Kẻ thao túng tâm lý trong gia đình có thể là bất kỳ ai – người chăm sóc chính hoặc cha mẹ, anh chị em, đại gia đình hoặc gia đình có cha hoặc mẹ kế. Tuy nhiên, sự phức tạp của toàn bộ cấu trúc gia đình và vai trò của nó trong xung động lực của hành vi thao túng thì không thay đổi trong mọi trường hợp.
Việc cả một gia đình chứng kiến sự thao túng tâm lý và không ai bảo vệ nạn nhân, thường vì sợ bị nhắm tới, có thể tiếp tục kéo dài hiện thực méo mó do kẻ thao túng vẽ ra. Để giúp bạn chống lại hành vi thao túng trong gia đình, sau đây là một kế hoạch thiết lập sự an toàn với các bước cần thiết – bao gồm tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người khác cũng như các chuyên gia. Kết nối với những người lành mạnh không bị kẻ thao túng ảnh hưởng có thể giúp bạn lấy lại cảm thức thực tại, xác định mối nguy hiểm tiềm ẩn đang dần được chấp nhận theo thời gian, và cung cấp cho bạn cấu trúc hỗ trợ nếu việc thiết lập ranh giới với kẻ thao túng làm nảy sinh bất kỳ mối đe dọa nào. Sự hỗ trợ từ bên ngoài sẽ giúp nạn nhân thực hành các bước tích cực để thiết lập các ranh giới lành mạnh và tiến về phía trước trong hành trình chữa lành sau trải nghiệm bị một thành viên trong gia đình lạm dụng và thao túng tâm lý.
Một điều tôi thường nói với những khách hàng đang vật lộn với thao túng tâm lý trong gia đình là: Chỉ vì họ là gia đình của bạn không có nghĩa là họ phải tồn tại trong cuộc sống của bạn. Bạn hoàn toàn có thể quyết định rằng ai đó quá độc hại nên bạn sẽ không dành thời gian cho họ, ngay cả khi họ là người thân trong nhà.
THIẾT LẬP SỰ AN TOÀN
Một kế hoạch định hướng hành động sẽ bảo vệ bạn khỏi việc bị thao túng tâm lý, đặc biệt là trong những tình huống phức tạp, như mối quan hệ gia đình mà kẻ bạo hành là người mà bạn không thể tránh gặp hoặc khó trốn thoát. Dưới đây là kế hoạch từng bước để thực hiện nếu bạn tin rằng mình đang bị thao túng tâm lý.
Bước 1: Xác định việc bị thao túng tâm lý. Bước đầu tiên và quan trọng nhất để nhận diện những gì đang xảy ra. Hãy chú ý đến bất kỳ cụm từ hay cách nói và thủ thuật phổ biến nào đang được [kẻ thao túng] sử dụng. Lưu ý nếu tình huống đó gây ra:
Bước 2: Tạo khoảng cách. Nếu bạn sống với một người đang thao túng bạn, hãy thử dành ít thời gian ở nhà hơn. Tìm việc làm, đăng ký tham gia các hoạt động sau giờ học hoặc giờ làm, ra khỏi nhà để tập thể dục như đi bộ hoặc chạy bộ và dành thời gian ở cùng bạn bè hoặc thành viên khác trong gia đình. Nếu những việc này là không thể, hãy tạo không gian bên trong cơ thể bạn bằng các bài tập thở, bài tập neo mình vào hiện tại và các kỹ năng khác mà chúng ta sẽ khám phá trong Phần Ba của cuốn sách này.
Bước 3: Thu thập bằng chứng. Tư liệu làm bằng chứng có thể giúp bạn củng cố cảm thức thực tại và giúp bạn đưa ra quyết định về mối quan hệ trong tương lai. Hãy thu thập hình ảnh, tin nhắn, email, v.v.. Tài liệu này không nhằm mục đích thay đổi kẻ thao túng vì họ có thể sẽ vũ khí hóa bằng chứng. Thay vào đó, đây là mối kết nối với cảm thức thực tại đích thực của bạn và là lời nhắc nhở cơ bản rằng những suy nghĩ và cảm xúc của bạn tách biệt khỏi kẻ thao túng.
Bước 4: Có sự tham gia của người hỗ trợ. Chia sẻ trải nghiệm của bạn với người khác có thể khiến bạn cảm thấy sợ hãi nhưng việc này cũng có thể cứu bạn khỏi tổn hại trong tương lai. Tìm những người đáng tin cậy bên ngoài mối quan hệ thao túng để giúp bạn lấy lại thực tại và khi thích hợp, hãy lập kế hoạch để đối đầu với sự thao túng hoặc cứu bản thân thoát khỏi nó.
Khi hành vi thao túng tồn tại trong một mối quan hệ lạm dụng không thể né tránh, có thể cần phải tìm kiếm sự hỗ trợ của chuyên gia. Một lựa chọn là gọi đến Đường dây nóng về Bạo lực Gia đình Quốc gia.
- Trích từ cuốn sách “Chữa lành tổn thương hậu thao túng tâm lý” của Tiến sĩ Amelia Kelly
