Những tác giả nữ đã đoạt giải Nobel Văn học
Những tác giả nữ đã đoạt giải Nobel Văn học
Giải Nobel đã được trao cho khoảng 894 nam giới (tính đến năm 2023) và khoảng 60 phụ nữ trong tất cả các lĩnh vực kể từ khi thành lập vào năm 1895. Trong số đó, có 17 nữ tác giả đã được vinh danh tại giải Nobel Văn học. Hãy cùng Trạm điểm qua những những nữ tác giả đã đoạt giải Nobel Văn học theo thứ tự thời gian nhé.

 

1/ Annie Ernaux (2022)

 

Annie Ernaux là một nữ văn sĩ, giảng viên văn học người Pháp. Tác phẩm của bà chủ yếu là tự truyện và tiểu luận, phản ánh cuộc đời cá nhân dưới góc nhìn xã hội học. Năm 2022, bà được Viện hàn lâm Thụy Điển trao giải Nobel Văn học vì "lòng can đảm và sự nhạy bén bên trong mà bà đã khám phá ra cội rễ, sự ghẻ lạnh bên những hạn chế của ký ức cá nhân".

Các tác phẩm của Annie Ernaux đã được xuất bản tại Việt Nam: Một chỗ trong đời; Nỗi nhục; Một người phụ nữ; Cơn cuồng si; Hồi ức thiếu nữ.

 

2/ Louise Glück (2020)

 

Louise Glück là một nhà thơ và nhà tiểu luận người Mỹ. Năm 2020, bà được trao giải Nobel Văn học, "vì giọng thơ không thể nhầm lẫn với vẻ đẹp khắc khổ làm cho sự tồn tại cá nhân trở nên phổ quát”.

Bà đã giành được nhiều giải thưởng văn học lớn ở Hoa Kỳ, bao gồm Huy chương Nhân văn Quốc gia, Giải thưởng Pulitzer, Giải thưởng Sách Quốc gia, Giải thưởng Hội Nhà phê bình Sách Quốc gia và Giải thưởng Bollingen, cùng nhiều giải thưởng khác. Glück thường được mô tả như một nhà thơ viết tự truyện; các tác phẩm của bà được biết đến với cường độ cảm xúc và thường xuyên mô tả về thần thoại, lịch sử hoặc thiên nhiên để suy ngẫm về kinh nghiệm cá nhân và cuộc sống hiện đại.

Các tác phẩm của Louise Glück đã được xuất bản tại Việt Nam: Aubade Khúc Bình Minh - Thơ Louise Glück.

 

3/ Olga Nawoja Tokarczuk (2018)

 

Olga Nawoja Tokarczuk là một nhà văn, nhà hoạt động, và nhà thơ, nhà tâm lý học người Ba Lan. Bà được coi là một trong những tác giả được giới phê bình đánh giá cao và thành công nhất trong thế hệ của bà ở Ba Lan. Năm 2018, bà được trao giải Nobel Văn học với tư cách là nhà văn nữ Ba Lan đầu tiên "trí tưởng tượng và niềm say mê kiến thức rộng lớn, đã thể hiện những hành trình vượt qua các ranh giới như một dạng thức của sự sống."

Các tác phẩm của Olga Nawoja Tokarczuk đã được xuất bản tại Việt Nam: Bieguni, Những Người Không Ngừng Chuyển Động

 

4/ Svetlana Alexievich (2015)

 

Svetlana Alexievich - nữ văn sĩ người Belarus Svetlana Alexievich - thường được biết đến là một cây bút mà “danh tiếng không xứng tầm tài năng” đã được Viện Hàn lâm Thụy Điển vinh danh trao giải Nobel Văn học 2015 vì “những tác phẩm đa âm sắc, một tượng đài về nỗi đau và lòng dũng cảm của thời đại”.

Các tác phẩm của Svetlana Alexievich đã được xuất bản tại Việt Nam: Chiến tranh không có một khuôn mặt phụ nữ; Lời Nguyện Cầu Chernobyl (Biên Niên Sử Của Tương Lai); Những Nhân Chứng Cuối Cùng; Những Cậu Bé Kẽm – Viết (Hay Kể) Toàn Bộ Sự Thật Về Chính Mình Là Bất Khả.

 

5/ Alice Munro (2013)

 

Alice Munro là nhà văn nữ người Canada. Bà được mệnh danh là “bậc thầy của truyện ngắn hiện đại” và từng được trao giải Man Booker 2009, Nobel Văn học 2013. 

Alice Munro được đánh giá rất cao ở thể loại truyện ngắn, một số người gọi bà là Anton Chekhov của Canada. Trong suốt sự nghiệp văn chương của mình, bà đã cho ra đời 14 tập truyện. Bà theo đuổi chủ nghĩa hiện thực tâm lý, truyện của bà có bối cảnh ở những thị trấn nhỏ, những con người hết sức giản dị bình thường nhưng không thể tránh khỏi xung đột đạo đức, mâu thuẫn về tham vọng của con người,…

Bà sở hữu 22 giải thưởng về văn chương. Alice Munro là người phụ nữ thứ 13 được nhận giải Nobel Văn học và là người Canada đầu tiên nhận giải thưởng này.

Các tác phẩm của Alice Munro đã được xuất bản tại Việt Nam: Cuộc Đời Yêu Dấu.

 

6/ Herta Müller (2009)

 

Herta Müller là một nhà văn người Đức gốc Rumani. Trong các tác phẩm của mình, bà đã thể hiện một góc nhìn không khoan nhượng vào trong lịch sử, để từ ký ức dồn nén, bà đã tái lập nên những vết thương có phần khó nói từ trong quá khứ.

Năm 2009, Herta Müller được Viện Hàn lâm Thụy Điển trao giải Nobel Văn học với lời nhận xét "người, với sự tập trung, cô đọng của thơ ca và sự thẳng thắn của văn xuôi, đã miêu tả phong cảnh của mảnh đất bị tước quyền sở hữu".

Các tác phẩm của Herta Müller đã được xuất bản tại Việt Nam: Nhịp Thở Chao Nghiêng.

 

7/ Doris Lessing (2007)

 

Doris Lessing là một nhà văn Anh, được trao giải Nobel Văn học năm 2007. Bà được Viện Hàn lâm Thụy Điển mô tả là một "người viết sử thi của sự trải nghiệm phụ nữ, đầy nghi hoặc, nhiệt huyết, có sự khôn ngoan, chín chắn để chinh phục nền văn minh phân hóa đến mức kỹ lưỡng".

Các tác phẩm của Doris Lessing đã được xuất bản tại Việt Nam: Cuốn Sổ Vàng. 

 

8/ Elfriede Jelinek (2004)

 

Elfriede Jelinek là nữ nhà văn Áo viết tiếng Đức hàng đầu thế giới đương đại. Bà được Viện Hàn lâm Thụy Điển vinh danh trong giải Nobel Văn học năm 2004 với lý do: “Những dòng chảy âm thanh và phản âm thanh đầy nhạc tính trong tiểu thuyết và trong kịch của Elfriede Jelinek, với năng lực tu từ ngoại hạng đã phát lộ cái bất hợp lý của những sáo mòn trong xã hội cùng các quyền uy chinh phục của chúng... Thông qua những trang viết của bà, truyền thống phụ nữ dị giáo được hình thành và nghệ thuật văn chương được mở rộng. Bà không thương lượng với xã hội hay với thời đại của mình, bà cũng chẳng thích nghi với độc giả… Nếu văn học theo định nghĩa là một sức mạnh không uốn mình trước bất cứ điều gì, thì trong thời đại chúng ta, bà là một trong những đại diện chân chính nhất của nó."

Các tác phẩm của Elfriede Jelinek đã được xuất bản tại Việt Nam: Tình Ơi Là Tình. 

 

9/ Wisława Szymborska (1996)

 

Wislawa Szymborska là nhà thơ người Ba Lan đoạt Giải Nobel Văn học năm 1996 "vì thơ ca của bà với sự chính xác một cách hài hước sắc sảo đã làm cho bối cảnh lịch sử và nhân sinh xuất lộ qua những lát cắt thực tại của con người"Szymborska nổi tiếng ở Ba Lan ngay từ khi những bài thơ đầu tiên của bà ra mắt bạn đọc. 

Cả cuộc đời, Szymborska đã xuất bản 16 tập thơ, gồm cả 2 tập đầu tay mà sau này bà không tính đến nữa (bà coi 2 tập thơ đó là những nhầm lẫn của mình). Thơ của bà đã được dịch và xuất bản thành sách tiếng Anh, Đức, Thụy Điển, Italia, Đan Mạch, tiếng Do Thái, Hungary, Czech, Slovakia, tiếng Serbi - Croatia, Rumani, Bungari và nhiều ngôn ngữ khác, cũng như được đưa vào nhiều tuyển tập thơ Ba Lan ở nước ngoài.

Các tác phẩm của Wisława Szymborska đã được xuất bản tại Việt Nam: Thơ Wislawa Szymborska.

 

10/ Toni Morrison (1993)

 

Toni Morrison là một tiểu thuyết gia, biên tập viên và nhà giáo dục người Mỹ có tiểu thuyết tập trung vào trải nghiệm của người Mỹ da đen, đặc biệt nhấn mạnh kinh nghiệm của phụ nữ da đen trong một xã hội bất công và việc tìm kiếm bản sắc văn hóa. 

Năm 1993, bà trở thành phụ nữ Mỹ da đen đầu tiên được trao giải Nobel Văn học. ùng với giải Nobel, Morrison đã giành được Giải thưởng Pulitzer và Giải thưởng Sách của Mỹ năm 1988. 

Trong các tác phẩm của mình, bà đã sử dụng một cách nghệ thuật các yếu tố tưởng tượng và thần thoại cùng với những mô tả thực tế về xung đột chủng tộc, giới tính và giai cấp. 

Các tác phẩm của Toni Morrison đã được xuất bản tại Việt Nam: Mắt Nào Xanh Nhất; Nguồn Gốc Của Ngoại Tộc; Yêu Dấu.

 

11/ Nadine Gordimer (1991)

 

Nadine Gordimer được coi là một trong số các văn sĩ hàng đầu của Nam Phi và đã đoạt giải Nobel Văn học năm 1991 vì tất cả những tiểu thuyết, truyện ngắn, tiểu luận của bà đã "hợp lại thành một cuốn sách duy nhất viết về lý tưởng đấu tranh vì nhân phẩm và bảo vệ những giá trị văn hóa trong những điều kiện tàn bạo của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc Apartheid".

Bà cũng là nhà văn Nam Phi đầu tiên nhận giải thưởng danh giá này. 

 

12/ Nelly Sachs (1966)

 

 

Nelly Sachs là nhà thơ Thụy Điển gốc Do Thái viết bằng tiếng Đức. Nelly Sachs nổi tiếng với những sáng tác mang tư tưởng nhân đạo, nói về những nỗi đau và mất mát của dân tộc Do Thái trong chiến tranh. Những tác phẩm của bà chịu ảnh hưởng bởi của chủ nghĩa lãng mạn Đức (đặc biệt trong những tác phẩm đầu tay), thơ ca truyền thống Do Thái và chủ nghĩa thần bí Thiên Chúa Giáo. Bà được trao giải Nobel văn học năm 1966 cùng với nhà văn Do Thái Shmuel Yosef Agnon.

 

13/ Gabriela Mistral (1945)

 

Gabriela Mistral tên thật là Lucila Godoy de Alcayaga, là nhà giáo dục, nhà ngoại giao, nhà thơ người Chile đoạt giải Nobel Văn học năm 1945.

Viện Hàn lâm Thụy Điển đã vinh danh Gabriela Mistral là "Ca sĩ vĩ đại hát khúc u uẩn ngợi ca tâm hồn con người, đã dâng tặng chúng ta một thứ đồ uống mang hương vị của trái đất và làm dịu đi cơn khát của con tim".

Các tác phẩm của Gabriela Mistral đã được xuất bản tại Việt Nam: Các tập thơ Nỗi Tuyệt Vọng; Máy Ép; Hủy Diệt.

 

14/ Pearl S. Buck (1938)

 

Pearl Sydenstricker Buck là nữ nhà văn Mỹ đoạt giải Pulitzer năm 1932 và giải Nobel Văn học năm 1938.

Bà là con nhà truyền giáo người Mỹ. Sau khi ra đời chưa đầy 5 tháng, bà đã được cha mẹ đưa sang Trung Quốc sinh sống. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Pearl Buck viết nhiều sách báo chính luận chống chủ nghĩa phát xít. 

Các tác phẩm của Pearl S. Buck đã được xuất bản tại Việt Nam: Gió Đông Gió Tây; Đất Lành; Ảo Vọng; Đứa Con Người Yêu; Ba Người Con Gái Của Lương Phu Nhân; Canh Hoa Và Ấn; Yêu Muộn;...

 

15/ Sigrid Undset (1928)

 

Sigrid Undset là người nhận giải Nobel Văn học năm 1928 và là nhà văn thứ ba của Na Uy được hưởng vinh dự đó.

Undset là người rất tinh tế, sâu sắc. Hoạt động văn chương đã đem lại cho bà niềm vui sáng tạo và giúp bà vượt qua giai đoạn khủng hoảng tinh thần. 

Khi Đức xâm lược Na Uy, Undset tự nguyện đứng trong hàng ngũ chống phát xít. Bà luôn sẵn sàng lên tiếng phản đối phát xít Đức mỗi khi có dịp và phải lánh sang Mỹ suốt hầu hết thời gian Chiến tranh Thế giới thứ II. Tại đây, tiếng nói vì hòa bình và công lý của bà rung động không chỉ dư luận Hoa Kỳ, mà qua báo chí đã ảnh hưởng đến công chúng nhiều nước.

 

16/ Grazia Deledda (1926)

 

Grazia Maria Cosima Damiana Deledda là một phụ nữ tài hoa, nhà văn, nhà thơ, người nội trợ cầm bút, và là người phụ nữ Ý đầu tiên Nobel văn học năm 1926 vì “… sức mạnh của ngòi viết lấy từ những cảm hứng lý tưởng đã miêu tả chân thật sống động cuộc sống trên hòn đảo quê hương của bà, với sự hiểu biết và cảm thông vô cùng sâu sắc về các vấn đề của con người…"

Grazia Deledda viết từ rất sớm, làm thơ và viết truyện ngắn từ năm 8 tuổi, năm 15 tuổi đăng truyện ngắn đầu tay. Bà viết rất nhiều và rất đều tay, từ chủ nghĩa hiện thực đến nền tảng dân gian và khu vực: truyền thuyết về vùng đất, những niềm đam mê, những khao khát, tình yêu, những tội lỗi, nổi loạn, đấu tranh giữa thiện và ác. Trong những trang viết của bà, con người và thiên nhiên hòa quyện vào nhau, luôn hướng về một cái nhìn lạc quan cho dù phải trải qua nhiều nhọc nhằn, đau khổ.

Các tác phẩm của Grazia Deledda đã được xuất bản tại Việt Nam: Người Mẹ.

 

17/ Selma Lagerlöf (1909)

 

Selma Lagerlof là nhà văn Thụy Điển đầu tiên đoạt giải Nobel văn học năm 1909 và là nữ văn sĩ đầu tiên trên thế giới được nhận giải thưởng danh giá này “vì những tác phẩm đã kết hợp được sự trong sáng và giản dị của ngôn ngữ, vẻ đẹp của văn phong và trí tưởng tượng phong phú với sức mạnh đạo lý và độ sâu của các cảm xúc tín ngưỡng”. 

Các tác phẩm của Selma Lagerlöf  đã được xuất bản tại Việt Nam: Cuộc Phiêu Lưu Kì Diệu Của Nils Holgersson. 

- Trạm Đọc tổng hợp

 

Tags: