Lược sử ngoại tình: Là cảm xúc hay bản năng tình dục sai lối?
Lược sử ngoại tình: Là cảm xúc hay bản năng tình dục sai lối?
Ngoại tình là sự liên kết về tình cảm hay tính dục giữa hai con người, mà (ít nhất) một trong số đó đang trong mối quan hệ với người khác. Với sự phát triển của công nghệ, con người ta kết nối nhiều hơn, nhưng lại ngày càng thiếu thốn những mối quan hệ tình cảm thực sự. Khi ấy, ngoại tình là nhát dao chí mạng. Nó là sự phản bội bất ngờ nhất, vì vậy cũng là đau đớn nhất mà ta gặp phải trong đời.
Ngày nay, dư luận có thể phán xét rất nhanh vào thời điểm một vụ ngoại tình bị phanh phui: À, đây là người vợ tội nghiệp (vai bị hại), đây là lão chồng lăng nhăng (vai ác), còn đây hẳn là con giáp thứ 13 (vai cực ác). Thực tế sự phản bội tồn tại đầy rẫy trong cuộc sống, nhưng cái cách mà xã hội nhìn nhận chuyện ngoại tình đã hoàn toàn thay đổi so với những thời kỳ trước đó.

Tại sao con người ngoại tình? Ngoại tình có thực sự làm ta hạnh phúc hơn không? Mà rốt cuộc thì ai mới là người đau khổ và hạnh phúc? Để nhìn nhận vấn đề khách quan hơn, hãy cùng nhau hướng về quá khứ (và một chút tới tương lai) để nhìn lại những dấu mốc quan trọng, của lược sử ngoại tình.

 

 

Quito, Ecuador, năm 1532

 

 

Vua mặt trời Atahualpa của vương quốc Inca là một vị vua trăng hoa. Có nhiều lời đồn rằng Atahualpa đã qua lại với hơn 3000 phi tần trong suốt triều đại ông trị vì. Không chỉ hoàng đế, mà ngay cả giới quý tộc trong hoàng cung cũng sở hữu tới hàng trăm người tình.
 
Atahualpa sở hữu tới hơn 3000 thê thiếp chỉ trong vài năm trị vì

Thực tế, tại vương quốc Inca, người ta ban hành hẳn một đạo luật quy định số thê thiếp tối đa cho mỗi cá nhân trong bộ máy quan lại như: Một ông đốc tỉnh có thể có 20 người hay 8 cô là đủ cho một trưởng làng. Khi ấy, ngoại tình không phải là thứ tội lỗi gì xấu xa, nó là thứ khẳng định cho phẩm giá và địa vị xã hội.

 

 

Versailles, tháng 6 năm 1745

 

 

Hoàng đế Louis XV, 35 tuổi, đã trải qua cuộc hôn nhân dài hai thập kỷ với Marie Leszczyńska. Bà là con gái của cựu vương Ba Lan Stanislaw đệ nhất, người đã tháo chạy sang đất Pháp sau thất bại thảm hại của trận chiến Poltava. Khi hai người gặp gỡ, chẳng ai nghĩ Marie sẽ có cơ hội được tấn phong làm hoàng hậu vì địa vị thất thế của bà. Nhưng trên đời này chuyện quái gì cũng có thể xảy ra, mà đúng là như thế thật.

Sau những tháng ngày yêu thương say đắm, giờ đây vua Louis XV đã dành tình cảm cho một người con gái khác – Madame de Pompadour. Nàng mới chớm 25, đài các và quyến rũ. Bất chấp sự thật rằng nàng đã có chồng, triều đình nhanh chóng tác thành cho hai người và quên bẵng sự tồn tại của nữ hoàng Marie – người giờ đây dành mọi thời gian cho thi nhạc và cũng tranh thủ có một vài cuộc tình nồng nhiệt cho riêng mình.

 

Madame de Pompadour và nhan sắc kiều diễm của nàng đã chen ngang cuộc hôn nhân của vua Louis XV

 

Câu chuyện của vua Louis cho ta thấy sự thật trần trụi rằng: Mỗi đám cưới hoàng gia là một lần cân đo đong đếm về tiềm lực chính trị và sức mạnh nội tại của quốc gia mà hai bên trị vì. Cũng tương đồng như mọi tầng lớp khác trong xã hội, đám cưới là phương thức giúp con người ta đạt được lợi ích về đất đai hay kinh tế: một cách để hợp nhất hai vùng đất hay đơn giản là biến người con rể trở thành lao động trong gia đình.

Khi ấy, hôn nhân vì tình yêu là điều gì đó xuẩn ngốc, vô trách nhiệm, làm phí phạm một cơ hội ngàn vàng. Ý tưởng một người cần phải nhất nhất chung thủy trong quan hệ vợ chồng sau khi đã có con được coi là kỳ lạ, và bệnh hoạn.

 

 

Leipzig, Đức, tháng 4 năm 1774

 

 

Khi ấy, Johann Wolfgang von Goethe vừa mới xuất bản cuốn tiểu thuyết Nỗi đau của chàng Whether, tác phẩm mà ông không ngờ sẽ nổi tiếng nhất nhì châu Âu trong suốt 30 năm sau đó. Nỗi đau của chàng Whether là cột mốc đánh dấu sự đột phá, khi cài cắm những ý tưởng lãng mạn kiểu mới vào hôn nhân. Rằng một người chỉ nên kết hôn vì tình yêu, và việc quan hệ với bất kỳ ai khác là sự xúc phạm nặng nề tới người bạn đời của mình, về mặt tình cảm chứ không chỉ là địa vị xã hội hay tín ngưỡng.
Bi kịch của Whether là biểu tượng cho cái kết của những cuộc tình vụng trộm

Tuy vậy, tác phẩm cũng thừa nhận rằng việc ngoại tình có sức cám dỗ mãnh liệt và bản năng yêu của một người không luôn luôn tuân thủ theo luật pháp hay luân lý. Nhân vật chính của tiểu thuyết – Whether - trót đem lòng yêu một người phụ nữ đã có chồng, vì nhận ra tương lai của hai người không thể ở bên nhau mà chàng đã túng quẫn đến mức tự kết liễu bản thân. Bằng ngòi bút điêu luyện của mình, Goethe đã nhấn mạnh thực tế rằng một cuộc tình vụng trộm, hay một mối tình đơn phương không đúng chỗ, luôn chứa đựng những hạnh phúc tột cùng và cả những tai ương khó tránh. Với sự thành công của Nỗi đau của chàng Whether, xã hội giờ nhìn nhận hôn nhân ở một vị thế hoàn toàn khác hẳn, chứ không chỉ là một liên minh lợi ích như nó đã từng, chỉ vài chục năm về trước.

 

 

Paris, ngày 7 tháng 2 năm 1857

 

 

Ngày mà nhà văn người Pháp Gustave Flaubert được toà phán quyết vô tội, trước những cáo buộc về cuốn tiểu thuyết của ông là Madame Bovary. Đây được coi là tác phẩm hư cấu đầu tiên mô tả chi tiết về một mối quan hệ tình dục ngoài luồng - thứ giờ đã bị xã hội lên án cực kỳ gay gắt (dù trong thời của vua Louis XV là hoàn toàn bình thường).

Lối sống tình cảm phóng túng trong Madame Bovary đã gây nên tranh cãi gay gắt thời bấy giờ

Lúc này cũng là thời kỳ vàng của những cuộc hôn nhân lãng mạn, vốn được gắn kết trên cơ sở của tình yêu và sự ham muốn tính dục mạnh mẽ. Người bạn đời không chỉ đóng một, mà là nhiều vai trò trong cuộc đời của đối phương: đồng phụ huynh, quản lý gia đình, bạn tình và tri kỷ. Chủ nghĩa lãng mạn đã biến ngoại tình từ một thực trạng trong xã hội trở thành bi kịch khiến mọi gia đình đều phải kinh hoàng. Chủ đề ấy cũng được phản ánh trong nhiều tác phẩm văn học lớn của thời kỳ này. Từ Anna Karenina đến Middlemarch, những nhân vật nam chính/nữ chính đều bị tổn hại nghiêm trọng về thanh danh, địa vị, hoặc tệ hơn là phải tìm đến cái chết, khi trót phản bội lại lời nguyện thề họ đã trao tại nhà thờ.

 

 

Miami, ngày 3 tháng 5 năm 1987

 

 

Hãy cùng tua nhanh một chút tới sự kiện chấn động chính trường Mỹ, khi tờ Người đưa tin Miami tiết lộ vụ ngoại tình của thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Gary Hart với bà Donna Rice - chuyên viên kinh doanh tại một công ty dược phẩm.
 
Chuyện tình cảm của Gary Hart đã làm chấn động cả chính trường Mỹ

Tại thời điểm trước khi tin tức được tung ra, ông Hart được đánh giá là ứng cử viên hàng đầu cho cương vị tổng thống. Bê bối tình cảm đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới chiến dịch tranh cử của ông, và sau một tuần kháng cự yếu ớt cũng như xin lỗi công khai, Gary Hart đã chính thức rút lui. Cuộc lựa chọn người lãnh đạo đứng đầu cho toàn nước Mỹ, rốt cuộc đã đảo cực hoàn toàn vì chuyện tình cảm hoàn toàn riêng tư. Thế để thấy rằng ngoại tình không chỉ là vấn đề cá nhân, nó đã trở thành một bài kiểm tra nghiêm khắc nhất về giá trị đạo đức của mỗi con người.

 

 

Internet, tháng 5 năm 1992

 

 

Một diễn đàn thảo luận mới trên Usenet được thành lập với tên gọi alt.polyamory. Đây cũng là thời điểm đánh dấu sự công nhận chính thức của cụm từ "polyamory" trong từ điển. Polyamory - hay còn gọi là đa ái - chỉ trạng thái hoặc khả năng duy trì nhiều hơn một mối quan hệ tình cảm cùng một lúc, với sự ý thức và đồng thuận của tất cả các bên tham gia.

Những ý tưởng về hôn nhân bền vững mà chúng ta vẫn thường quan niệm suốt vài thế kỷ nay đã bị xu hướng đa ái phá vỡ hoàn toàn. Công bằng mà nói, polyamory đã chỉ ra những bất đồng vốn tồn tại trong cuộc sống đôi lứa, nhất là về tính dục, nhưng chưa bao giờ được người ta thừa nhận kể từ khi chủ nghĩa lãng mạn lên ngôi.

Polyamory có thể được coi là một cuộc cách mạng trong nhận thức về tình yêu

 

Theo quan điểm của người đa ái, thay vì chỉ yêu một người bạn đời duy nhất và phải lừa dối họ về những ham muốn ngoài luồng, tại sao người ta không minh bạch đi tìm những đối tượng khác để thoả mãn khoái cảm? Với sự cởi mở trước những trào lưu tâm lý học mới, những ranh giới xung quanh khái niệm "ngoại tình" dường như đã bị xoá nhoà. Nhưng rất nhanh chóng, một làn sóng phản đối mới nổ ra, khẳng định Polyamory đã cố gắng lý tưởng hoá vấn đề, và họ đã cố tình lờ đi sức ảnh hưởng của một trong những bản chất nguyên thuỷ nhất của loài người: sự ghen tuông.

 

 

Toronto, Canada, tháng 7 năm 2015

 

 

Website trực tuyến lớn nhất thế giới phục vụ ngoại tình - Ashley Madison - bị tin tặc tấn công, và 25 gygabites dữ liệu khách hàng đã bị đánh cắp. Xì-căng-đan này trở thành đề tài sốt dẻo nhất trên mọi phương tiện truyền thông, và ngay lập tức đón nhận phản ứng hết sức dữ dội từ công luận.
 

Qua phân tích dữ liệu, người ta rút ra ba kết luận chính về những người đi ngoại tình:

Thứ nhất, họ vẫn dành tình cảm cho người bạn đời và mong muốn được tiếp tục mối quan hệ.

Thứ hai, họ không thể cưỡng lại sức hấp dẫn của một số đối tượng. Thường thì những cám dỗ này là sự tổng hợp của cảm giác chán chường, đam mê và cả dục vọng. (Điều này thể hiện đúng với slogan của Ashley Madison: "Đời ngắn lắm, ngoại tình đi!")

Cuối cùng, họ hiểu rất rõ thực tế rằng những người bạn đời của họ chắc chắn sẽ bị tổn thương: hoặc phẫn nộ, hoặc đau đớn khi biết sự thật. Và họ không còn cách nào khác ngoại trừ việc giấu nhẹm nó đi. (Điều này trái ngược hoàn toàn với quan điểm của những người có xu hướng đa ái).

Sự cố mất cắp dữ liệu của Ashley Madison đã làm hàng triệu cuộc tình tan vỡ

Vụ bê bối khổng lồ này góp phần tô điểm sự thực rằng: Đối với hàng triệu người dùng, ngoại tình thật sự là một lựa chọn bất đắc dĩ. Một mặt họ vẫn muốn duy trì hôn nhân, mặt khác họ khát khao được có những trải nghiệm tình ái mới lạ và mãnh liệt với một người nào khác. Trạng thái tiến thoái lưỡng nan đó không thể đạt được khi họ tiếp tục chung thuỷ, cũng như khi hoàn toàn độc thân. Giữa những luồng tranh cãi căng thẳng, một vụ việc đã bất ngờ xảy ra, đẩy mức độ nghiệm trong của sự kiện lên một tầm cao mới: Ngày 24 tháng 8 năm 2015, một mục sư và giáo sư giảng dạy thuộc trường dòng Thần học Baptist tại New Orleans đã tự tử, sau khi bị phát hiện là thành viên của cộng đồng này.

Ánh sáng của Chủ nghĩa lãng mạn đã mang tới cho chúng ta thứ tư tưởng trữ tình, nhưng cũng ngặt nghèo đến đáng sợ: Một mối quan hệ đúng nghĩa nên được hình thành trên cơ sở tình yêu. Việc con người ta ngoại tình chính là sự phủ định trực tiếp của tình yêu này, do đó phản bội bạn đời là một trong những điều tồi tệ nhất, khủng khiếp nhất mà chúng ta có thể làm.

Vụ bê bối của Ashley Madison nổ ra tại chính thời điểm mà nhiều nhân vật có sức ảnh hưởng lớn bị tiết lộ đang ngoại tình, hoặc có ý định ngoại tình. Nhân loại đang thực sự ở một thế bế tắc cực kỳ khó khăn, khi những niềm tin về tình yêu mà chúng ta đã mất rất lâu để hình thành, bỗng tan biến vụt chốc như bong bóng xà phòng.

Trong đó bao gồm cả một trong những nhân vật có sức ảnh hưởng nhất thế giới - Bill Clinton

Vậy tương lai nào sẽ xảy đến cho những cuộc tình không chung thuỷ?

 

 

Hella Basins, Sao Hoả, năm 2150

 

 

Người Trái đất, với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học công nghệ, đã vươn lên xâm chiếm những hành tinh khác trong vũ trụ, và hình thành nên một quan điểm mới về chuyện ngoại tình. Một thủ thuật cấy ghép vào thuỳ thái dương bên não trái đã loại bỏ mọi khuynh hướng muốn chiếm hữu và ghen tuông trong con người. Nhờ công nghệ phẫu thuật thần kinh, giờ đây người ta có thể nhìn bạn đời tình tứ bên kẻ khác mà không mảy may nảy sinh cảm giác khó chịu. Như thời chủ nghĩa Lãng mạn, con người vẫn tiếp tục kết hôn và xây dựng những mối quan hệ tình cảm bền vững. Và cùng lúc đó, giống như thời vua Altahualpa hay Louis XV, họ có thể tận hưởng lạc thú mà không lo sợ tạo nên những bi kịch đẫm nước mắt.
Nếu Archie sinh ra ở trên sao Hỏa thì mọi thứ đã được giải quyết êm đẹp

Từ những căn hộ mini trên sao Hoả, loài người sẽ cùng nhau nhìn lại một quá trình lịch sử, với ánh mắt thương hại chính họ trong thời kỳ trước kia, khi phải trải qua bao rủi ro để thoả mãn ngọn lửa tình mãnh liệt, và rùng mình trước những cuộc hôn nhân sắp đặt đầy vô cảm. Họ thoả mãn với thứ công nghệ mà họ cho là tiến bộ và nhân văn. Và họ mỉm cười nhìn chúng ta, những kẻ tầm thường yếu ớt đang sống trên Trái đất này, còn cách rất xa so với một tương lai lý tưởng, và vẫn còn phải chịu nhiều đau khổ, vì cái thứ ta gọi là tình yêu.

 

Theo The School of Life

Vân Anh (biên dịch)







 

 

Tags: