Thế giới sẽ như thế nào nếu tất cả mọi người đều sống như thể đó là ngày cuối cùng của họ trên Trái Đất? HỖN LOẠN. Sự thật kinh khủng sẽ là như thế. Ai sẽ tuân thủ pháp luật? Ai sẽ quan tâm đến mỗi bản thân mình? Người ta sẽ làm ra những điều gì? Vào cuối ngày, bạn sẽ vui mừng vì vẫn chưa tận thế đâu.
Các triết gia khi dạy học trò suy tưởng về cái chết sẽ không khuyến khích họ tưởng tượng ra một thứ ác mộng đáng sợ như thế. Memento mori — câu thành ngữ tiếng Latin cổ đại có từ truyền thống nghệ thuật từ xưa nhắc nhở chúng ta hãy nghĩ về cái chết, “hãy nhớ rằng ngươi cũng phải chết”. Chắc chắn nó không dùng để hướng người ta đến phá hoại hay hưởng lạc trước khi quá muộn mà giúp chúng ta cẩn thận và tử tế hơn với những người xung quanh.
Triết gia khắc kỉ Seneca viết rằng chúng ta nên tự cân bằng cuộc sống mỗi ngày… Những ai điều chỉnh bản thân của họ mỗi ngày sẽ không bao giờ thiếu thời gian.” Ví dụ như một người lính chuẩn bị ra trận. Không biết mình có trở lại hay không, anh sẽ làm gì.
Anh ta sẽ làm mọi việc mà mình cần làm. Anh sẽ nói với gia đình mình rằng anh yêu họ. Anh không có thời gian để khóc lóc hay suy nghĩ vẩn vơ. Và khi trời sáng, anh đã sẵn sàng lên đường — hy vọng mình sẽ trở về lành lặn, nhưng cũng chuẩn bị cho khả năng điều đó không xảy ra.
Bud Day, phi công thuộc Không lực Hoa Kỳ, người đã nhận được Huân chương danh dự, đã dành 5 năm ở “Hilton Hanoi” với thân phận là một tù nhân chiến tranh trong chiến tranh Việt Nam. Sau khi nhận được tin phải ra trận, ông đã tới thăm mộ cha mình, tìm một căn nhà mới cho vợ, một ngôi trường cho đứa con trai, đưa họ đi mua sắm. Ông mang theo một vali chứa giấy đăng kí kết hôn, giấy khai sinh, bảo hiểm xã hội, số tài khoản ngân hàng và thậm chí cả một danh sách những người sẽ khênh quan tài cho ông. Ông và người vợ của mình ngồi trò chuyện về mọi dự tính của họ trong tương lai sau khi ông đi, kể cả việc ông có thể mất tích khi tham gia chiến đấu. Khi vợ ông hỏi về chuyện sẽ làm gì khi điều tồi tệ nhất xảy ra? Ông nói chỉ có một lựa chọn duy nhất— cầu nguyện.
Còn chúng ta thì sao? Chúng ta liệu có sống một cách có kỉ luật, chuẩn bị cho mọi thứ sắp xảy ra?
Chúng ta đã làm gì cho khoảng thời gian đã mất? Ngồi hàng giờ vô nghĩa lướt Facebook, Instagram, hàng năm trời ngồi lì trong văn phòng, dành thời gian cho mấy bộ phim tầm thường, mấy cuốn ngôn tình nhạt nhẽo. Chúng ta có một danh sách những nơi đã du lịch.Chúng ta có những nhiệm vụ vô nghĩa phải thực hiện vì chúng ta không đủ quyền lực để nói không. Ta tồi tại bởi vì ta nghĩ mình sẽ sống mãi mãi trên đời, vì cái chết là một ý nghĩ khó chịu mà ta không dám nghĩ đến nó.
“Ngươi có thể rời bỏ cõi đời bất cứ khi nào. Hãy để điều đó quyết định những gì ngươi nói và làm,” Marcus Aurelius, vị vua của La Mã, nhà hiền triết kiệt xuất của trường phái Khắc kỉ luôn tự dặn mình như vậy.
Nếu hôm nay là ngày cuối cùng trước khi người ta đưa ta ra mặt trận, ta sẽ làm gì? Ta sẽ sống ra sao? Ta có một danh sách những thứ phải làm. Ta sẽ dành thời gian cho gia đình, đảm bảo rằng họ sẽ an toàn và sống đầy đủ khi ta đi vắng. Ta sẽ không dành thời gian làm mấy thứ nhảm nhí, sẽ không để mọi người áp đặt lên bản thân. Ta sẽ sợ hãi nhưng khi ta biết mình không có lựa chọn nào khác, ta sẽ tiến về phía trước.
Một ngày nào đó chúng ta đều sẽ nhận được những lệnh triệu tập như thế — được gửi đi xa và không bao giờ quay trở lại. Không biết chúng ta còn bao lâu: một tuần, một năm, 5 phút hay chẳng còn chút thời gian nào. Cái chết có thể đến bất kì lúc nào. Nó có thể đến ngay khi bạn đọc xong bài viết này. Bạn có tự hào rằng mình không lãng phí quãng thời gian mình từng sống trước đó không?
Đừng sống như thể ngày mai là ngày tận thế. Đó sẽ là một thảm họa thực sự. Hãy sống một cuộc đời như thể bạn không biết chắc rằng bao giờ mình sẽ chết.
Ngẩng cao đầu. Làm những việc quan trọng. Chăm sóc những người khác. Tận hưởng cuộc sống.
Hãy coi ngày hôm nay là ngày đó. Memento Mori.
Theo Observer
Trạm Đọc
