Đi hiệu sách vẫn là thói quen không thể từ bỏ của những cô nàng, cậu chàng mọt sách.
Hà Nội có nhiều chỗ để ăn, vui, chơi, thư giãn, giải trí. Mỗi người, tùy theo nhu cầu và sở thích mà chọn cho mình những nơi dừng chân khác nhau để nghỉ ngơi. Người thích phim ảnh, nghệ thuật thì vào nhà hát, rạp chiếu phim… Người ưa những khoảng lặng cho tâm hồn, tất nhiên, điểm đến lý tưởng nhất là những hiệu sách. Và giới trẻ vẫn đến hiệu sách rất nhiều, tất nhiên, không chỉ để “check in”.
Nếu như cuốn sách đầu tiên trên thế giới xuất hiện từ thế kỷ 25 trước công nguyên thì hiệu sách đầu tiên trên thế giới phải rất lâu sau đó mới được ra đời, cách đây gần 300 năm. Khác với thư viện, hiệu sách không chỉ là nơi lưu trữ kho tàng tri thức của nhân loại, nơi tổ chức sự kiện của các câu lạc bộ, các tín đồ yêu sách mà hiệu sách còn là nơi kinh doanh, trao đổi sách, vở, văn hóa phẩm, thậm chí cả văn phòng phẩm và cà phê.
Thời đại công nghệ số lên ngôi, thương mại điện tử phát triển như vũ bão, sách báo giấy gặp nhiều khó khăn. Trên thế giới, đã có nhiều tờ báo bị xóa sổ. Cứ lo một ngày nào đó, sách báo giấy cũng sẽ bị diệt vong, thay thế bằng sách báo điện tử. Các hiệu sách cũng sẽ dần bị mai một, biến mất hoặc được cải tạo thành tổ hợp thương mại kinh doanh nhiều thứ.
Nhưng thật may là điều ấy chưa xảy ra mà ngược lại, các hiệu sách được mở thêm ngày càng nhiều ở khắp nơi để đáp ứng nhu cầu tiếp cận tri thức từ sách giấy truyền thống và gặp gỡ, giao lưu của độc giả. Đi hiệu sách vẫn là thói quen không thể từ bỏ của những cô nàng, cậu chàng mọt sách. Chỉ cần mở cánh cửa hiệu sách ra, một mùi thơm đặc trưng từ giấy của những cuốn sách mới ùa vào mũi, khiến cho tri giác như thể được kích hoạt, bừng tỉnh giấc, sẵn sàng tiếp nhận kho kiến thức khổng lồ đang nằm yên lặng trên những giá sách kia. Cảm giác lạc lối giữa những kệ sách cao ngất ngưởng, được nhìn tận mắt, sờ tận tay từng cuốn sách cũng thú vị như lạc lối trong mê cung vậy, hơn hẳn việc ngồi một chỗ mua sách trực tuyến. Có chút choáng ngợp, có chút hoa mắt, có chút phân vân khi bìa sách nào cũng đẹp, tựa sách nào cũng hay, nâng lên đặt xuống, hít hà một hồi mà vẫn chưa biết chọn cuốn nào.
Hiệu sách giờ cũng nhạy bén với xu hướng và chiều theo nhu cầu của phân khúc khách hàng trẻ. Ngoại trừ đây đó vẫn tồn tại những sạp sách vỉa hè bày bán lẫn lộn cả sách mới, sách cũ mà đa phần là sách giả, sách nhái thì phần lớn các hiệu sách được thiết kế, trang trí nội thất và sắp đặt sách theo nhiều phong cách khác nhau. Những hiệu sách nhỏ, bài trí đơn giản ngày xưa đã được nâng cấp hoặc thay thế bằng những hiệu sách quy mô lớn, diện tích rộng, bày được hàng nghìn cuốn sách đủ mọi thể loại. Có hiệu sách bày biện theo kiểu vintage, cổ điển, mộc mạc mà những cô học trò tuổi mới lớn hay thích vào đây để uống cà phê và chụp những bộ ảnh “check in” đầy lãng mạn. Có công ty sách lớn đầu tư mở hẳn chuỗi cà phê sách từ Nam ra Bắc, dùng giá sách, kệ bày sách bằng gỗ tự nhiên đánh véc ni màu cánh gián óng ả, sang trọng, hoành tráng, kết hợp hài hòa cùng với những chậu cây cảnh xanh mướt đẹp như những thư viện, hiệu sách ở châu Âu. Dù cổ điển, mộc mạc, giản dị hay hiện đại, sang trọng thì các hiệu sách đều ấm áp và bắt mắt, hấp dẫn khách hàng, góp phần kích cầu thị trường sách và nâng cao văn hóa đọc cho người Việt.
Hiệu sách không chỉ bán sách mà còn có cả văn phòng phẩm, những món quà tặng lưu niệm ngộ nghĩnh, những tấm thiệp handmade xinh xắn, dễ thương, rất thuận tiện cho khách hàng mua sắm. Có hiệu sách còn treo tấm bảng gắn giấy nhớ trên tường để khách hàng viết gửi gắm cho ai đó đôi dòng cảm xúc nhung nhớ, hờn giận vu vơ, những cảm nhận tốt đẹp về hiệu sách hay vài lời góp ý chân thành. Hoặc cũng có thể viết cho chính mình những lời không thể chia sẻ cùng ai được cho vơi bớt nỗi lòng đang bộn bề tâm tư. Để lâu lâu có dịp quay trở lại ghé thăm hiệu sách, đứng trước tấm bảng giấy “note” phấp phới đủ các sắc màu, như thấy được thế giới nội tâm của biết bao người xa lạ cũng phong phú, nhiều cung bậc, sắc thái đến nhường nào. Và chợt mỉm cười tự thấy sao mình cũng đã từng có những lúc yếu đuối đến thế, ủy mị đến thế, thương một ai đó nhiều đến thế…
Những người hay đi hiệu sách đa số là học sinh, sinh viên. Đây là lứa tuổi có nhu cầu đọc sách lớn nhất để phục vụ nhu cầu làm đầy, mở mang kiến thức về cuộc sống và thế giới xung quanh, ngoài kiến thức được học trong nhà trường. Các bạn nhỏ mê nhất là các bộ truyện tranh khoa học viễn tưởng, thể thao, hài hước, truyện cổ tích, truyện về các danh nhân nổi tiếng, sách giải đáp hàng vạn câu hỏi vì sao… Lứa tuổi thanh thiếu niên, sinh viên thích đọc dòng sách truyền cảm hứng sống đẹp, sách kỹ năng, hướng nghiệp, du ký, truyện trinh thám và những cuốn truyện tâm lý, tình cảm, mang hơi hướng ngôn tình… Não bộ của những người thuộc lứa tuổi này cũng có khả năng tiếp thu tri thức tốt nhất vì chưa vướng bận quá nhiều vào chuyện gia đình, mưu sinh, cơm áo gạo tiền. Có một số người đang đi làm cũng hay mua sách, đọc những đầu sách có hàm lượng tri thức cao, kiến thức chuyên ngành để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, phục vụ công việc hoặc công tác nghiên cứu. Nhiều bác cao tuổi, hưu trí vẫn tích cực đọc sách để giúp não vận động không ngừng nghỉ, chống lại sự lão hóa, suy giảm trí nhớ ở người già.
Trong hiệu sách, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh nhiều bậc phụ huynh dẫn con đi mua sách và đồ dùng học tập. Trẻ em rất thích đọc sách nhưng chưa có kỹ năng tự chọn sách hay và phù hợp nên cần có cha mẹ, người lớn hướng dẫn, định hướng hoặc chọn giúp. Sách luôn là món quà tặng có giá trị tinh thần ý nghĩa và đi hiệu sách trở thành phần thưởng dành cho những đứa trẻ ngoan vào dịp cuối tuần. Việc cho trẻ đi hiệu sách thường xuyên cũng góp phần nuôi dưỡng tình yêu sách, khuyến khích trẻ đọc sách vì không phải đứa trẻ nào cũng thích đọc sách. Những người bạn yêu không khí ở các quán cà phê sách cũng thường hẹn hò, gặp gỡ nhau ở đây để chia sẻ với nhau về công việc, cuộc sống và niềm đam mê sách. Có hiệu sách lớn còn dành riêng cả một căn phòng cho những người cần sự yên tĩnh tuyệt đối để đọc sách, làm việc và nghiên cứu. Đã có những tình bạn thân thiết, những chuyện tình đẹp như mơ nảy nở, đơm hoa, kết trái từ những hiệu sách đẹp như thơ.
Tôi cũng là một trong số những người yêu sách báo và là khách quen của nhiều hiệu sách. Khi cần chọn quán cà phê để hẹn hò, gặp gỡ bạn bè thì lựa chọn đầu tiên và số một của tôi là các quán cà phê sách. Nhiều người trong số bạn bè của tôi cũng là người yêu sách hoặc làm công việc liên quan đến sách báo. Tôi còn hay đi thưởng thức cà phê sách một mình, đặc biệt là khi cần tập trung để sáng tác, viết lách, hoặc đơn giản chỉ là nghỉ ngơi, thư giãn. Bỏ lại sau lưng tất cả ồn ào của cuộc sống thường nhật, tạm thời gác lại những âu lo, sống chậm lại một nhịp, ta bước vào hiệu sách như bước chân vào một thế giới khác hẳn, một thế giới trầm lắng, sâu sắc, tinh thông của chữ nghĩa, tràn ngập ánh sáng tri thức của nhân loại. Tựa hồ như ta đang được ngồi giữa tầng tầng, lớp lớp các bậc hiền triết, các tác giả danh tiếng trên toàn thế giới để lắng nghe họ kể những câu chuyện đặc biệt của riêng họ, đưa ta chìm đắm, phiêu du đến mọi miền trong vũ trụ bao la. Cái cảm giác phiêu bồng ấy, trong cái không gian đậm đặc mùi giấy mới ấy, cộng hưởng cùng hương cà phê thoang thoảng, ngầy ngậy nơi cánh mũi đã đẩy dòng cảm xúc lên cao, giúp tôi làm việc hiệu quả hơn…
Thành phố đẹp, văn minh biết bao khi có thêm những hiệu sách. Để gieo mầm, đánh thức, nuôi dưỡng những ước mơ tri thức từ trong hạt giống…
Theo PHỐ HOA - Tinh Hoa Việt
