Lực sĩ Ba Đang

Đây là cuốn sách tôi đọc từ hồi lớp 2, lớp 3. Trong cuốn sách khổ nhỏ nhưng dày dặn này, có một câu chuyện tôi ấn tượng là “Cậu bé thông minh”. Chuyện kể rằng ở một hòn đảo nọ cư dân thường xuyên bị cá kiếm tấn công khi xuống biển đánh cá. Cả vua, quân lính, triều thần… không ai làm được gì cả. Có một cậu bé bày ra cách chặt cây chuối vứt xuống biển. Khi cá kiếm đâm vào cây chuối, người dân diệt được cá, vừa có cá ăn, vừa tránh được hiểm họa từ cá kiếm.

Tôi thích cuốn sách, bởi nó nuôi dưỡng và kích thích tiềm ẩn nằm trong con trẻ, đó là việc luôn muốn giúp đỡ người khác. Khi đọc xong truyện ấy tôi cũng nghĩ mình phải làm gì đó cho ngôi làng của mình.

Các loại nhà máy phát điện

Đây là cuốn sách tôi đọc được khi lên lớp 4, trong đó có các nguyên lý xây dựng nhà máy thủy điện. Tôi đã đọc say mê và học cách chế tạo chong chóng chạy nước bằng mo cau. Tôi kể lại câu chuyện này để nói với mọi người rằng: Con trẻ có nhiều thứ rất tiềm năng. Một đứa trẻ đọc giáo trình dành cho người học đại học, nhưng khi biết cấu tạo thủy điện và có thể học được cách chế tạo được chong chóng chạy được nhờ sức nước.

Chong chóng chạy bằng sức gió thì rất dễ, nhưng chong chóng chạy bằng sức nước thì chế tạo rất lâu. Phải biết cắt mo cau kẹp bốn lại, làm hai cọc tre hai bên, rồi đưa xuống nước để cho chạm nước mà muốn nó chạy được thì phải cắt cánh cực kỳ đều, phải làm đi làm làm lại nhiều lần thì mới thành công.  Và đọc sách rất hữu ích, chúng ta cần phải làm nhiều điều, cố gắng hơn nữa để trẻ em yêu sách, thích đọc sách.

Hồi ký Bớc-Sét

Đây là cuốn sách của nhà báo người Úc tôi đọc hồi lớp 6. Tôi biết được những vấn đề Xô Trung bị trục trặc trong thập niên 1960. Cuốn sách đó cũng liên quan đến Việt Nam, chiến tranh giữa Mỹ, Liên Xô, Trung Quốc và Việt Nam. Nhớ những thông tin trong cuốn này, khi lớn lên tôi hiểu sức mạnh của các nước lên trên trường quốc tế và tôi nghĩ nhiều về việc cá nhân tôi phải hành động để Đất nước mình mạnh lên.

Hổ trướng khu cơ

Tôi đọc cuốn này hồi cấp 2, trong đó một phần nó có Binh thư yếu lược do Đào Duy Từ biên soạn.  Đào Duy Từ là người tư vấn cho Chúa  Nguyễn xây dựng  Lũy Thầy ở Quảng Bình để chống  Đàng ngoài  trong Trịnh Nguyễn phân tranh… Tôi biết trong trận Bát Môn kinh tỏa có đến 4 loại trận: nhất biến, nhị biến, tam biến, tứ biến là như thế nào.  Là người thích làm thủ lĩnh từ nhỏ, bởi thế cuốn sách này rất hấp dẫn tôi.

Những tấm lòng cao cả

Đây là cuốn sách ảnh hưởng tôi về mặt giáo dục. Tôi đặt câu hỏi cho cha tôi là: tại sao ở trong nhà người ta lại viết thư cho nhau. Dần dần tôi thấy ở trong nhà nếu những lời dạy của cha rất dễ lời nói gió bay, mức độ nhớ sẽ không lâu. Nhưng người cha, người mẹ viết thư cho con những lời khuyên, trăn trở của cha mẹ,  thì sẽ giúp con cái nhớ được lâu những bài học của cha mẹ, và cũng  hình thành cho con cái cách viết trong tuần, trong tháng. Đó là cái cách nhà văn truyền tải cách giáo dục con trẻ rất tự nhiên.

Lũ trẻ đường ray

Đây là cuốn sách của nhà văn Anh thể hiện được tinh thần cao quý của tầng lớp trung lưu của nước Anh. Chuyện kể về một gia đình khá giả ở nước Anh.  Người bố phá sản, bị bắt, gia đình có vấn đề; người mẹ phải đưa các con về sống ở làng.  Khó khăn như vậy nhưng  khi gặp một người Nga  lưu lạc thì người mẹ sẵn sàng đưa về nhà, cho người ta ở trong nhà. Rồi những đứa trẻ đó tiếp tục cảnh báo để giúp tàu không bị lật, giúp đỡ đứa trẻ khác trong hỏa hoạn…. Những chuyện này có ý nghĩa rất quan trọng.  Ngay cả khi gia đình có vấn đề, bị phá sản rồi nhưng họ vẫn giữ được tinh thần tương trợ người khác.

Đọc những cuốn sách này hồi nhỏ tôi thấy rất vui vì tôi thấy ở trên thế giới này, ở chỗ nào đó của nước Anh vẫn có những thứ rất tốt đẹp. Lớn lên tôi thấy đó là những bài học giáo dục vô cùng quan trọng. Con trẻ đọc những truyện này sẽ hình thành sự tử tế, sẵn sàng chia sẻ với những người khác. Người lớn trong truyện cũng dạy trẻ về tình yêu thương, trách nhiệm. Điều này cũng tạo ra bài học tổng thể về trách nhiệm của người lớn với con trẻ, con trẻ với đồng loại.

Túp lều bác Tôm

Để nói về tình bao dung của con người thì tôi chưa thấy cuốn nào hay như cuốn này.  Bác Tôm là một người tin yêu Chúa.

Trẻ em học như thế nào

Đây là cuốn sách giúp bố mẹ hiểu những cơ chế lĩnh hội tri thức của con trẻ. Con trẻ là một tấm bảng trống và có rất nhiều tiềm năng nếu chúng ta biết dưỡng dục đúng cách.

Giáo dục con trẻ, không chỉ dựa vào nhà trường, mà cần giúp con học ở nhà để trẻ biết nhiều hơn, hỗ trợ tốt hơn cho việc học ở trường. Không những thế, cuốn sách cho thấy rằng giáo dục ở nhà là một lựa chọn khả thi nếu cha mẹ và các tác nhân xung quanh đủ tốt để giúp con trẻ phát triển đúng tiềm năng bản thân.

Khuyến học

Đây là cuốn sách giúp tôi thấy con đường đưa sách về nông thôn là đúng. Năm 2003 tôi đi Nhật, sang đó tôi thấy được rất nhiều thứ tốt đẹp của người Nhật, và tôi tìm hiểu rất nhiều về nước Nhật. Sau đó năm 2004 có một người bạn gửi cho tôi bản mềm của cuốn Khuyến học và tôi đọc một cách say sưa. Và thấy rằng xã hội Việt Nam năm 2004 chẳng khác gì nước Nhật giữa thế kỷ 19, có rất nhiều vấn đề về giáo dục, tinh thần công dân, tinh thần quốc dân. Ông Fukujawa đã chỉ trích người Nhật vào thời điểm đó rất mạnh. Quan trọng là nước Nhật khi đọc sách của ông và người Nhật đã thay đổi rất nhiều. Khuyến học đã góp phần khiến nước Nhật trở nên cường thịnh và cuốn sách này gây ấn tượng mãi với tôi.

Đọc thêm: Nhà hoạt động thư viện Nguyễn Quang Thạch: Muốn văn hóa đọc thực sự phát triển cần thay đổi thiết chế giáo dục

- Việt Hà ghi