Khái niệm trưởng thành được hiểu theo rất nhiều cách khác nhau. Có nhiều người cho rằng số tuổi càng lớn, nếp nhăn trên khoé mắt, khuôn miệng càng nhiều thì càng từng trải, đĩnh đạc và như vậy được coi là trưởng thành. Có người lại nói, già đi về mặt thể chất không được coi là trưởng thành, mà thay vào đó người có nhiều trải nghiệm sống, người có tâm vững như bàn thạch và không thể bị lừa lọc mới là trưởng thành.
Những nhận định về trưởng thành nêu trên đều không sai. Nhưng theo Osho nhận xét trong cuốn Maturity - Trưởng thành, thì những định nghĩa ấy rất bình thường và rất trần tục. Không khó để bạn tìm thấy những người trưởng thành kiểu như vậy ở trên thế gian này. Nhưng nếu cứ tiếp tục trưởng thành theo lối mòn ấy, thực chất bạn chỉ đang già đi chứ không hề trưởng thành.
Già đi là một chuyện và trưởng thành là một chuyện hoàn toàn khác. Già đi, có nghĩa là bạn đang tiến gần tới cái chết và đây chẳng phải là một thành tựu đáng để tự hào. Theo Osho, thì trưởng thành thực sự mang nhiều ý nghĩa và bài học hơn thế. Trưởng thành là quá trình soi tỏ thế giới nội tâm của bạn, sự trưởng thành là một hương thơm và nó mang đến cho người trưởng thành một vẻ đẹp vô ngần,...
Maturity của bậc thầy tâm linh Osho sẽ mở ra cho bạn những cánh cửa mới của trưởng thành, cánh cửa bước vào thế giới nội tâm mà bạn trước nay chưa từng để mắt tới. Giúp bạn trưởng thành một cách đơn giản và tự nhiên mà chẳng hề hay biết.
Cuốn sách được chia làm 7 phần chính. Phần 1 đi từ phân tích các định nghĩa mà bạn tưởng rằng mình đã biết rất rõ như: ngu dốt và ngây thơ, trưởng thành và lão hoá cho tới sự trưởng thành của linh hồn.
Các phần tiếp theo: Các chu kỳ 7 năm của cuộc đời, các hội chứng, các mối quan hệ trưởng thành, những giao lộ, các giai đoạn chuyển tiếp, các nan đề và cuối cùng là Một hành trình tiếp diễn đi sâu vào phân tích những triết lý, những bài học về trưởng thành với những ví dụ vô cùng thực tiễn.
Những bài học về trưởng thành của một đời người, từ khi còn là một đứa trẻ cho đến khi thực sự trưởng thành và đi về cõi vĩnh hằng đều được Osho đề cập đến trong cuốn sách này. Những bài học ấy được đúc kết trong Maturity, khiến nó trở thành một cuốn cẩm nang đời người mà bất kỳ ai cũng nên đọc.
Bài học đầu tiên: Trưởng thành là sự phát triển trong nội tâm:
Mỗi khoảnh khắc của cuộc đời đều đáng trân quý dù nó là hạnh phúc hay bất hạnh.
Khi còn là một đứa trẻ, ta rất dễ để tìm thấy niềm vui. Sự ngây thơ khiến ta nhìn mọi điều trong cuộc sống qua lăng kính màu hồng, nhưng khi lớn lên, người ta lại chẳng còn giữ được sự ngây thơ ấy nữa. Xã hội đã làm vỡ tan lăng kính ngây thơ ngày nào, thay vào đó là sự bực dọc, mệt mỏi và chệch hướng.
Trong Maturity của Osho có nhắc đến triết lý của thiền sư Lin Chi, một triết lý đơn giản vỏn vẹn 3 từ mà những ai đã và đang bị xã hội bào mòn cần được biết, đó là: Hãy lắng nghe!
Hãy lắng nghe nội tâm của mình lên tiếng thông qua thiền định. Hãy lắng nghe cuộc sống chứa đựng vô vàn âm thanh tươi vui và êm dịu. Hãy bỏ ngoài tai những lời từ vô vàn kẻ nói rằng, bạn không xứng đáng tận hưởng cuộc sống, không xứng đáng được cười, hay bạn phải cầm tù cảm xúc vui vẻ hân hoan của mình, vì giờ bạn không còn là một đứa trẻ ngây thơ.
Trưởng thành là quá trình bạn tìm lại sự ngây thơ đã bị xã hội đánh cắp, cùng sự ngây thơ đó thức tỉnh và tận hưởng cuộc sống tươi đẹp này. Osho với Maturity cho rằng trưởng thành là quá trình nhận thức và phát triển nội tại. Không phải bạn sẽ gạt bỏ đi toàn bộ nỗi đau, sự già nua, bệnh tật, và áp lực, mà khi bạn nhận ra bản chất thật sự của trưởng thành, nhận ra những gian khó hay đớn đau mà bạn gặp phải là một phần không thể thiếu, bạn sẽ có một cái nhìn mới, một cách đón nhận mới và lạc quan hơn với cuộc đời này.
Và người có khả năng bình tĩnh, tĩnh lặng và chấp nhận nỗi đau, nỗi thất vọng cũng như khổ sở, sẽ biến đổi chính nỗi khổ ấy. Đối với anh ta, nỗi đau cũng sẽ trở thành một kho báu; đối với anh ta, ngay cả nỗi đau cũng tinh xảo. Đối với anh ta, ngay cả bóng tối cũng có nét đẹp, chiều sâu, sự vô tận của nó. Đối với anh ta, ngay cả cái chết cũng không phải là kết thúc, mà chỉ là khởi đầu của một điều gì đó chưa được biết tới.
Bài học thứ hai: Trưởng thành là hành trình chấp nhận bản thân
Không biết từ bao giờ, người ta đã xây dựng nên một chuẩn mực phi lý về trưởng thành, rằng bạn phải trở thành bác sĩ, kỹ sư… làm quan chức, làm nên thành tựu vượt trội mới được coi là trưởng thành. Thực tế, không phải ai cũng có thể đạt được những điều đó, và không phải ai cũng phù hợp với chuẩn mực đó.
Những chuẩn mực phi lý ấy đã khiến không ít người cảm thấy vô cùng thất vọng về bản thân và cảm thấy cay đắng vì không thể trở thành một người hoàn hảo như mình từng mong và như xã hội kì vọng. Cảm giác cay đắng dẫn đến giận dữ, bạo lực, thù hận… và đủ mọi loại cảm xúc tiêu cực.
Nó dấy lên trong lòng họ những câu hỏi hiện sinh như: Tôi là ai? Tại sao tôi lại ở đây? Sao tôi buộc phải sống khi chẳng có gì xảy ra với mình…
Thế nhưng, cảm giác cay đắng khi không chấp nhận bản thân như mình vốn có được Osho cho rằng chính là biểu hiện của sự ngu dốt. Thay vì bất mãn, cay đắng và cáu kỉnh, bạn cần tìm cách để vượt qua nó. Hành trình để chấp nhận bản thân và lắng nghe tiếng nói nội tâm thực sự là một cuộc cách mạng vĩ đại. Chỉ khi học được bài học về sự chấp nhận, bạn mới có thể cảm nhận hương thơm ngây ngất của trưởng thành - thứ hương thơm được chuyển hoá từ những cảm giác cay đắng mà bạn đã từng mang theo trên cả chặng đường dài.
Hãy hiện hữu trong thế giới này, chấp nhận mọi thử thách, mọi nguy hiểm, mọi nỗi đau, mọi vết thương của nó. Hãy đi xuyên qua nó. Đó là một cuộc tranh đấu, một cuộc chiến gian truân, nó là một nhiệm vụ khó nhằn, nhưng đó là cách để bạn đạt tới đỉnh cao.
Bài học thứ ba: Trưởng thành là thấu hiểu mình và thấu hiểu những mối quan hệ xung quanh
Các dòng sông không chảy vì bạn; chúng vẫn chảy dù bạn có ở đó hay không. Chúng không tuôn chảy để thoả mãn cơn khát của bạn; chúng chỉ đơn giản là chảy đến đó. Bạn có thể thoả cơn khát của mình hoặc không - chuyện đó phụ thuộc vào bạn. Dòng sông không thật sự chảy vì bạn. Bạn chỉ vô tình lấy được nước sông để tưới tắm cho cánh đồng khô hạn của mình, bạn chỉ vô tình lấy được nước sông để đáp ứng nhu cầu của mình.
Osho cho rằng tình yêu cũng vậy, nó không nên được giữ riêng cho mình, mà nên được chia sẻ. Nhiều người cần tình yêu thay vì dành trọn con tim để yêu. Họ cần tình yêu để đạt được những nhu cầu cá nhân như: thoả mãn tình dục, kết hôn, sinh nở hay thậm chí là tiền bạc… Nhưng những kẻ khiến giá trị tình yêu trở nên rẻ rúng như vậy hoàn toàn chỉ là trẻ con. Họ chỉ lớn lên bằng tuổi tác chứ chưa thực sự trưởng thành.
Trưởng thành là khi bạn “bắt đầu yêu” thay vì “cần yêu". Bạn chia sẻ và cho đi tình yêu một cách vô điều kiện. Khi ấy tình yêu của bạn không mang tính phụ thuộc, khi đó, dù cho đối phương có yêu hay không thì bạn vẫn dành cho họ tình yêu. Khi đó, tình yêu không chỉ là câu chuyện về mối quan hệ mà còn là một trạng thái cân bằng - một trạng thái trưởng thành, rằng bạn và một nửa còn lại vẫn là chính mình khi yêu.
Maturity còn mang đến bài học về sự tự do trong không chỉ tình yêu đôi lứa, mà với hôn nhân hay mối quan hệ con cái - cha mẹ, tự do trong tình yêu cũng là yếu tố quyết định sự trưởng thành.
Bài học thứ tư: Trưởng thành là trân trọng mọi khoảnh khắc được hiện hữu trên đời
Nếu ngày mai bạn rời đi và chưa kịp nói lời tạm biệt thế gian, thật cay đắng rằng mọi thứ vẫn tiếp diễn như nó vốn phải thế mà không có bạn. Chiếc radio vẫn chạy, mọi người vẫn tất bật với công việc và cuộc sống. Chỉ có bạn biến mất, cùng tất cả những suy nghĩ và những tiếc nuối chưa kịp hoàn thành.
Bản chất của cuộc sống chính là như vậy. “Có sinh mới có tử, có tử mới có sinh. Hiển nhiên, chúng không đối lập mà bổ trợ cho nhau. Chúng cần có nhau để tồn tại, chúng phụ thuộc lẫn nhau. Chúng là một phần của toàn vũ trụ.” Nhưng không phải ai trong chúng ta cũng đủ tỉnh thức để nhận thấy quy luật tự nhiên ấy. Nhiều người dành phần lớn thời gian cuộc đời để say ngủ và chìm vào những thứ phù phiếm. Để đến khi tuổi già ập đến, họ bỗng chốc nghĩ rằng cái chết đã đến và cướp đi cuộc đời họ.
Osho không nghĩ vậy, ông cho rằng “chết không phải là hết", con người chỉ đơn thuần chuyển sang những dạng thức khác. Thế nhưng, để có thể bình thản đón nhận khái niệm ấy như Osho, bạn cần phải trưởng thành. Bạn phải đưa tâm trí mình về cội nguồn của nó bằng thiền định. Chỉ khi ấy, bạn mới hiểu và trân trọng mọi thứ đang diễn ra xung quanh mình, đón nhận mỗi ngày mới như một người trưởng thành tìm được cội nguồn mùa xuân và trẻ hoá chứ không phải một người già đi dần về phía cái chết.
Chạm tới bầu trời nội tâm của bạn
Với những triết lý được đúc kết từ bề dày kinh nghiệm cùng những bài học và ví dụ thực tiễn, Maturity của Osho mang đến cho người đọc vô vàn điều mới lạ về trưởng thành mà trước nay bạn chưa từng nghĩ đến.
Cuốn sách đề cao tầm quan trọng của thiền định và thức tỉnh nội tâm trên hành trình tìm kiếm câu trả lời thực sự của trưởng thành. Chỉ khi bạn trưởng thành từ tâm thức, thay đổi cách nhìn nhận thế giới bên ngoài, lẫn bên trong nhận thức và cảm xúc của mình, bạn mới có cái nhìn khác về cuộc đời.
Khi ấy, chuyện sinh tử không còn là điều khiến bạn bật dậy giật mình giữa đêm khuya vì lo lắng. Khi ấy, tình yêu không còn là sự phụ thuộc và vụ lợi. Khi ấy, mọi cay đắng và đau khổ không còn khiến bạn phải quá bận tâm và suy nghĩ.
Chúng ta chỉ sống một lần trong đời, đừng để mình chỉ già đi về tuổi tác, đừng chỉ lặng lẽ ngắm nhìn đau khổ, hạnh phúc, đắng cay đang dần kéo bạn xuống nấm mồ.
Hãy học cách để trưởng thành từ nội tại, hãy để đoá hoa trưởng thành của bạn được ngát hương, đừng để trái tim và khối óc của mình chết dần khi mới đôi mươi!
Có thể bạn quam tâm: ‘Trưởng thành’ – Để giải phóng toàn diện cuộc đời bạn một cách hữu hiệu nhất
