Đối với hầu hết chúng ta, bộ não có thể đang hoạt động ở mức 50% công suất tại bất kỳ thời điểm nào. Đó là con số mà Bác sĩ Sanjay Gupta đã tự đặt ra trong cuốn sách “Trí óc minh mẫn - Để não bộ sắc bén ở mọi lứa tuổi”. Ông không biết chính xác nó là bao nhiêu (và cũng không ai biết), nhưng rõ ràng là với các biện pháp can thiệp hành vi khác nhau như luyện tập thiền định hoặc ngủ ngon thường xuyên, bộ não của chúng ta có thể được đưa vào trạng thái siêu tốc độ. Chúng ta biết rằng bộ não của mình có thể tạo ra nhiều ngẫu lực tác động hơn bình thường. 

Phần 1 của cuốn sách bắt đầu với một số thông tin cơ bản như: Chính xác thì bộ não là gì? Cảm giác khi phẫu thuật một bộ não là như nào? Nó thực sự trông như thế nào và có cảm giác ra sao? Tại sao nó lại bí ẩn và khó hiểu như vậy? Trí nhớ hoạt động như thế nào? Sự khác biệt giữa lão hóa não bình thường và sự đãng trí không thường xuyên, lão hóa não bất thường, và các dấu hiệu suy giảm nghiêm trọng là gì? Sau đó, cuốn sách sẽ dẫn chúng ta sẽ đi sâu vào những lầm tưởng về quá trình lão hóa và suy giảm nhận thức, cũng như cách chúng ta biết bộ não có thể sửa đổi, tái tạo và phát triển.

Đến phần 2 cuốn sách sẽ giới thiệu với các bạn năm mục chính, bao gồm tất cả các chiến lược thiết thực mà bạn cần để bảo vệ và nâng cao chức năng não của mình: 

1) tập thể dục và vận động; 

2) ý thức về mục đích, học tập và khám phá; 

3) ngủ và thư giãn; 

4) dinh dưỡng; 

và 5) kết nối xã hội.

Trong phần này sẽ bao gồm cả việc xem xét một số nghiên cứu đang diễn ra để khám phá bộ não và tìm cách duy trì và điều trị nó tốt hơn. Bạn sẽ được gặp gỡ các nhà khoa học hàng đầu, những người đã cống hiến cả cuộc đời để giải mã những bí ẩn của não bộ. Mỗi chương là những ý tưởng, được khoa học hỗ trợ, mà bạn có thể điều chỉnh cho phù hợp với sở thích và lối sống của riêng mình. Phần 2 kết thúc với một chương trình 12 tuần hoàn toàn mới và dễ làm theo để thực hiện các bước mà tác giả đề xuất chúng ta cần làm cho bộ não của mình.

Sang đến phần 3 là xem xét những thách thức trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về não. Bạn nên làm gì nếu nhận thấy những dấu hiệu ban đầu? Chúng có phải là các triệu chứng của một tình trạng sức khỏe khác giống với chứng sa sút trí tuệ không? Tại sao nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng lại thất bại thảm hại trong việc đưa ra các phương pháp chữa trị và thuốc điều trị bệnh thoái hóa thần kinh? Hiện có những phương pháp điều trị nào ở mọi mức độ nặng nhẹ? Làm thế nào để người vợ/chồng có thể vẫn khỏe mạnh trong khi chăm sóc người bạn đời bị sa sút trí tuệ (người chăm sóc có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nhiều)? Bởi sa sút trí tuệ là một mục tiêu di động; chăm sóc cho người mắc bệnh có thể là một trong những công việc khó khăn nhất từng được thực hiện. Không ai được học ở trường cách đối phó với việc một người thân yêu của họ bị suy giảm trí tuệ không thể phục hồi. Đối với một số người, những thay đổi của não rất chậm và tinh tế, phải mất nhiều năm hoặc thậm chí hơn một thập niên để các triệu chứng trở nên rõ rệt; đối với những người khác, nó đột ngột và nhanh chóng. Cả hai hoàn cảnh đều có thể khó lường và không thể đoán trước được. Và căn bệnh sa sút trí tuệ đặc biệt trong số đó chính là bệnh Alzheimer.

Cuối cùng, tác giả kết thúc cuốn sách bằng một cái nhìn về tương lai, theo một cách rất lạc quan. Rằng có rất nhiều những hy vọng cho các tình trạng thần kinh mà chúng ta vẫn phải vật lộn ngày nay như bệnh Alzheimer, Parkinson, trầm cảm, lo âu, rối loạn hoảng sợ.... Trong 10 đến 20 năm tới, chúng ta sẽ còn tiến xa hơn nữa khi nói đến điều trị chứng rối loạn não, thậm chí chúng ta còn có thể có một liệu pháp hoặc một loại vắc-xin nào đó giúp phòng ngừa hiệu quả cho bệnh Alzheimer. Đồng thời, sẽ có nhiều tiến bộ có thể đến từ liệu pháp gen và tế bào gốc, cùng với kích thích não sâu, vốn đã được sử dụng cho chứng trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Chúng ta cũng sẽ tiến xa hơn về mặt kỹ thuật, cho phép một phương pháp xâm lấn tối thiểu hơn vào não. Bác sĩ Sanjay Gupta sẽ giúp chúng ta giải thích tất cả điều này có ý nghĩa như thế nào đối với bạn và đưa ra những ý tưởng giúp bạn chuẩn bị cho tương lai này.

Bên cạnh đó, cuốn sách cũng đưa ra cho chúng ta những thông điệp hướng đến việc giúp các bạn trẻ chăm sóc sức khỏe não bộ của chính mình để không mắc phải những sai lầm như Bác sĩ Sanjay Gupta đã mắc phải. 

Có thể nói, Trí óc minh mẫn là một cuốn sách giúp bạn hiểu ra rằng, chúng ta có thể tự xây dựng cho mình một bộ não tuyệt vời dù cho đang ở trong độ tuổi nào.