Quên đi việc khởi nghiệp thần tốc và dễ dàng, Khởi nghiệp từ khốn khó mới là thực tế mà đa phần các doanh nhân khởi nghiệp phải đối mặt. Đây chính là quan điểm của Mike J Michalowicz, một doanh nhân có tiếng, đã tự tay xây dựng 3 công ty trị giá hàng triệu đô la từ con số 0, nghiên cứu hàng trăm công ty khởi nghiệp và cộng tác để mở rất nhiều công ty khác, là khách mời thường xuyên của nhiều chương trình ti vi, được trao tặng nhiều giải thưởng doanh nghiệp uy tín… tại Mỹ. Quan điểm này của Mike J Michalowicz được trình bày khá rõ nét trong cuốn sách Khởi nghiệp từ khốn khó nhận được rất nhiều đánh giá tích cực của độc giả trên trang amazon, và nằm trong Top 10 cuốn sách hay nhất về khởi nghiệp.
Khởi nghiệp từ khốn khó mới là phổ biến
Tên gốc của cuốn sách là Toilet paper entrepreneur, dịch sát nghĩa là “doanh nhân giấy vệ sinh”. Cụm từ này được Mike J Michalowicz lấy nguồn từ hoàn cảnh mà nhiều người phải trải qua một vài lần trong đời: khi giải quyết xong xuôi nỗi buồn trong toa- lét không thân thuộc, thì mới nhận ra rằng giấy vệ sinh đã hết , hoặc chỉ còn vài ba mẩu dính sát vào lõi giấy. Rơi vào hoàn cảnh này, thường người mắc kẹt sẽ có 2 lựa chọn: gọi sự trợ giúp từ bên ngoài hoặc cố gắng xử lý với những gì mình có. Lựa chọn thứ nhất không phải lúc nào cũng thực hiện được. Lựa chọn thứ hai có vẻ khả thi hơn khi người mắc kẹt cố gắng xử lý tình huống của mình với những gì đang có trong tay như: xé mỏng lõi giấy hoặc tìm kiếm một vài thứ có thể dùng được trong thùng rác gần đó…
Theo Mike, doanh nhân, đặc biệt là người khởi nghiệp muốn thành công buộc phải có khả năng tự xoay sở giống như những người đã làm theo lựa chọn số 2 kể trên. Vì khởi nghiệp đa phần là quá trình vô cùng gian khó. Trong nhiều trường hợp người khởi nghiệp không còn lựa chọn nào khác (dù chỉ là đứng dậy và bỏ đi), mà chỉ có thể nỗ lực tối đa để hoàn thành nhiệm vụ với nguồn lực ít ỏi, hạn chế mà mình đang có. Và những doanh nhân này được tác giả Mike J Michalowicz gọi là “doanh nhân giấy vệ sinh”- toilet paper in entrepreneur (DNGVS) – những người khởi nghiệp từ khốn khó.
Cũng theo Mike, trên thế giới có những doanh nghiệp như Facebook, Google đều nhanh chóng đạt được những thành công khó tin. Nhà sáng lập ra các công ty này đều trong độ tuổi 20 khi họ khởi nghiệp, sau đó họ làm ra tiền triệu, tiền tỉ; và trở thành “con cưng” của giới truyền thông. Họ được đưa tin như là đỉnh của đỉnh, xuất chúng của xuất chúng và là nền tảng của nền kinh tế mới. Nhưng đường đi của hai doanh nghiệp này đều không phải là đường đi điển hình của các doanh nghiệp trên thế giới.
Con đường mà rất nhiều doanh nhân, kể cả những người nổi tiếng lẫn không nổi tiếng đều đã đi, chính là con đường của những doanh nhân giấy vệ sinh - DNGVS. Như Bill Hewlett & David Packard, người đã bắt đầu xây dựng công ty với 538$ và một xưởng ga-ra, cuối cùng đã tạo ra đế chế 100 tỉ đô vào ngày hôm nay.
Bản thân tác giả trước khi đạt tới thành công như ngày hôm nay, ông cũng đã có những thời gian phải chuyển vợ và con về sống một làng quê hưu trí để tiết kiệm tiền, ngủ trong phòng họp của khách hàng để tiết kiệm tiền thuê khách sạn, làm việc 48 giờ liên tục vì tình huống bắt buộc phải thế… Các TPEs phải luôn luôn để ý, tập trung tư duy, tìm cách sử dụng những nguồn lực ít ỏi trong tay một cách hiệu quả nhất, để dần bước tới thành công. Sự từ bỏ hay chờ đợi có thêm “giấy mới” không xác định thành công của người khởi nghiệp, các TPEs này.
Bí kíp vượt qua những tình cảnh ngặt nghèo khi bắt đầu kinh doanh
Điều tuyệt vời là trong cuốn sách Khởi nghiệp từ khốn khó có độ dày trung bình này, Mike J Michalowicz cũng đưa ra những hướng dẫn vô cùng hữu ích để các doanh nhân khởi nghiệp có thể trở thành một TPEs thành công.
Điều đầu tiên Mike nhấn mạnh với những người khởi nghiệp đó chính là niềm tin cần có. Theo ông, niềm tin có thể là một bức tường ngăn cách hoặc kênh đào đưa người khởi nghiệp đi tới thành công. “Nếu bạn nói với chính mình rằng bạn sẽ hoàn thành nó, bạn sẽ tìm ra cách để hoàn thành nó và ngược lại”. Điều mà người khởi nghiệp cần làm là, đào sâu các suy nghĩ đang diễn ra trong đầu và sau đó chuyển đổi nó thành một kênh đào đưa mình đi đến thành công.
Với mọi lý do biện hộ để trì hoãn việc khởi nghiệp, Mike đều đưa ra những lập luận sắc sảo để mang lại niềm tin cho người khởi nghiệp, từ lý do: “tôi quá già/ quá trẻ để mở công ty”, đến “tôi không được đào tạo bài bản, tôi chưa có đủ tiền để bắt đầu”… Ông viết: “Tôi chắc rằng bạn có thể nghĩ ra rất nhiều lời biện hộ sáng tạo khác để trì hoãn việc kinh doanh. Bạn cần phải bỏ những sự hợp lý hóa này sang một bên, nhìn về phía trước và hành động ngay bây giờ. Chúng ta hiếm khi hối hận về những điều chúng ta đã làm trong cuộc sống khi chúng ta đã theo đuổi đam mê và chấp nhận rủi ro. Thế nhưng, chúng ta lại thường hối hận về những điều chúng ta đã không làm. Nếu trái tim đang vẫy gọi bạn hành động, đừng dùng bất cứ lời biện hộ nào để đập tan khát khao của mình.”
Qua rất nhiều mẹo mực và hướng dẫn, Mike sẽ dần giúp người đọc phá bỏ được bức tường chướng ngại ngăn cách và dần xây dựng được kênh đào đi tới thành công của riêng mình.
Ở phần trọng tâm của cuốn sách Khởi nghiệp từ khốn khó, Mike nhấn mạnh vào sự tập trung tuyệt đối cần có đối với các DNGVS. “Để trở thành một người dẫn đầu thị trường, công ty của bạn phải vượt trội hơn trong một lĩnh vực tập trung cao độ. Hãy tốt hơn bất cứ ai khác và tiếp tục tập trung vào cải thiện lĩnh vực đó, nếu không bạn sẽ bị bỏ lại phía sau.”
Trong phần nội dung này ông cũng hướng dẫn các doanh nhân mới khởi nghiệp cách lập và sử dụng 3 loại kế hoạch kinh doanh bao gồm: kế hoạch hàng ngày, kế hoạch tháng và kế hoạch dài hạn hướng tới sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp. Rất nhiều hướng dẫn, mẹo mực hay ho cũng được ông đưa ra giúp người khởi nghiệp có thể hoàn thành mục tiêu kinh doanh với chi phí thấp nhất, thậm chí là miễn phí như: sử dụng Ebay làm trang thương mại điện tử, tìm những người đã nghỉ hưu hoặc sinh viên có thể hỗ trợ cho công việc…
Ở phần Hành động thuộc phần nội dung cuối cùng của cuốn sách, Mike chia sẻ rất nhiều câu chuyện cũng như chiến lược hành động của các DNGVS thành công, nhằm đưa ra hướng dẫn hữu ích đồng thời tạo thêm một cú hích cần thiết, thúc đầy hành động của những người khởi nghiệp. Ví như là chiến lược “Nói KHÔNG để phát triển”, nhằm tránh sự sao lãng, và luôn duy trì sự tập trung tuyệt đối vào những điều quan trọng nhất để đạt tới thành công…
Nhận xét về cuốn sách doanh nhân Phạm Thành Hưng (Shark Hưng) viết: “Ngày nay người ta bàn về tinh thần kinh doanh với những kế hoạch đao to búa lớn, nhưng thực chất mọi sự sáng tạo tinh túy thường bắt đầu từ những chi tiết rất nhỏ, trong những hoàn cảnh rất ngặt nghèo. Gã khổng lồ lớn nhất nhì trong ngành xuất khẩu đồ gỗ (tại Việt Nam)- Hoàng Anh Gia Lai- cũng đặt nền móng từ một phân xưởng mộc nhỏ, chuyên đóng bàn ghế cho học sinh. Một quán cà phê có diện tích chỉ hơn 2m2 chuyên rang và xay cà phê cho các quán khác, với khả năng kinh doanh tốt cũng có thể trở thành Trung Nguyên xâm chiếm thị trường cà phê khắp Việt Nam và tiến dần ra thế giới…Trong những ngày đầu mới thành lập năm 1993, Tập đoàn Technocom do ông Phạm Nhật Vượng thành lập chỉ khởi đầu từ những gói mì ăn liền… Khởi nghiệp từ khốn khó là xuất phát điểm của nhiều tỷ phú, đại gia hàng đầu thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Vậy nếu bạn chí coshai bàn tay trắng, hay công việc kinh doanh của bạn đang trong giai đoạn bế tắc, bạn phải làm thế nào, làm những gì để có thể vượt qua và thành công? Cuốn sách bạn Khởi nghiệp từ khốn khó sẽ mang đến cho bạn những kinh nghiệm, những tố chất mà bạn cần có nếu muốn trở thành doanh nhân.
Nguyễn Cường- Trạm đọc
