Dưới đây là trích đoạn của cuốn sách Đối phó với những tên khốn tài ba được Trạm đọc độc quyền đăng tải.
Hàng triệu người vẫn đang cảm thấy bị mắc kẹt tại những nơi toàn lũ khốn thống trị. Những nơi nào nhân viên thường xuyên phải đối mặt và chứng kiến trò bắt nạt thường có tỷ lệ bỏ việc cao hơn so với những nơi làm việc văn minh.
Hai nhà nghiên cứu Charlotte Rayner và Loraleight Keashly ước tính 25% nạn nhân và 20% nhân chứng của trò bắt nạt đã bỏ việc so với tỷ lệ thông thường là khoảng 5%. Nhưng các con số còn cho thấy hầu hết những người bị bắt nạt vẫn ngoan cố chịu đựng và bám trụ với công việc. Nhiều người mắc kẹt trong môi trường làm việc đồi bại vì nguyên nhân tài chính - họ không có lối thoát dẫn đến công việc mới, chí ít là một công việc với mức lương phù hợp. Ngay đến công việc tốt tại môi trường văn minh thì vẫn có giai đoạn người lao động bị lũ người ti tiện xâm phạm, đặc biệt là người làm các công việc dịch vụ. Tiếp viên hãng hàng không JetBlue, thu ngân 7-eleven, nhân viên pha cà phê của Starbucks, nhân viên hóa trang của Disneyland kể rằng đôi lúc họ buộc phải chịu đựng những khách hàng khó chịu.
Ngay cả những người dự định rời khỏi môi trường làm việc quỷ quái vẫn phải chịu sự bạo hành hàng tuần, hàng tháng trước khi ra đi. Một độc giả của Havard Business Review gửi đến tôi câu chuyện rằng, công ty phần mềm của anh có lũ đểu cáng trong cấp quản lý chuyên chèn ép nhân viên và khiến họ cảm thấy mình là “đồ bỏ”. Thế nên những lập trình viên giỏi nhất cứ lần lượt dứt áo ra đi sau khi tìm kiếm được một công việc khác.
Mọi người cố gắng chịu đựng nạn bạo hành một thời gian để hoàn thành dự án, nhận tiền thưởng cuối năm, hoặc mua xong cổ phiếu hay tiền quỹ hưu trí. Song dù “đánh nhanh rút gọn” hay đang đối diện với với bản án dài (chung thuyền với đám đều cảng), bạn vẫn có thể có được kết quả tốt hơn trong hoàn cảnh xấu đó.
Hãy xem chiến lược do một giám đốc tại thung lũng Silicon sử dụng để tồn tại giữa những đồng nghiệp thấp hèn. Tôi gọi cô ấy là Ruth. Trong buổi đầu sự nghiệp, Ruth rất rối trí vì trò đấu đá ti tiện với một “băng nhóm khốn kiếp”, thường xuyên hạ nhục ngắt lời và trừng mắt nhìn cô trong các cuộc họp. Họ không ngừng chỉ trích những việc cô làm và bác bỏ các giải pháp cô đưa ra, đồng thời chỉ chăm chăm ủng hộ ý kiến của họ.
Họ đề xuất những giải pháp cứng rắn như sa thải nhân viên kém hiệu quả, nhưng lại buộc cô phải làm những việc "gây thù chuốc oán" ấy thay cho họ. Những kẻ đập bàn rỗng tuếch này cũng ngồi “chỉ tay năm ngón” yêu cầu Ruth thực hiện hết việc này đến việc khác, rồi phê bình cô vì đã làm chính xác những gì họ yêu cầu.
Ruth đã cố gắng chống trả và tuy đã an toàn vượt qua dông bão và giữ được vị trí của mình, nhưng cô đã bị bào mòn sự tự tin và kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần. Cô bị sút cân và mất ngủ hàng tháng trời sau những trò bạo hành mà cô phải chịu đựng dưới tay lũ người đểu cáng ấy.
Ba năm sau tình trạng đối kháng tương tự lại nhen nhóm một lần nữa, khi những kẻ đáng khinh tiếp tục dùng những chiêu trò bẩn thỉu y như cũ.
Lần này Ruth đã cảnh giác và quyết tâm không để họ chạm đến mình. Chiến thuật đối phó của Ruth lấy cảm hứng từ lời khuyên của một hướng dẫn chèo thuyền trên sông khi cô còn lại thiếu nữ. “Nếu em bất cẩn rơi xuống nước thì đừng cố chống cự, cứ nương theo phao cứu sinh và duỗi hai chân ra trước. Như thế nếu chẳng may bị xô vào đá, em có thể dùng chân chuyển hướng, để vừa bảo vệ được đầu vừa tiết kiệm được sức lực”.
Và đúng như thế Ruth đã rơi khỏi thuyền giữa dòng nước xiết của con sông American tại California được mệnh danh là Hầm thải của quỷ Satan. Lời khuyên của hướng dẫn viên ứng nghiệm hoàn hảo: Sau một hành trình dài giữa thác ghềnh với đôi chân luôn hướng về phía trước Ruth đã an toàn trôi tới dòng chảy êm đềm của con sông và leo trở lại lên thuyền.
Ruth nhớ lại sách lược này khi cô mắc kẹt trong một hầm thải khác: cô cùng một số người khác bị công kích cá nhân, nhìn đều và đổ lỗi trong một cuộc họp. Thói khốn kiếp lây lan nhanh như đám cháy, thậm chí còn kéo theo những người vốn khá tử tế và biết điều. Ruth duỗi căng hai bàn chân dưới gầm bàn để hình ảnh lướt thuyền trên sông ùa vào trí nhớ. Cô tự nhủ “mình vừa bị lũ khốn này ném ra khỏi thuyền”, và nhận ra “nhưng mình biết cách vượt qua đoạn đường này để sống sót”.
Thay vì xem bản thân là nạn nhân Ruth cảm thấy mình thật mạnh mẽ và quyền năng. Cô nhận ra nếu mình đừng hoảng sợ và “duỗi chân ra trước” cô sẽ có đầy đủ sức mạnh để an toàn thoát khỏi rắc rối, đối phó với tương lai phía trước.
Sau cuộc họp cô đã chia sẻ sách lược của mình với một đồng nghiệp cũng bị nói xấu và bắt nạt và nó cũng hiệu nghiệm với vị giám đốc này. Thay vì cảm thấy mình yếu đuối và không đủ sức chống trả, họ lựa chọn đánh bật những hòn đá ngắn đường mà lũ đều cáng đẩy xuống. Cả hai cứ đều đặn gửi lời nhắc nhở cho nhau, nhắn nhủ “hãy cứ duỗi chân ra trước”, điều đó tiếp thêm sự tự tin cho họ.
Thay vì hạ thấp bản thân để rồi bị lây nhiễm thứ nọc độc mà lũ người đáng kinh tởm nôn ra, họ vẫn giữ bình tĩnh và giúp nhau an toàn vượt qua sóng gió. Họ tìm ra nhiều cách để khéo léo phơi bày nội tâm độc địa của lũ khốn, vạch trần tổn thương chúng gây ra cho nạn nhân cũng như công ty. Ruth cùng đồng nghiệp đã trỗi dậy từ khó khăn với nguồn năng lượng dồi dào cùng thái độ tự tin để tìm kiếm công việc mới.
Đầu tiên Ruth học cách đóng khuôn sự ti tiện mà cô phải đối mặt, để giúp mình tách biệt cảm xúc khỏi lũ khốn, thậm chí hoàn toàn không quan tâm đến những gì đang diễn ra. Thứ hai Ruth không chống lại thế lực mà cô không thể khống chế. Thay vào đó, cô tập trung thực hiện những kế sách nhỏ nhằm kiểm soát từng phần bao gồm: giúp những nạn nhân giống mình đương đầu với lũ đểu cảng khi truyền dạy chiến thuật cho họ, ủng hộ họ về mặt tinh thần và tập trung giúp đỡ những người tử tế khác trong công ty.
Ruth cũng lựa chọn những trận đấu nhỏ mà cô có thể chiến thắng, rồi từng bước làm suy yếu thế lực của những kẻ tồi tệ. Thay vì dốc hết sức cho một cuộc chiến lớn mà cô chắc chắn mình sẽ thua, kiệt sức và đánh mất quyền tự do như lần đầu tiên, lần này Ruth đã đủ sáng suốt để tìm kiếm những chiến thắng nhỏ nhằm bảo toàn lòng tự tin cũng như quyền kiểm soát của mình. (Và bạn cũng có thể học theo cách của cô ấy để đối phó với những tên khốn kiếp tại nơi làm việc của mình)
Trạm đọc tặng bạn thêm 10% giảm giá khi mua sách tại đường link được giới thiệu trong bài. Hãy nhập vào phần ghi chú pass "doccungtram" để được hưởng ưu đãi đó bạn nhé!
Trạm đọc
