1/ Khi còn nhỏ, Mark Twain rất ốm yếu
Samuel Langhorne Clemens (tên thật của Mark Twain) sinh non hai tháng vào ngày 30 tháng 11 năm 1835 tại Florida, Missouri. Cậu bé vẫn ốm yếu cho đến khi lên 7 tuổi. Clemens là con thứ sáu trong số bảy anh chị em, và chỉ có 3 người sống sót cho đến tuổi trưởng thành.
Năm 1839, cha của Clemens, John Marshall - một luật sư tự học và điều hành hành một cửa hàng bách hóa, đã chuyển gia đình đến thị trấn Hannibal, Missouri để tìm kiếm cơ hội kinh doanh tốt hơn. (Nhiều năm sau, con trai ông lấy bối cảnh hư cấu của Hannibal cho các cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “Những cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer” và “Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn”.) John Marshall Clemens trở thành thẩm phán hòa giải ở Hannibal nhưng gặp khó khăn về tài chính. Khi cậu bé Samuel Clemens 11 tuổi, cha của cậu qua đời ở tuổi 49 vì bệnh viêm phổi.
2/ Trình độ học vấn chính thức của Mark Twain còn hạn chế
Năm 1848, một năm sau khi cha ông qua đời, Clemens đi làm toàn thời gian với tư cách là thợ in tập sự tại một tờ báo ở Hannibal. Năm 1851, ông chuyển sang làm công việc sắp chữ tại một tờ báo địa phương thuộc sở hữu của anh trai ông là Orion, và sau đó ông đã viết một số bài châm biếm ngắn cho tờ báo. Năm 1853, Clemens 17 tuổi rời Hannibal và dành vài năm tiếp theo sống ở New York, Philadelphia và Keokuk, Iowa, đồng thời làm nghề in.
3/ Sự nghiệp lái thuyền trên sông của Mark Twain đã bị hủy hoại một cách bi kịch
Năm 1857, Clemens trở thành người lái tàu hơi nước tập sự trên sông Mississippi. Năm sau, khi đang làm việc trên một chiếc thuyền tên là Pennsylvania, ông đã tìm được việc làm cho em trai mình là Henry. Samuel Clemens làm việc ở Pennsylvania cho đến đầu tháng Sáu. Sau đó, vào ngày 13 tháng 6, thảm họa xảy ra khi tàu Pennsylvania, đang di chuyển gần Memphis, gặp một vụ nổ nồi hơi chết người, trong số những nạn nhân xấu số có Henry khi đó 19 tuổi.
Sau vụ việc, Samuel Clemens kiệt quệ về mặt tinh thần nhưng đã lấy được bằng lái tàu vào năm năm 1859. Ông làm việc trên tàu hơi nước cho đến khi Nội chiến Hoa Kỳ bùng nổ vào năm 1861, khi giao thông thương mại dọc sông Mississippi bị đình trệ. Bút danh của Clemens, Mark Twain, xuất phát từ một thuật ngữ biểu thị hai sải (12 feet), độ sâu nước an toàn cho tàu hơi nước.
4/ Mark Twain phục vụ một thời gian ngắn trong lực lượng dân quân của Liên minh miền Nam
Vào tháng 6 năm 1861, ngay sau khi Nội chiến bắt đầu, Clemens 25 tuổi gia nhập Marion Rangers, một lực lượng dân quân ủng hộ Liên minh miền Nam. Mặc dù gia đình ông sở hữu một nô lệ khi ông còn là một cậu bé, nhưng Clemens không có niềm tin ý thức hệ mạnh mẽ đối với chiến tranh và có lẽ ông đã gia nhập lực lượng dân quân chủ yếu vì lòng trung thành với cội nguồn miền Nam của mình. Nhưng khoảng thời gian này rất ngắn ngủi: Sau hai tuần tiến hành các cuộc tập trận, Marion Rangers đã giải tán khi nghe tin đồn rằng một lực lượng Liên minh do Ulysses Grant lãnh đạo đang tiến về phía họ.
Tháng sau, Clemens rời Missouri và về phía tây cùng với anh trai Orion, người được bổ nhiệm làm thư ký lãnh thổ của Nevada. Khi đến đó, Clemens đã thử sức mình với công việc khai thác bạc nhưng khi không thể trở nên giàu có với nghề này, ông đã nhận công việc phóng viên cho một tờ báo ở Thành phố Virginia, Nevada vào mùa thu năm 1862. Tháng 2 năm 1863, ông sử dụng bút danh Mark Twain lần đầu tiên. Trước đó, ông sử đã thử sử dụng những bút danh như W. Epaminondas Adrastus Blab và Thomas Jefferson Snodgrass.
Như một sự tình cờ, sau này Clemens kết bạn với Ulysses Grant, và vào năm 1885 đã xuất bản cuốn hồi ký của cựu tổng thống, cuốn hồi ký này đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất và giúp cho người vợ góa của Grant khỏi cảnh nghèo khó sau khi chồng bà mất gần hết tiền vì những khoản đầu tư tồi tệ.
5/ Mark Twain đã đạt được thành tựu văn học ở California
Vào tháng 5 năm 1864, Twain thách đấu một nhà báo đối thủ ở Nevada, người mà đã bỏ trốn trước cuộc chiến tay bo với ông, được cho là để tránh bị bắt vì vi phạm luật chống đấu tay đôi của lãnh thổ.
Twain đến San Francisco và nhận được công việc phóng viên nhưng nhanh chóng chán nản với công việc và cuối cùng bị sa thải. Cuối năm đó, Twain đăng ký bảo lãnh cho một người bạn bị bắt trong một vụ ẩu đả ở quán bar. Khi người bạn bỏ trốn khỏi thị trấn, Twain lúc này không có đủ tiền để trang trải khoản trái phiếu nên quyết định rời khỏi San Francisco một thời gian và đi đến thăm bạn mình ở Jackass Hill ở Quận Tuolumne, California (lúc này đang bùng lên cơn sốt vàng năm 1849, nhưng khi Twain đến thăm thì chỉ còn lại một số ít thợ mỏ).
Khi đang ở một quán bar trong thị trấn Angels Camp gần đó ở Quận Calaveras, California, Twain đã nghe một người đàn ông kể câu chuyện về cuộc thi ếch nhảy. Khi Twain trở lại San Francisco vào tháng 2 năm 1865, ông nhận được một lá thư từ một người bạn nhà văn ở New York ngỏ ý muốn ông đóng góp một câu chuyện cho cuốn sách mà người này đang tập hợp. Twain quyết định gửi một câu chuyện dựa trên câu chuyện đua ếch mà ông đã nghe; tuy nhiên, khi hoàn thiện nó thì cuốn sách đã được xuất bản. Nhưng nhà xuất bản đã gửi tác phẩm “Jim Smiley and His Jumping Frog” của Twain tới Nhà xuất bản Saturday Press ở New York và đăng nó vào ngày 18 tháng 11 năm 1865. Câu chuyện hài hước hóa ra lại gây được tiếng vang lớn với độc giả và được tái bản trên khắp đất nước, cuối cùng được đổi tên thành “Con ếch nổi tiếng của hạt Calaveras”.
6/ Hình tượng Huckleberry Finn dựa trên người thật
Lấy bối cảnh ở miền Nam nước Mỹ thời nội chiến, “Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn” là câu chuyện về nhân vật chính, một thanh niên lạc lối đi dọc sông Mississippi trên một chiếc bè cùng với Jim, một nô lệ bỏ trốn. Huck Finn xuất hiện lần đầu trong tác phẩm “Những cuộc phiêu lưu của Tom Sawyer” năm 1876 của Twain, xuất hiện với tư cách là bạn đồng hành của Sawyer. Hình mẫu cho Huck Finn là Tom Blankenship, một cậu bé lớn hơn Twain bốn tuổi mà ông biết khi lớn lên ở Hannibal. Gia đình của Blankenship rất nghèo và người cha nổi tiếng là một kẻ say rượu ở thị trấn.
Như Twain đã lưu ý trong cuốn tự truyện của mình: “Trong Huckleberry Finn, tôi đã phác họa Tom Blankenship như anh ấy vốn có. Anh ấy ngờ nghệch, không tắm rửa, cũng chẳng được ăn uống đầy đủ; nhưng anh có một trái tim nhân hậu hơn ai hết.” Không biết chuyện gì đã xảy ra với Blankenship sau đó. Twain cho biết ông đã nghe tin đồn rằng Blankenship trở thành thẩm phán hòa giải ở Montana, nhưng các báo cáo khác cho thấy người này đã bị bỏ tù vì tội trộm cắp hoặc chết vì bệnh tả.
Điều chắc chắn là kể từ thời điểm xuất bản, “Những cuộc phiêu lưu của Huckleberry Finn” đã gây tranh cãi. Chỉ một tháng sau khi phát hành ở Mỹ vào năm 1885, nó đã bị thư viện công cộng ở Concord, Massachusetts cấm vì ngôn ngữ được cho là thô thiển và giọng điệu vô đạo đức. Vào giữa thế kỷ 20, các nhà phê bình bắt đầu lên án cuốn sách là phân biệt chủng tộc và trong những thập kỷ tiếp theo, nó đã bị cấm khỏi một số trường học. Tuy nhiên, nhiều học giả cho rằng cuốn sách là lời chỉ trích sự phân biệt chủng tộc.
7/ Mark Twain không có duyên với kinh doanh
Sau khi trở thành một nhà văn thành công, Twain vung tiền vào một số khoản đầu tư nhưng bị phá sản. Theo một số ước tính, một thất bại trong đầu tư, liên quan đến một chiếc máy sắp chữ tự động, đã khiến ông mất gần 200.000 USD, một số tiền khổng lồ năm 1890 khi mà phần lớn các gia đình Mỹ chỉ kiếm được ít hơn 1.200 USD mỗi năm. Ngược lại, khi có cơ hội đầu tư vào một phát minh mới là điện thoại, Twain được cho là đã từ chối Alexander Graham Bell - người đã tạo ra nó. Bản thân Twain đã phát minh ra nhiều sản phẩm, bao gồm sổ lưu niệm tự dán bán rất chạy nhưng dây thun cho quần thì không.
Năm 1891, Twain đóng cửa ngôi nhà Hartford 25 phòng của mình, nơi ông đã sống từ năm 1874, và cùng gia đình chuyển đến châu Âu để có mức sống rẻ hơn (ông cũng hy vọng việc thay đổi khung cảnh sẽ giúp ích cho vợ ông vì bà có sức khỏe kém.) Tuy nhiên, vào năm 1894, sau sự thất bại của công ty xuất bản mà ông thành lập một thập kỷ trước đó, Twain tuyên bố phá sản. Năm tiếp theo, ông bắt đầu chuyến đi vòng quanh thế giới để kiếm tiền trả nợ, điều mà ông có thể làm được trong vòng vài năm.
8/ Twain không có hậu duệ còn sống
Năm 1870, Clemens kết hôn với Olivia Langdon. Bà lớn lên trong một gia đình theo chủ nghĩa bãi nô ở Elmira, New York. Hai người được mai mối bởi em trai của Olivia, người đã gặp Clemens trong chuyến hành trình đến Châu Âu và Thánh địa trên con tàu hơi nước Quaker City vào năm 1867. (Clemens đã viết về chuyến du ngoạn này trong cuốn sách du lịch bán chạy nhất năm 1869 của ông, The Innocents Abroad.)
Gia đình Clemenses có bốn người con, trong đó có một cậu con trai chết khi mới chập chững biết đi và hai cô con gái qua đời ở độ tuổi 20. Vợ ông qua đời năm 1904 ở tuổi 58, còn ông qua đời năm 1910 khi 74 tuổi, tại nhà riêng ở Redding, Connecticut. Người con còn sống của họ, Clara, qua đời năm 1962 ở tuổi 88. Clara Clemens có một người con, Nina Gabrilowitsch, qua đời năm 1966. Gabrilowitsch không có con nên không có hậu duệ trực hệ nào của Samuel Clemens còn sống cho đến ngày nay.
- Trạm Đọc
- Theo History Classics