Một sáng tạo kỳ lạ khác của tự nhiên là thời kỳ mãn kinh – tạm ngừng cung cấp trứng ở người phụ nữ rồi dẫn đến vô sinh.
Thời kỳ mãn kinh của con người không phù hợp với thế giới động vật. Nếu chọn lọc tự nhiên là phát tán gen của một loài để tăng cơ hội tồn tại của thế hệ con cháu, thì thời kỳ mãn kinh là một nghịch lý, đặc biệt là khi hầu hết các loài động vật có thể sinh sản cho đến khi chết, bao gồm cả con người – nam giới.
Thời kỳ mãn kinh cũng là một trong những đặc điểm chính phân biệt con người với loài khỉ, loài mà chúng ta thường sống lâu hơn. Ngay cả trong các vườn thú, nơi được che chở và chăm sóc, các loài vượn lớn hiếm khi sống quá 60 tuổi. Cơ thể chúng ta vẫn còn trong tình trạng tốt hơn so với các loài vượn, và điều đó là nhờ có thời kỳ mãn kinh. Bằng cách giới hạn khả năng sinh sản, chúng ta có thể sống khỏe hơn và mạnh mẽ hơn trong thời gian dài hơn.
Sự cân bằng giữa khả năng sinh sản và sức khỏe khác nhau giữa các loài, và là một dấu hiệu của tuổi thọ. Ví dụ, những con chuột không quan tâm đến việc phục hồi cơ thể của chúng và cứ hai tháng lại đẻ khoảng năm đứa con. Nhưng chỉ khoảng hai năm tuổi là chúng đã chết, ngay cả khi ở trong điều kiện phòng thí nghiệm thoải mái. Ngược lại, con người có thể sống thọ hơn 100 năm.
Lựa chọn sinh sản thay vì duy trì sức khỏe có ý nghĩa đối với các loài như chuột, vì chúng có nguy cơ chết bất ngờ cao. Bằng cách này chúng có thể sinh sản thường xuyên trước khi bị kẻ săn mồi ăn thịt.
Vì vậy, thời kỳ mãn kinh có tác dụng làm giảm nguy cơ về các vấn đề sức khỏe cho bà mẹ và con cái của họ. Nguy cơ tử vong khi sinh và các dị tật thai nhi tăng dần theo tuổi tác. Ngoài ra, khi đẻ ít con, phụ nữ có thể phân phối nguồn lực của mình để chăm sóc bản thân và con cái của họ, do đó tăng khả năng sống sót cho thế hệ con cháu.
Bởi vì thời kỳ mãn kinh giúp con người sống thọ hơn, nên nó cũng đóng một vai trò quan trọng trong nền văn hóa, đặc biệt là trong các xã hội không có chữ viết. Ví dụ trước khi xuất hiện văn bản chữ viết ở Mesopotamia khoảng 3.300 trước Công nguyên, những người lớn tuổi là những nguồn thông tin và kinh nghiệm sống vô giá. Thời kỳ mãn kinh đã giúp những người lớn tuổi sống đủ lâu để truyền lại kiến thức của họ.