Cuộc sống hiện đại thực sự rất tuyệt vời (chúng ta không còn bị đói, có nha sĩ, xe hơi hiện đại, ta có thể liên lạc với người thân từ cách nửa vòng Trái đất) – thế nhưng nó cũng có sức mạnh làm thay đổi tâm tính ta theo chiều hướng đầy bi kịch, khiến ta trở nên đầy lo âu và ngày càng có nhiều người bị trầm cảm dù là ở mức độ nhẹ.

Có sáu yếu tố đặc biệt của cuộc sống hiện đại gây ra ảnh hưởng tâm lý đáng lo ngại. Nhưng mỗi yếu tố đều có tiềm năng để cải thiện, nhưng chúng chỉ có tác dụng khi ta hiểu nhiều hơn về căn bệnh lo âu này:

Xã hội của chúng ta là ai cũng có quyền tự do làm gì đó nếu họ có tài năng và năng lượng. Mặt trái của tư tưởng có vẻ cởi mở và đẹp đẽ này là bất kì sự thất bại nào không bị coi là một tai nạn hay sự thiếu may mắn, nhưng lại một dấu hiệu rõ ràng của việc thiếu tài năng hoặc lười biếng. Nếu những người ở trên đỉnh cao xứng đáng với thành công của họ, thì những người ở dưới đáy xứng đáng với mọi sự thất bại. Một xã hội nghĩ rằng chính nó coi trọng nhân tài biến sự nghèo khổ từ một vấn đề thành một bằng chứng cho sự khốn khổ và biến những người thất bại do kém may mắn thành những kẻ thua cuộc thật sự.

Để sửa chữa được vấn đề này, ta cần một niềm tin mạnh mẽ được chứng thực trong hai tư tưởng lớn: may mắn, tức là thành công không chỉ phụ thuộc vào tài năng và nỗ lực; và những bi kịch thì nói lên rằng những người tốt, có tư cách đàng hoàng đều có thể thất bại, nhưng họ xứng đáng nhận được lòng vị tha hơn là sự khinh miệt.

Một xã hội tôn sùng chủ nghĩa cá nhân rao giảng rằng một con người và những thành tựu của họ là tất cả và mọi người đều có định mệnh là trở thành một cái gì đó đặc biệt. Cộng đồng chẳng có ý nghĩa gì cả, các loại cơ quan đoàn thể chỉ dành cho bọn không còn hy vọng. Là một người “bình thường” được coi là một lời nguyền. Kết quả là thứ mà hầu hết chúng ta kết thúc cuộc đời là thất bại.

Cách để chữa trị điều này là hãy tôn trọng một cuộc đời bình thường - và đánh giá đúng những niềm vui và chủ nghĩa anh hùng bình dị trong đời thường.

Một xã hội thế tục không còn tin vào bất cứ điều gì vượt ra ngoài bản thân họ. Các tôn giáo đã từng được dùng để làm con người trở nên bé nhỏ và các cuộc tranh đấu về địa vị trong tầm kiểm soát. Nhưng bây giờ chẳng còn gì để khiến con người sợ hãi hay đứng ở vị trí tương đối so với nhân loại, mà những chiến thắng hay chiến bại đều có cảm giác như là tất cả và kết thúc tất cả.

Cách để sửa chữa điều này là suy ngẫm về những điều siêu việt để tạo ra một cái nhìn nhẹ nhàng, tương đối với nỗi buồn của chính bản thân ta: âm nhạc, trời sao, sự mênh mông vô tận của sa mạc và đại dương sẽ an ủi chúng ta một cách khiêm tốn.

Triết lý của Chủ nghĩa lãng mạn rao giảng rằng mỗi người chúng ta đều đang có một người vô cùng đặc biệt đợi ở ngoài kia để làm chúng ta hoàn toàn hạnh phúc. Thế nhưng hầu hết chúng ta sẽ chấp nhận một mối quan hệ có thể chịu đựng được ở mức vừa phải với một người rất tốt đẹp ở một vài khía cạnh nào đó, nhưng lại khó khăn trong rất nhiều điều khác. Nó giống như một thảm họa — ở thế so sánh với một kì vọng lớn lao lúc đầu.

Để sửa chữa điều này, ta cần nhận ra rằng những gì ta làm không hề sai: ta chỉ được cổ vũ để tin vào một giấc mơ không có thật. Thay vào đó ta nên xây dựng tham vọng của mình với tình bạn và những tình yêu không có tình dục.

Các phương tiện truyền thông có uy tín rất lớn và là một phần quan trọng trong đời sống — nhưng chúng lại thường xuyên hướng sự chú ý của chúng ta tới những thứ đáng sợ, gây lo lắng, hoảng loạn hay tức giận, mà không hề đưa ra bất kì cơ hội nào để chúng ta tạo ra những hành động có ý nghĩa. Nó thường có xu hướng làm ra những khía cạnh ít được ngưỡng mộ nhất của bản chất con người, mà không tìm được cách tiếp cận cân bằng với những điều tốt đẹp, có trách nhiệm và tử tế. Và tệ nhất là, nó dồn ta tới công lý của đám đông.

Để chữa cho căn bệnh của truyền thông, các tin tức nên tập trung vào việc đưa ra các giải pháp thay vì gây ra náo loạn, điều sống còn với các vấn đề thuộc về phần hệ thống hơn là đưa ra những con dê tế thần hay những quái vật mang tính tượng trưng - và điều đó sẽ thường xuyên nhắc nhở chúng ta rằng ta cần tập trung vào những thứ từ đời sống của chính mình và những trải nghiệm trực tiếp.

Các xã hội hiện đại nhấn mạnh rằng những gì ta cần có bên trong là những điều sâu sắc, tỉnh táo và hoàn mỹ. Kết quả là, chúng ta cuối cùng bị ghê tởm, cảm thấy yếu đuối và cảm thấy ta đã lãng phí cuộc sống của mình.

Một cách để cứu chữa là hãy cổ vũ cho tư tưởng rằng sự hoàn hảo không phải là thứ trong tầm tay của ta - và có hơi điên điên một chút cũng là một phần của con người và những gì ta cần trên hết là bạn bè tốt, những người mà ta có thể ngồi và trò chuyện một cách thành thực về những điều ta sợ hãi và những gì khiến ta dễ bị tổn thương.

Sức ảnh hưởng của nỗi đau khổ về mặt tâm lý ở thời đại của chúng ta rất phong phú và mạnh mẽ hơn những gì mà ta có thể cứu chữa. Chúng ta xứng đáng có được chút thương hại nhỏ nhặt là cái giá phải trả cho việc sinh ra ở thời hiện đại. Thế nhưng điều đáng để hi vọng là những phương thuốc cứu chữa ấy mở ra cho cả cá nhân lẫn tập thể chỉ khi ta với đủ sự sáng suốt để nhận ra những lo âu và buồn khổ chân chính.

Theo The Book of Life.