Nguyễn Hồng Hạnh (29 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội) yêu thích sách văn học. Một số tác phẩm mới xuất bản ở nước ngoài được đánh giá là nổi bật nhưng chưa được xuất bản tiếng Việt, nên Hạnh tìm đến đơn vị order sách ngoại văn. Giống chị Hạnh, ngày càng nhiều người tìm đọc sách ngoại văn hoặc mua sách tiếng Anh cho con.
Bookworm Hanoi là hiệu sách ngoại văn hoạt động từ năm 2001 (cả hình thức trực tiếp và trực tuyến). Qua hơn 20 năm vận hành hiệu sách, anh Hoàng Văn Trường nhận thấy nhu cầu sử dụng sách ngoại văn của bạn đọc đang tăng lên.
“Hiện nay, ngày càng nhiều bạn trẻ Việt thích đọc sách nguyên bản tiếng Anh. Đó có thể là sở thích hay nhu cầu đọc để chuẩn bị hành trang trước khi du học”, anh Trường nói.
Trước đây 2/3 bạn đọc tìm tới hiệu sách của anh Trường là người nước ngoài, một nửa trong số đó là khách nước ngoài sống ở Việt Nam, còn lại là khách du lịch. Lượng bạn đọc Việt tăng dần lên, đặc biệt trong hai năm trở lại đây, khi khách du lịch đến Việt Nam hầu như không có.
Từ khi hiệu sách mở thêm dịch vụ cà phê, lượng bạn đọc tăng lên. Khách hàng không chỉ tới tìm mua các cuốn ngoại văn mà còn có thể ngồi xem sách, nhâm nhi đồ uống ưa thích.
Với Datteku Bookstore - đơn vị chuyên bán sách ngoại văn qua mạng - lượng sách bán ra hiện nay tăng 8-10 lần so với khi thành lập (cách đây 3 năm).
“Chúng tôi mới gia nhập thị trường sách ngoại văn được 3 năm, thời gian không dài nhưng tôi nhận thấy nhu cầu sách ngoại văn, đặc biệt là sách thiếu nhi rất lớn và đa dạng”, chị Nguyễn Huệ - chủ tiệm sách Datteku Bookstore, cho biết.
Phần lớn khách hàng của chị Huệ thường quan tâm dòng sách phục vụ học tập, sách tham khảo, luyện đọc, đặc biệt là những bộ sách được review trên các hội nhóm.
Bạn đọc mua sách của Gác Xép Bookstore - đơn vị bán sách ngoại văn từ 2014 - cũng tăng lên. Mỗi tháng, Gác Xép Bookstore bán được khoảng 1.000 cuốn sách.
Chị P. - một trong ba người sáng lập tiệm sách - nhận định khi trình độ ngoại ngữ của người Việt ngày càng tốt lên thì nhu cầu đọc sách ngoại văn cũng tăng lên, độ tuổi độc giả tiếp cận sách ngoại văn ngày càng trẻ hơn, gu đọc sách cũng ngày càng đa dạng hơn.
Đại diện các hiệu sách ngoại văn cũng cho biết độc giả có nhu cầu đa dạng, đọc nhiều dòng sách khác nhau.
Phần lớn bạn đọc của Bookworm Hanoi thích những tác phẩm chất lượng. Độc giả là người nước ngoài quan tâm thêm lĩnh vực sách văn hoá, lịch sử Việt Nam.
Với độc giả của Gác Xép Bookstore, nhu cầu về các dòng sách có sự thay đổi qua các năm. Khi mới hoạt động, đơn vị này chủ yếu bán các tựa sách hư cấu, bao gồm sách văn học lẫn tiểu thuyết dành cho đối tượng độc giả trẻ (young adult).
Hiện tại, các đầu sách phi hư cấu (nonfiction), sách hàn lâm về các đề tài triết học, tâm lý học, lịch sử, địa lý, khoa học công nghệ và các cuốn self-help về thiền định, giúp cải thiện năng suất làm việc được nhiều người quan tâm hơn.
Trước đây, nhiều người đọc tìm tới sách ngoại văn với mong muốn trau dồi ngoại ngữ, bởi vậy họ thường tìm đọc các cuốn sách hư cấu có nội dung hấp dẫn và “dễ vào”.
“Hiện tại, có thể do sách ngoại văn dù là sách cũ thì giá thành cũng không hề rẻ so với sách tiếng Việt, nên khi mua, người đọc sẽ có xu hướng thực dụng hơn, tức là sẽ ‘đầu tư’ vào những cuốn họ có thể đọc lại nhiều lần và mang đến một giá trị rõ ràng về kiến thức”, chị P. đánh giá.
Để phục vụ nhu cầu đa dạng của bạn đọc, mỗi hiệu sách ngoại văn có những tiêu chí riêng trong việc nhập sách về bán. Bookworm ưu tiên những tác phẩm đoạt giải văn chương trên thế giới, các tác giả đã chứng tỏ tên tuổi của mình trên văn đàn. Đơn vị này cũng nhập những tác phẩm mới phù hợp thị hiếu giới trẻ hoặc những tác phẩm đang ăn khách.
Datteku Bookstore chọn những cuốn sách mang tính thưởng thức, sách đẹp nội dung và hình thức, gần đây là những đầu sách mới xuất bản. Sách nổi tiếng và phổ biến không phải tiêu chí của đơn vị này, do các tác phẩm đó thường bị in lậu, người bán khó cạnh tranh.
Khi chọn sách ngoại văn về bán, Gác Xép Bookstore sẽ nhập những tựa sách mà bản thân chủ tiệm cảm thấy hứng thú. Bên cạnh đó, tiệm chọn sách từ việc tìm hiểu về các tác phẩm, tác giả. Đôi khi khách hàng cũng gợi ý chủ tiệm về những cuốn sách, chủ đề thuộc các lĩnh vực thú vị.
Tuy lượng bạn đọc sách ngoại văn tăng lên, người bán cho rằng thị trường chưa có bước đột phá. Theo chị P, đại diện Gác Xép Bookstore, trở ngại lớn của thị trường sách ngoại văn chính là ebook lậu, hầu hết tác phẩm có thể được tải miễn phí trên mạng.
Thói quen người tiêu dùng cũng thay đổi, nhiều người sở hữu máy đọc sách như một hình thức đọc tiết kiệm, gọn nhẹ và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, giá thành sách ngoại văn cao.
“Vì vậy khó có thể nói rằng các tiệm sách hưởng lợi từ lượng độc giả tăng lên. Hàng tháng tiệm chúng tôi có thể bán được khoảng 1.000 cuốn sách, hoàn toàn không phải con số lớn so với các tiệm sách tiếng Việt”, chị P. nói.
Theo Zing News