Không ai bảo bạn phải làm thế, bạn cứ làm thôi. Bạn chỉ bị dẫn dắt bởi sự tò mò và phấn khích của mình.

Và điều tuyệt vời nhất là, nếu bạn ghét bóng chày, bạn đơn giản là ngừng chơi. Không có cảm giác tội lỗi. Không có tranh luận hay đấu tranh tư tưởng. Bạn thích thì chơi, không thích thì bỏ.

Nếu bạn thích tìm kiếm côn trùng, bạn cứ làm thế. Không hề có chuyện phân tích kiểu: “Liệu việc tìm côn trùng có thực sự là điều mình nên làm lúc này không? Không ai khác thích tìm côn trùng cả, liệu có gì đó sai sai với mình không? Việc này có ảnh hưởng gì đến tương lai của mình không nhỉ?”

Không có mớ lý thuyết nhảm nhí đó. Bạn thích gì, bạn làm nấy.

 Tất nhiên, tôi không trả lời. Vì sao ư? Vì tôi cũng éo biết. Nếu chính bạn còn không biết mình muốn gì, thì tại sao lại nghĩ rằng một thằng viết blog trên mạng như tôi sẽ biết chứ? Tôi là một nhà văn, không phải thầy bói.

Nhưng quan trọng hơn, điều tôi muốn nói với những người này là: Không biết mình muốn gì chính là bản chất của cuộc sống. Cuộc sống là thế - luôn luôn không biết trước điều gì, nhưng vẫn cứ làm. Toàn bộ cuộc đời là như vậy. Và nó sẽ không dễ dàng hơn chỉ vì bạn tình cờ phát hiện ra mình thích dọn bể phốt hay kiếm được công việc trong mơ viết kịch bản phim indie.

Hầu hết những người này đều than phiền rằng họ cần “tìm ra đam mê” của mình.

Tôi cho đó là vớ vẩn. Thực ra, bạn đã tìm thấy đam mê của mình rồi, bạn chỉ đang phớt lờ nó mà thôi. Hãy nghĩ mà xem - bạn thức 16 tiếng một ngày, bạn làm cái quái gì với thời gian đó? Rõ ràng là bạn đang làm gì đó. Bạn đang nói về gì đó. Có một chủ đề, một hoạt động hoặc một ý tưởng nào đó đang chiếm phần lớn thời gian rảnh rỗi, cuộc trò chuyện và những lần lướt web của bạn - mà bạn không hề cố gắng hay lên kế hoạch trước để làm thế.

Nó đang ở ngay trước mắt bạn, nhưng bạn lại tránh né nó. Vì lý do nào đó, bạn đang lảng tránh. Bạn tự nhủ: “Ừ thì, mình thích truyện tranh, nhưng cái đó không tính. Làm gì có ai kiếm tiền từ truyện tranh chứ?”

Vớ vẩn! Bạn đã thử chưa?

Vấn đề không phải là bạn thiếu đam mê. Vấn đề là sự hiệu suất. Vấn đề là cách bạn nhìn nhận mọi thứ. Vấn đề là sự chấp nhận.

Vấn đề là những câu kiểu: “Ừ thì, cái đó không thực tế,” hay “Bố mẹ sẽ giết mình nếu mình theo đuổi nó, họ bảo mình nên làm bác sĩ,” hoặc “Điều đó thật điên rồ, làm vậy sao mua nổi BMW?”

Vấn đề không bao giờ là ở đam mê.

Vấn đề là ưu tiên.

Và ai nói rằng bạn nhất định phải kiếm tiền từ đam mê của mình? Kể từ khi nào mà ai cũng nghĩ rằng mình bắt buộc phải yêu thích từng giây từng phút trong công việc của mình? Có gì sai khi có một công việc bình thường, ổn định, làm với những người đồng nghiệp thú vị, rồi theo đuổi đam mê của mình vào thời gian rảnh? Đây có phải là một khái niệm quá mới mẻ với mọi người không?

Đây, để tôi tạt thêm gáo nước lạnh vào mặt bạn: Mọi công việc đều có lúc chán. Không có thứ đam mê nào khiến bạn không bao giờ mệt mỏi, không bao giờ căng thẳng, không bao giờ than phiền cả. Không có đâu.

Tôi đang làm công việc trong mơ của mình (và điều này xảy ra hoàn toàn ngẫu nhiên. Tôi chưa bao giờ lên kế hoạch cho nó—giống như một đứa trẻ trong sân chơi, tôi cứ thử làm rồi nó thành ra vậy), và tôi vẫn ghét khoảng 30% công việc của mình. Có ngày còn hơn thế.

Nhưng đó là cuộc sống. Và bạn phải chấp nhận nó.

Vấn đề ở đây, một lần nữa, là kỳ vọng.

Nếu bạn nghĩ rằng mình phải làm việc 70 giờ mỗi tuần, ngủ lại văn phòng như Steve Jobs và yêu thích từng giây phút đó, thì có lẽ bạn đã xem quá nhiều phim dở tệ. Nếu bạn nghĩ rằng mỗi sáng thức dậy, bạn phải nhảy múa trong bộ đồ ngủ vì quá háo hức đi làm, thì bạn đã bị tẩy não rồi. Cuộc sống không diễn ra như vậy. Điều đó thật phi thực tế. Hầu hết chúng ta đều cần một thứ gọi là sự cân bằng.

Thứ duy nhất thực sự được làm là khi một đồng nghiệp cũ nhờ anh ta thiết kế logo hoặc làm tài liệu quảng bá cho một sự kiện. Lúc đó thì sao? Trời ạ, anh ta lao vào làm như ruồi bu quanh bãi phân bò mới.

Và anh ta làm rất tốt! Anh ta thức đến 4 giờ sáng, chìm đắm trong công việc, yêu thích từng giây phút.

Nhưng rồi hai ngày sau lại than vãn: “Mình không biết mình nên làm gì nữa.”

Tôi đã gặp rất nhiều người như anh ấy. Anh ta không cần phải tìm kiếm đam mê của mình. Đam mê đã tự tìm đến anh ta rồi. Chỉ là anh ta đang phớt lờ nó. Anh ta từ chối tin rằng nó có thể mang lại thu nhập. Anh ta chỉ đang sợ hãi việc thực sự dốc hết sức mình vào đó.

Điều này giống như một đứa trẻ mọt sách bước ra sân chơi và nghĩ:
“Bọ cánh cứng thật là tuyệt, nhưng cầu thủ NFL kiếm được nhiều tiền hơn, nên mình phải ép bản thân chơi bóng mỗi ngày.”
Rồi sau đó về nhà than vãn rằng giờ ra chơi thật chán.

Nghe vô lý đúng không? Ai mà chẳng thích giờ ra chơi! Vấn đề là cậu bé đó tự giới hạn mình bởi một vài ý niệm vớ vẩn trong đầu về thành công và điều cậu ta “nên” làm.

Và câu trả lời của tôi luôn là: Tôi cũng đếch biết nữa.

Khi còn nhỏ, tôi viết truyện ngắn trong phòng chỉ vì thấy vui. Khi là thiếu niên, tôi viết bài đánh giá nhạc, viết luận về những ban nhạc mình yêu thích nhưng chẳng bao giờ cho ai đọc. Khi internet xuất hiện, tôi dành hàng giờ trên các diễn đàn, viết những bài dài cả trang về những chủ đề linh tinh – từ các loại pickup guitar đến nguyên nhân cuộc chiến Iraq.

Tôi chưa từng nghĩ viết lách có thể trở thành một nghề. Tôi thậm chí còn không coi nó là một sở thích hay đam mê. Với tôi, những chủ đề tôi viết về mới là đam mê: âm nhạc, chính trị, triết học. Viết chỉ là thứ tôi làm vì tôi thích vậy.

Và khi tôi cần tìm một công việc mà mình có thể yêu thích, tôi không cần phải tìm. Thực tế, tôi thậm chí còn không cần phải suy nghĩ. Nó đã luôn ở đó. Đã là một phần cuộc sống của tôi từ bé mà tôi không nhận ra.

Nếu bạn thực sự đam mê một điều gì đó, nó đã là một phần gắn bó với cuộc sống của bạn đến mức người khác phải nhắc nhở bạn rằng điều đó không bình thường, rằng không phải ai cũng như vậy.

Tôi chưa bao giờ nhận ra rằng viết những bài dài 2000 từ trên diễn đàn là điều mà hầu hết mọi người không thấy vui. Bạn tôi cũng chưa từng nhận ra rằng thiết kế logo là thứ mà phần lớn mọi người không thấy dễ dàng hay thú vị. Với anh ấy, nó quá tự nhiên đến mức anh ấy không thể tưởng tượng việc nó có thể là điều gì khác. Và đó là lý do có lẽ anh ấy nên làm điều đó nghiêm túc.

Một đứa trẻ bước ra sân chơi không tự hỏi mình “Mình nên tìm niềm vui ở đâu?”. Nó chỉ chạy ra và chơi.

Nếu bạn phải đi tìm thứ khiến mình vui vẻ trong cuộc sống, thì có lẽ bạn sẽ chẳng bao giờ tìm thấy nó.

Sự thật là, bạn đã thích một thứ gì đó rồi. Bạn đã thích rất nhiều thứ. Chỉ là bạn đang cố tình phớt lờ chúng mà thôi.

- Trạm Đọc

- Theo Mark Manson