Khi bạn gặp một người mới, họ sẽ thường tự đặt ra 2 câu hỏi: Liệu mình có thể tin tưởng người này? và Họ có đáng để mình tôn trọng hay không?
Mọi người sẽ phán xét bạn ngay từ ngay giây đầu gặp mặt, nhưng chính xác thì họ đánh giá điều gì ở bạn?
Giáo sư trường kinh doanh Harvard Amy Cuddy đã nghiên cứu về những ấn tượng ban đầu, cùng với đồng nghiệp của cô là nhà tâm lý học Susan Fiske và Peter Glick trong hơn 15 năm, và họ đã tìm ra những mẫu hình trong kiểu gặp gỡ này.
Trong cuốn sách mới của cô, "Presence" (Tạm Dịch: Dáng điệu), Cuddy nói rằng mọi người sẽ nhanh chóng đặt ra 2 câu hỏi khi lần đầu gặp mặt một người lạ:
- Liệu mình có thể tin người này?
- Liệu người này có đáng để mình tôn trọng?
Các nhà tâm lý gọi 2 khía cạnh đánh giá này là sự ấm áp và năng lực, và tốt nhất thì bạn sẽ muốn được nhìn nhận là có cả hai phẩm chất này.
Điều thú vị là Cuddy cho rằng hầu hết mọi người, đặc biệt trong môi trường doanh nghiệp, tin rằng năng lực là yếu tố quan trọng hơn nhiều. Suy cho cùng, ai cũng muốn chứng tỏ rằng họ đủ thông minh và tài năng để xử lý công việc được giao.
Nhưng trên thực tế, sự ấm áp, hoặc sự tin tưởng, là yếu tố quan trọng nhất mọi người dùng để đánh giá bạn.
Giáo sư Cuddy nói rằng "Nếu bạn nhìn từ quan điểm tiến hóa, việc biết được 1 người có đáng tin hay không có ý nghĩa hơn nhiều cho sự sống sót của bạn."
Bạn sẽ hiểu rõ hơn vai trò của sự tin cậy nếu bạn nghĩ lại thời tổ tiên của chúng ta còn sống trong hang động. Chuyện biết được kẻ đồng hành kia có định giết bạn và cuỗm hết tài sản của bạn quan trọng hơn nhiều chuyện hắn ta có đủ tài cán để nhóm lửa hay không.
Mặc dù năng lực luôn được đánh giá cao, Cuddy cho rằng nó chỉ được đánh giá sau khi sự tin tưởng đã được thiết lập. Và do đó, việc tập trung quá nhiều vào việc phô trương tài cán của bạn có thể phản tác dụng.
Cuddy nói rằng những thực tập sinh MBA thường quá quan tâm tới việc thể hiện mình thông minh và tài giỏi tới mức họ có thể bỏ qua những buổi giao lưu trong công ty, không cần nhờ ai giúp, và thường thì họ sẽ bị đánh giá là khó gần.
Những "kẻ xuất chúng" này thường chỉ tỉnh ngộ cho đến khi họ không nhận được vị trí làm việc chính thức nào bởi vì không ai trong công ty hiểu họ và tin tưởng họ.
Giáo sư Cuddy nói rằng: "Nếu người bạn đang cố thuyết phục không tin tưởng bạn, bạn sẽ không thể tiến xa được đâu; trên thực tế bạn thậm chí còn làm mọi người hoài nghi bạn vì họ không tin bạn và còn cảm giác như đang bị bạn thao túng. Một con người ấm áp, đáng tin sẽ có thể tạo ra sự quý mến, ngưỡng mộ, và chỉ khi họ đã thiết lập được sự tin tưởng thì năng lực của họ mới biến thành ưu thế, chứ không phải một mối đe dọa."
Trạm Đọc (Read Station)
