1/ Sigmund Freud (1856-1939)
Freud là cha đẻ của phân tâm học và là một trong những nhà tâm lý học có ảnh hưởng lớn nhất mọi thời đại. Ông phát triển lý thuyết về vô thức và các phương pháp điều trị tâm lý qua phân tích giấc mơ, hành vi và cảm xúc ẩn giấu.
Cuốn sách nổi tiếng "The Interpretation of Dreams" (Về giấc mơ và diễn giải giấc mơ) (1900) là một trong những tác phẩm quan trọng nhất của Freud, trong đó ông khám phá lý thuyết về giấc mơ và mối liên hệ giữa giấc mơ với vô thức. Freud mất khoảng 2 năm để hoàn thành cuốn sách này trong bối cảnh ông đang điều trị cho nhiều bệnh nhân tại Vienna và phát triển các khái niệm cơ bản của phân tâm học.
Ngoài ra, bạn có thể tìm đọc những cuốn sách khác của Freud như:
2/ Carl Jung (1875-1961)
Jung là người sáng lập trường phái phân tâm học Jung, một hướng đi khác biệt với Freud. Ông nghiên cứu sâu về các nguyên mẫu, vô thức tập thể, và sự phát triển cá nhân thông qua việc đối diện với các khía cạnh của bản thân.
Cuốn sách nổi tiếng "Psychological Types" (Anh là ai, tôi là ai) (1921) là tác phẩm quan trọng của Jung, trong đó ông phân loại các kiểu tính cách và giới thiệu khái niệm về các nguyên mẫu. Cuốn sách này được Jung viết trong hơn 10 năm, bắt đầu từ các nghiên cứu và quan sát của ông trong quá trình làm việc với bệnh nhân.
Các cuốn sách khác của Carl Jung đã được xuất bản tại Việt Nam gồm:
3/ Burrhus Frederic Skinner (1904-1990)
Skinner là người tiên phong trong lý thuyết điều kiện hóa hoạt động hay chúng ta vẫn thường gọi là phản xạ có điều kiện, một phương pháp học tập thông qua tác nhân củng cố và phạt. Ông cũng có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực tâm lý học hành vi.
Cuốn sách "Walden Two" (1948) là một cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, nơi Skinner tưởng tượng một xã hội lý tưởng được điều chỉnh thông qua điều kiện hóa hành vi. Ông viết cuốn sách này trong khoảng 2 năm, dựa trên các nghiên cứu và thí nghiệm của mình.
Bạn có thể tìm hiểu những cuốn sách khác của Skinner như:
4/ Jean Piaget (1896-1980)
Piaget là nhà tâm lý học Thụy Sĩ nổi tiếng với lý thuyết phát triển nhận thức, đặc biệt là nghiên cứu về cách trẻ em hiểu và tương tác với thế giới. Ông đã tạo ra một khuôn mẫu lý thuyết về các giai đoạn phát triển nhận thức ở trẻ em.
Cuốn sách nổi tiếng: "The Psychology of Intelligence" (Sự ra đời trí khôn ở trẻ em) (1947) là một trong những tác phẩm quan trọng của Piaget, trong đó ông phân tích cách trẻ em phát triển khả năng nhận thức. Piaget mất nhiều năm nghiên cứu và quan sát trẻ em trước khi hoàn thành cuốn sách này.
Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu những cuốn sách khác của Jean Piaget gồm:
5/ Albert Bandura (1925-2021)
Bandura là nhà tâm lý học nổi tiếng với lý thuyết hành vi học tập xã hội, nhấn mạnh vai trò của việc quan sát và mô phỏng trong việc học tập hành vi. Ông cũng là người đề xướng khái niệm về tự hiệu lực (self-efficacy).
Trong cuốn sách "Social Learning Theory" (1977), ông giới thiệu lý thuyết học tập xã hội và ảnh hưởng của môi trường xã hội lên hành vi con người. Bandura mất khoảng 5 năm để hoàn thành cuốn sách này, dựa trên các nghiên cứu và thí nghiệm trong phòng thí nghiệm của ông tại Đại học Stanford.
Nếu yêu thích những cuốn sách nghiên cứu hành vi, bạn có thể tìm hiểu thêm các cuốn sách khác của Bandura như:
6/ Aaron T. Beck (1921-2021)
Beck là nhà tâm lý học được biết đến với việc phát triển liệu pháp nhận thức, một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều rối loạn tâm lý như trầm cảm và lo âu. Ông đã đóng góp to lớn cho việc hiểu biết về tâm lý học lâm sàng.
"Cognitive Therapy of Depression" (tạm dịch: Liệu pháp nhận thức điều trị trầm cảm) (1979) là một cuốn sách quan trọng trong đó Beck mô tả cách thức mà liệu pháp nhận thức có thể được áp dụng để điều trị trầm cảm. Beck mất hơn 3 năm để hoàn thành cuốn sách này, trong bối cảnh làm việc với bệnh nhân và thực hiện các nghiên cứu lâm sàng.
Các cuốn sách khác của Aaron T. Beck bao gồm:
7/ Daniel Kahneman (1934 - 2024)
Kahneman là nhà tâm lý học và nhà kinh tế học nổi tiếng với công trình về lý thuyết triển vọng (prospect theory) và các nghiên cứu về quyết định con người trong tình huống không chắc chắn. Ông đã giành giải Nobel Kinh tế vào năm 2002.
Có lẽ những người yêu thích dòng sách nghiên cứu về tâm lý đều đã nghe đến cuốn sách "Thinking, Fast and Slow" (Tư duy nhanh và chậm) (2011) - tác phẩm nổi bật của Kahneman, trong đó ông phân tích hai hệ thống tư duy của con người: một hệ thống nhanh, trực giác, và một hệ thống chậm, lý trí. Kahneman mất hơn 10 năm để tổng hợp các nghiên cứu và hoàn thành cuốn sách này.
Ngoài ra, bạn có thể tìm đọc tác phẩm khác của nhà tâm lý học Daniel Kahneman là “Độ nhiễu - Sai lầm trong phán đoán”.
8/ Martin Seligman (1942-)
Seligman là người sáng lập phong trào tâm lý học tích cực, một lĩnh vực nghiên cứu mới tập trung vào sự phát triển hạnh phúc, sức mạnh cá nhân và sự phát triển tốt đẹp của con người.
"Learned Optimism" (Học cách lạc quan) (1990) là một cuốn sách trong đó Seligman giới thiệu lý thuyết về sự lạc quan học được và cách nó có thể được áp dụng để cải thiện cuộc sống cá nhân. Ông mất khoảng 4 năm để hoàn thành cuốn sách này, dựa trên nghiên cứu sâu rộng và kinh nghiệm lâm sàng.
Ngoài ra, Martin Seligman còn có những cuốn sách đáng chú ý khác như:
9/ Steven Pinker (1954-)
Pinker là nhà tâm lý học nhận thức và nhà ngôn ngữ học nổi tiếng với các nghiên cứu về ngôn ngữ, tư duy và sự tiến hóa văn hóa. Ông đã xuất bản nhiều cuốn sách nổi tiếng về chủ đề này.
"The Blank Slate: The Modern Denial of Human Nature" (Tâm trí và bản chất con người” (2002) là một cuốn sách trong đó Pinker phản bác lý thuyết "tabula rasa" và nhấn mạnh vai trò của bản năng và sinh học trong hành vi con người. Pinker mất khoảng 7 năm để nghiên cứu và viết cuốn sách này, dựa trên các khám phá mới nhất trong lĩnh vực khoa học thần kinh và tâm lý học.
Tại Việt Nam, bạn có thể tìm đọc các cuốn sách khác của Steven Pinker như:
10/ Elizabeth Loftus (1944-)
Loftus là một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu về trí nhớ, đặc biệt là trí nhớ sai lệch và sự ảnh hưởng của môi trường lên trí nhớ. Các nghiên cứu của bà đã gây ra nhiều tranh cãi nhưng cũng đã thay đổi cách chúng ta hiểu về trí nhớ con người.
"Eyewitness Testimony" (tạm dịch: Chứng thực của nhân chứng) (1979) là một cuốn sách trong đó Loftus khám phá cách mà trí nhớ nhân chứng có thể bị ảnh hưởng và thay đổi bởi các yếu tố bên ngoài. Loftus mất khoảng 5 năm để hoàn thành cuốn sách này, dựa trên nhiều nghiên cứu thực địa và thử nghiệm trong phòng thí nghiệm.
Ngoài cuốn sách trên, Elizabeth Loftus còn là đồng tác giả của cuốn sách “The Myth of Repressed Memory” (tạm dịch: Giai thoại về ký ức bị dồn nén).
Trạm Đọc tổng hợp