Số lượng sách trẻ em Việt Nam đọc mỗi năm không nhiều

Tọa đàm có sự tham gia của các chuyên gia, doanh nhân xuất hiện trong vai trò diễn giả của chương trình gặp nhau ở tư cách phụ huynh và tinh thần mong muốn cải thiện tình trạng đọc sách ở Việt Nam.

Mở đầu buổi tọa đàm, ông Lê Hoàng, Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, phát biểu: “Trong các văn hóa sinh hoạt thường ngày, văn hóa đọc vừa để giải trí nhưng lại góp phần rất quan trọng trong vấn đề giáo dục. Thế nhưng chúng ta thấy một thực tế đó là nhiều gia đình không đầu tư cho con cái không gian sách”.

Theo ông Lê Hoàng, sách là kho tàng tri thức, góp phần phát triển, nâng cao tầm trí tuệ, nuôi dưỡng tâm hồn. Sách đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển toàn diện cho trẻ. Đọc sách ở nhà cũng góp phần hỗ trợ cho việc học ở nhà trường.

Tiếp lời ông Lê Hoàng, PGS.TS. Hoàng Thị Tuyết, Giám đốc Trung tâm Phát triển Văn hóa đọc và kỹ năng sống Hướng Dương Việt, đặt câu hỏi: “Theo quý vị, đâu là món quà giá trị nhất mà quý vị tặng cho con?”. Theo bà Hoàng Thị Tuyết, rất nhiều phụ huynh nghĩ rằng phải tặng cho con chiếc điện thoại thông minh, iPad... Thế nhưng bà Tuyết khẳng định rằng món quà quý giá nhất mà cha mẹ nên mang đến cho con đó là niềm đam mê đọc sách. “Đó là món quà quý giá nhất, là con đường quan trọng nhất để tất cả bố mẹ, nhà trường phải chuẩn bị cho mọi đứa trẻ”.

Bà Hoàng Thị Tuyết dẫn một thống kê cho thấy 78% trẻ em dưới 6 tuổi dùng điện thoại thông minh. Dựa vào số sách làm ra bình quân trên đầu người hàng năm (trong đó phần lớn là sách giáo dục), PGS.TS Hoàng Thị Tuyết ước tính số trẻ em dưới 6 tuổi thường xuyên tiếp cận sách không cao.

“Đến 3 tuổi, trẻ đã tiếp cận công nghệ thông tin, dần dần thành thói quen. Nếu tạo cho trẻ thói quen đọc sách trước 3 tuổi, chúng ta có thể dành con lại trước thói quen, sức cám dỗ của Internet”, PGS.TS Hoàng Thị Tuyết nói.

Làm thế nào để xây dựng tủ sách cho con?

“Nói như ông Lê Hoàng với tư cách người làm công tác xuất bản: người Việt Nam mình chưa có thói quen đọc, thực trạng không hay này có thể cải thiện từ nhiều hướng với nhiều thành tố xã hội cùng tham gia. 

"Về phía Hội Xuất bản, chúng tôi chỉ giành lấy một việc: đưa ra lời kêu gọi các gia đình hãy xây dựng tủ sách cho con, cùng với đó là danh mục sách do chúng tôi lựa chọn và giới thiệu".

Các diễn giả cũng nhắc lại những minh chứng quan trọng từ kết quả nghiên cứu của các nước cho thấy đọc sách giữ vai trò quan trọng thế nào trong hành trình trưởng thành của trẻ.

PGS.TS Hoàng Thị Tuyết dẫn lại một nội dung nghiên cứu của Đại học Yale (Hoa Kỳ) cho rằng các yếu tố như sự tự chủ, thói quen đọc và sự tự tin phải được trang bị cho trẻ trước 9 tuổi. 

Đặc biệt, những lợi ích từ việc cho trẻ đọc sách sớm vào lúc đầu đời mang lại các lợi ích mà nếu bắt đầu trễ hơn, một đứa trẻ sẽ không còn cơ hội, như: giúp trẻ kỹ năng tập trung, khả năng ghi nhớ, tư duy phân tích phản biện, óc tưởng tượng, khả năng hiểu thế giới, và giúp trẻ mở rộng năng lực ngôn ngữ...

“Thói quen đọc sách cần hình thành từ bé, ngay từ lúc bé còn trong bụng mẹ. Khi trẻ đến 3-4 tuổi, bắt đầu tiếp cận thiết bị công nghệ thông tin, lúc đó trẻ đã có thói quen đọc đến mức không thể phá vỡ được nữa. Thói quen đó sẽ 'giành giật’ đứa trẻ khỏi sự cám dỗ của thiết bị công nghệ thông tin. Muốn có thói quen đọc sách cần phải có sách trong nhà”.

Chia sẻ giải pháp giúp tạo thói quen đọc sách dành cho con, bà Trần Thị Mỹ Dung, phóng viên Báo Nhân Dân tại TP.HCM, cho biết: “Biết con thích sách về Giáng sinh, mình mua rất nhiều sách về chủ đề này, làm mọi cách miễn con chịu cầm sách. Sau khoảng nửa năm, bé bắt đầu chịu đọc, lúc đó bé chỉ xem hình thôi, chưa biết chữ, mình là người đọc sách cho con nghe. Mình thích những cuốn sách ít chữ, nhiều hình để mình vừa đọc vừa tương tác hỏi chuyện với con, nhập vai vào truyện, tạo cho con sự hứng thú. Từ khi bé 1 tuổi, mình đã bắt đầu dành 1 tiếng mỗi ngày để đọc sách cho con nghe trước khi đi ngủ. Có khoảng thời gian công việc rất bận rộn nhưng luôn duy trì thói quen đó trong suốt 4 năm nay. Đến nay, mình phát hiện, ngoài Giáng sinh bé còn thích những chủ đề khác. Muốn con có thói quen đọc sách trước tiên mình nên hy sinh thời gian, hình thành thói quen đó trước”.

Trạm Đọc tổng hợp