“Tôi biết tại sao chim trong lồng vẫn hót” mở đầu bằng hình ảnh bé Maya ba tuổi và anh trai cô ấy được gửi đến Stamps, Arkansas để sống với người bà sùng đạo và người cậu tật nguyền của mình, sau cùng kết thúc là hình ảnh một người mẹ 16 tuổi kiên cường . Đan xen trong câu chuyện ấy là sự biến đổi trong tâm lý của cô bé Maya, từ những tự ti, tủi nhục và đau đớn vì nạn phân biệt chủng tộc, bị cha dượng hiếp dâm, ... đã trở thành một cô gái trẻ tự chủ, học được cách yêu bản thân, tinh thần mạnh mẽ và lòng tốt của người khác, chính những điều ấy sẽ mang lại cho cô sự tự do.

Cuốn sách được BestBooks phát hành vào tháng 3.2021, với hy vọng những cảm xúc trong đó sẽ chạm đến trái tim độc giả, mang lại tâm hồn tự do và suy nghĩ tích cực. Trong cuốn tự truyện này, Angelou dùng để khám phá các chủ đề như phân biệt chủng tộc, cưỡng hiếp, bản sắc cá nhân và học viết, đọc. Hình ảnh con chim muốn thoát ra khỏi lồng trở thành hình ảnh trung tâm xuyên suốt tác phẩm, như những bài học nhận lại cho việc chống lại nạn phân biệt chủng tộc. Khi biết đọc và biết viết, ngôn từ trở thành sức mạnh cho Maya đương đầu với khó khăn và trở thành điểm tựa giúp cô bé vượt qua những chấn thương tâm lý. 

Trích dẫn trong cuốn sách, Angelou viết:

Nhà phê bình Robert A. Gross gọi cuốn sách là “Một sự thành công của ngôn từ”. Edmund Fuller nhấn mạnh rằng cả tâm trí và khả năng nghệ thuật của Angelou được thể hiện qua cách cô ấy kể về câu chuyện của mình. Các nhà phê bình khác cũng ca ngợi cách sử dụng ngôn từ của Angelou trong cuốn sách này, trong đó có nhà phê bình E. M. Guiney - người đã đã từng nói rằng cuốn “Tôi biết tại sao chim trong lồng vẫn hót” là “ một trong những cuốn tự truyện hay nhất mà tôi từng đọc”. Nhà phê bình R. A. Gross cũng tán thưởng Angelou bởi cách sử dụng hình ảnh phong phú và chói sáng của cô ấy. 

Trong cuốn Stories of Resilience in Childhood (tạm dịch: Những câu chuyện về khả năng tự phục hồi thời thơ ấu) (1997),  nhà giáo dục học Daniel Challener đã phân tích những sự kiện trong cuốn “ Tôi biết tại sao chim trong lồng vẫn hót” để minh họa khả năng tự phục hồi của trẻ em. Challener cuốn sách này cung cấp ý tưởng hữu ích để khám phá những trở ngại mà nhiều trẻ em như Maya đối mặt và cách một cộng đồng giúp đỡ những đứa trẻ thành công như Angelou đã làm.