Trở lại The Great Mistake, cứ như thể nhà văn đã chắt lọc hơn một thế kỉ các bức thư của người Mĩ thành một cuốn sách. Tất nhiên là có The Great Gatsby của Fitzgerald - không chỉ là trở thành cảm hứng cho tiêu đề của cuốn tiểu thuyết. Có Hemingway trong chất trữ tình của văn xuôi; có Sherwood Anderson và Steinbeck trong những bức chân dung đẹp đẽ về vùng nông thôn nước Mĩ; có sự kìm nén của Henry James trong những câu tội lỗi; và sau đó là một loạt các nhà văn ít được biết đến hơn, những người đã lấy đề tài về New York của thế kỉ và sự bạo loạn thái quá của chủ nghĩa tư bản sơ khai: Theodore Dreiser, Frank Norris và Upton Sinclair.
The Great Mistake xem xét cuộc đời của một người Mĩ vĩ đại, Andrew Haswell Green (1820 - 1903), qua lăng kính về cái chết vì bị ám sát của ông. Green có thể có tuyên bố lớn hơn bất kì người nào, ai chính là cha đẻ của New York hiện đại. Lớn lên trong một trang trại cứng ngắc, nơi ông bị đánh giá là quá nữ tính và khác biệt để có thể sử dụng một chiếc rìu. Sau này, ông trưởng thành và phát triển từng bước. Ban đầu làm việc với tư cánh là một luật sư, sau đó là kiến trúc sư với sự kết hợp giữa Manhattan với Brooklyn và Queens - một động thái bị những người gièm pha gọi là “Sai lầm lớn năm 1898”. Green được bảo vệ kín kẽ trong cuộc sống riêng tư của mình khi danh tiếng và mối quan hệ của ông được mở rộng: ông hết lòng vì “người bạn thân thiết” của mình, Samuel Tilden, người đã tranh cử tổng thống không thành công vào năm 1876. Green là một luật sư, nhà quy hoạch thành phố New York và là nhà lãnh đạo dân sự. Ông được coi là "cha đẻ của Đại New York" và chịu trách nhiệm về hơi thở ở trung tâm thành phố Công viên Trung tâm, Thư viện Công cộng New York, Sở thú Bronx, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ và Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan. Ông cũng tham gia hoặc lãnh đạo các dự án quan trọng như Riverside Drive, Morningside Park, Fort Washington Park, và bảo vệ Hudson River Palisades khỏi bị phá hủy. Dự án cuối cùng của ông là hợp nhất "Thành phố Đế vương" hay City of Greater New York; ông chủ trì ủy ban năm 1897 vạch ra kế hoạch hợp nhất.
Lee mở đầu cuốn tiểu thuyết của mình với cái chết của Green, bị một người đàn ông tên là Cornelius Williams bắn chết ở tuổi 83 trên bậc thềm của ngôi nhà ở Đại lộ Công viên. Câu chuyện sau đó đan xen giữa khoảnh khắc hiện tại đẫm máu và quá khứ của Green, tìm cách khám phá lí do đằng sau vụ giết người dường như không có động cơ này. Lee rất vui với những quy ước của cuốn tiểu thuyết bí ẩn, với các yếu tố thủ tục của cảnh sát trong câu chuyện của anh ấy và với sự kì lạ của New York vào thời điểm đó - những đàn lợn lớn đi lang thang trong thành phố; có một khoản tiền thưởng trên đầu những con chó hoang. Khác với khai thác câu chuyện hấp dẫn về người đàn ông vĩ đại của nước Mĩ, nhiều chủ đề hiện đại và nghiêm túc hơn xuất hiện. Kẻ tấn công Green là người da đen và anh ta đã dành một năm làm việc trên một đồn điền ở Trinidad - có thể vụ giết người của anh ta có liên quan gì đó đến quá khứ nô lệ của anh ta không? Cũng có câu hỏi về xu hướng tình dục của Green. Người ta thường nói về Tilden rằng anh ta sẽ được bầu làm tổng thống nếu anh ta kết hôn. Lee xử lí mối quan hệ giữa hai người đàn ông một cách tinh tế, kể một câu chuyện tình yêu giữa hai người đàn ông mà ta chỉ nhận ra nếu xem lại quá trình làm bạn của họ.
Có lẽ cuốn sách ra đời thật phù hợp vào thời điểm tiểu thuyết Mĩ đang ở thời kì thăng hoa, đặc biệt hơn khi cuốn sách do người Anh viết có khả năng trở thành cuốn tiểu thuyết Mĩ hay nhất trong năm. The Great Mistake là cuốn sách về trí thông minh và văn phong phi thường, được viết bằng ngôn ngữ cách ngôn đẹp đẽ và vui nhộn. Đó là một cuốn tiểu thuyết mà nhân vật chính - đàng hoàng, chịu thương tổn - sẽ tồn tại lâu dài trong tâm trí những người đọc nó.
Theo Văn Nghệ Quân Đội
