Vào những năm 1980, một doanh nhân tên Si Redd đã tạo ra một cuộc cách mạng trong thiết kế máy đánh bạc. Redd đã thay đổi các cuộn phim và cách vận hành bằng cơ học thành máy móc và màn hình kỹ thuật số. Hơn nữa, ông bắt đầu thiết kế lại máy móc để tận dụng một số đặc điểm tâm lý kỳ quặc trong não người – cái mà tác giả gọi là vòng lặp thiếu thốn.
Vòng lặp thiếu thốn đề cập đến chu kỳ hành vi có thể ép buộc con người đến mức gần như gây nghiện. Nó gồm 3 phần chính: cơ hội, phần thưởng không thể lường trước và hành động lặp lại mau chóng.
Đầu tiên, cần phải có cơ hội đạt được thứ gì đó có giá trị – thứ có thể cải thiện cuộc sống của một người, như tiền bạc hoặc địa vị. Thứ hai, phần thưởng được đưa ra phải được trao một cách không thể đoán trước, tạo ra cảm giác mong chờ và hồi hộp lôi kéo chúng ta. Cuối cùng, phải có khả năng lặp lại hành vi đó một cách nhanh chóng – điều này củng cố hiệu quả rất nhiều.
Khi có đủ cả 3 yếu tố này, vòng lặp thiếu thốn sẽ tạo ra một chu kỳ hành vi ám ảnh khó phá vỡ. Chúng ta tiếp tục theo đuổi cơ hội nhận được những phần thưởng khó đoán hơn bằng cách lặp đi lặp lại hành vi đó.
Hãy cùng xem và các kỹ sư trò chơi đã biến đổi máy đánh bạc như thế nào.
Các máy đánh bạc cơ học cũ chỉ cho phép đặt cược vào một hàng biểu tượng cho mỗi lần quay, vì vậy tỷ lệ thắng bất kỳ thứ gì đều rất nhỏ. Với tỷ lệ cược thấp quá rõ như vậy, người chơi nhanh chóng mất hứng thú.
Còn với máy đánh bạc mới của Redd, người chơi có thể đặt cược vào nhiều dòng cho mỗi lần quay, tạo ra ít khả năng dự đoán hơn và có khả năng nhận được phần thưởng lớn hơn. Redd đã lập trình các giải độc đắc tỷ lệ hiếm có nhưng rất hấp dẫn để lôi kéo người chơi rằng họ có khả năng nhận được một cơ hội hoặc vận may lớn.
Phần thưởng không lường trước được xây dựng bằng kỹ thuật thao túng tâm lý gọi là “thua núp bóng thắng”. Khi này, người chơi thắng được một thứ gì đó, nhưng phần thưởng thực chất lại có giá trị nhỏ hơn những gì họ đã đặt cược ban đầu. Ví dụ, đặt cược 1 đô la và sau đó thắng 50 xu.
Máy của Redd còn bổ sung thêm các tính năng như đèn nhấp nháy, âm thanh vui nhộn và đồ họa thú vị để giúp việc chơi game trở nên thú vị hơn. Tính không thể đoán trước được của những chiến thắng và thua lỗ nhỏ này khiến mọi người thường rất kích thích về mặt cảm xúc.
Khả năng lặp lại nhanh chóng được củng cố bằng cách cho phép phát liên tục và quay tức thời chỉ bằng cách nhấn nút.
Mặc dù thua lỗ ròng xảy ra, nhưng những chiến thắng nhỏ xuất hiện một cách sống động nên sẽ kích hoạt hệ thống khen thưởng của não cho rằng chiến thắng này thực sự có ý nghĩa. Sự phấn khích khi nghĩ rằng mình giành chiến thắng khiến người chơi có động lực chơi tiếp. Redd tận dụng thủ thuật tâm lý này để lôi kéo người chơi tiếp tục đặt cược.
Và các kỹ sư trò chơi ngày nay sử dụng toán học và tâm lý học để hoàn thiện hơn nữa
thủ thuật này. Bằng cách khai thác những đặc điểm mạnh mẽ này trong hành vi của con người, Redd và những người kế nhiệm ông đã biến máy đánh bạc thành trải nghiệm phổ biến và gây nghiện như ngày nay.
Nhưng tất nhiên, những đổi mới này hầu như không được áp dụng cho các sòng bạc và máy đánh bạc. Ngày nay, tâm lý thiếu thốn đã được áp dụng vào nhiều công nghệ và hoạt động hàng ngày gây nghiện nhất của chúng ta. Thông báo trên mạng xã hội, mua sắm trực tuyến, ứng dụng điện thoại thông minh, trò chơi điện tử – tất cả đều sử dụng cùng một bộ ba: “cơ hội - phần thưởng không lường trước - Hành động lặp lại mau chóng”. Thuật toán của những gã khổng lồ công nghệ như Facebook tìm hiểu chính xác nội dung nào khiến chúng ta nhìn chằm chằm vào màn hình, không ngừng tìm kiếm thông tin hoặc nội dung giải trí hấp dẫn tiếp theo.
Những trải nghiệm này đánh vào sự khao khát tối đa hóa cơ hội bẩm sinh của chúng ta, nhưng lại khiến chúng ta không hài lòng và luôn muốn có cơ hội tiếp theo. Chúng lấn át lý trí của chúng ta và tạo ra sự lặp lại đầy ám ảnh. Hiểu cách hoạt động của vòng lặp thiếu thốn sẽ mang lại cái nhìn sâu sắc về cách các trải nghiệm trở thành thói quen và khó cưỡng lại.
- Trạm Đọc
- Tóm lược Chương 1 cuốn sách “Chế ngự tâm lý no bụng đói con mắt”
Cuốn sách “Chế ngự tâm lý no bụng đói con mắt” chỉ ra con đường dẫn đến một cuộc sống thỏa mãn và trọn vẹn hơn bằng cách hiểu được nguyên nhân sâu xa của những ham muốn trong chúng ta. Cuốn sách là nguồn tài nguyên quý giá sâu sắc hơn về sự phong phú của cuộc sống.
Cách tiếp cận của tác giả Michael Easter kết hợp nghiên cứu và kinh nghiệm thực tế, tăng thêm độ tin cậy cho những ý tưởng được trình bày trong cuốn sách. Ông chỉ ra những phương pháp thiết thực giúp người đọc chế ngự ham muốn và đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn trong cuộc sống.