Có hai loại động lực thôi thúc chúng ta thực hiện bất cứ hoạt động nào: động lực nội tại và động lực thực dụng. Nếu một nhà khoa học tiến hành thí nghiệm, đấy là vì cô ấy muốn tìm kiếm những sự thật quan trọng trong thế giới. Đó là động lực nội tại, vì việc khám phá sự thật vốn đã có liên quan đến hành động nghiên cứu. Nhưng nếu cô ấy làm thí nghiệm là để đạt được danh tiếng, thì đó là động lực thực dụng, bởi lẽ tiếng tăm và nghiên cứu vốn không gắn liền với nhau. Và con người thường có cả hai loại động lực trên để thực hiện những điều họ làm.
Động cơ thúc đẩy nào, nội tại hay thực dụng, có lợi nhất cho thành công?
Bạn có thể cho rằng một nhà khoa học có mong muốn khám phá sự thật VÀ khao khát danh tiếng sẽ làm tốt hơn so với người chỉ có một trong hai loại động lực đó. Dù sao thì hai vẫn tốt hơn một mà.
Tuy nhiên, theo bài báo mới được công bố của Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia thì động cơ thực dụng không phải lúc nào cũng tốt, thậm chí còn gây phản tác dụng đối với thành công.
Chúng tôi đã phân tích dữ liệu sau khi hỏi 11,320 sinh viên của Học viện quân sự West Point để đánh giá mức độ ảnh hưởng của mỗi loại động cơ lên quyết định chọn học tại trường này. Danh sách các động cơ bao gồm mong muốn có được một công việc tốt trong cuộc sống và mong muốn được đào tạo như một nhà lãnh đạo hàng đầu trong Quân đội Hoa Kỳ.
Sau nhiều năm, những học viên này đã tiến bộ như thế nào? Quá trình đó có liên quan gì đến động cơ ban đầu mà họ tham gia vào trường West Point?
Không ngạc nhiên lắm khi chúng tôi phát hiện ra động cơ nội tại của họ mạnh mẽ hơn nhiều khi họ có nhiều khả năng tốt nghiệp và trở thành sĩ quan được ủy nhiệm. Họ cũng làm tốt hơn so với những người không có động cơ nội tại sau năm năm học tập và rèn luyện trong cùng một môi trường quân đội, trừ khi những người đó cũng có những động lực thực dụng mạnh mẽ.
Nhưng điều khiến chúng tôi lưu ý hơn cả là những học viên có cả hai loại động cơ vô cùng mạnh mẽ thì lại thể hiện kém hơn so với những người chỉ có động lực nội tại lấn át động lực thực dụng. Họ ít khả năng tốt nghiệp hơn, kém nổi bật hơn trong số các học viên, và cam kết ở lại quân đội yếu hơn.
Phát hiện này vô cùng quan trọng. Bất cứ ai thực hiện tốt một nhiệm vụ thường có kết quả của cả hai loại động lực. Một học sinh chăm chỉ học hành và đạt điểm cao. Một bác sĩ có tay nghề tốt và kiếm được nhiều tiền. Nhưng việc này không có nghĩa là những người thể hiện tốt có cả hai loại động cơ nội tại và thực dụng khi thực hiện những điều đó.
Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng cần phải có những nỗ lực để xây dựng các hoạt động để các kết quả thực dụng không trở thành động cơ. Giúp đỡ mọi người tập trung vào ý nghĩa và tầm ảnh hưởng của công việc, hơn là tập trung vào những giá trị tài chính đổi lại, đó chính là cách tốt nhất để cải thiện chất lượng công việc và khả năng tài chính của chính họ.
Giữa các nhà giáo dục và các giảng viên thường tồn tại một cám dỗ sử dụng bất kỳ công cụ tạo động lực nào sẵn có để thúc đẩy học sinh, sinh viên học tập tốt hơn. Nếu như những khẩu hiệu “phục vụ tổ quốc” không thu hút được thanh niên tham gia vào quân đội thì những câu như “miễn học phí”, hoặc “đào tạo nghiệp vụ” có thể sẽ lôi kéo học sinh đăng ký vào trường quân đội.
Tuy rằng cách này có thể thu hút nhiều học sinh giỏi, nhưng đồng thời cũng có nhiều thêm người lính tồi. Họ chỉ quan tâm đến các ưu đãi về tài chính, chế độ lương thưởng hay các bữa tiệc triền miên mà bỏ quên mất việc học.
Việc này cũng xảy ra tương tự với các giáo viên. Chúng ta lên án giáo viên mỗi khi họ chỉ “dạy học sinh để đi thi” vì chúng ta lo rằng việc đó sẽ làm giảm đi giá trị thực tế của giáo dục. Các giáo viên có thể làm điều này vì trách nhiệm của một người làm giáo dục, nhưng cũng có thể vì lương thưởng, biến việc dạy họ thành động cơ thực dụng. Trách nhiệm là rất quan trọng nhưng nếu chế độ đãi ngộ kém dẫn đến việc dạy học không đạt hiệu quả thì cũng cần phải được cải thiện.
Biến một hoạt động trở nên hấp dẫn hơn bằng việc nhấn mạnh cả hai loại động lực bên trong và thực dụng là hoàn toàn có thể hiểu được. Nhưng hãy lưu ý đến những tác động phụ không mong muốn, thứ làm giảm đi động cơ bên trong vô cùng cần thiết cho sự thành công trọn vẹn.
Trạm Đọc
Theo NY Times
