Chối từ - Việc tưởng dễ mà lại khó

Để biến việc từ chối từ khó thành dễ, trước hết ta phải biết vì sao những lời chối từ thường khó được nói ra.

Đầu tiên, lý do dẫn tới nguyên nhân chúng ta thường khó từ chối mọi người là vì sự mong muốn được chấp nhận và không làm tổn thương người khác. Chúng ta muốn làm hài lòng mọi người và không muốn gây thất vọng hay xúc phạm bất kỳ ai. Điều này thường dẫn đến việc chúng ta dễ dàng đồng ý với mọi yêu cầu, dù rằng chúng có phù hợp với mong muốn và giá trị cá nhân của chúng ta hay không.

Nguyên nhân thứ hai đó là vì sự sợ hãi bị coi là tồi tệ hay bị đánh giá tiêu cực cũng là một yếu tố quan trọng. Chúng ta lo lắng rằng việc từ chối sẽ làm mất đi lòng tôn trọng hay quan tâm từ phía người khác. Chúng ta e ngại bị đánh giá là ích kỷ, không hợp tác hoặc thậm chí là xấu xa. Điều này có thể tạo ra áp lực và khiến chúng ta khó nói lời từ chối.

Thứ ba, khả năng giao tiếp và sự tự tin cũng ảnh hưởng đến khả năng từ chối một cách tự nhiên. Nếu chúng ta không tự tin trong việc diễn đạt ý kiến hay đánh giá của mình, chúng ta có thể e ngại việc nói không và lo lắng về cách người khác sẽ phản ứng.

Việc thiếu kỹ năng giao tiếp có thể khiến chúng ta cảm thấy không thoải mái và khó nói lời từ chối một cách dứt khoát. Tuy nhiên, quan trọng là hiểu rằng việc từ chối là một phần tự do cá nhân và việc thiết lập giới hạn. Đó không phải là một hành động xấu mà là một cách để bảo vệ sự cân bằng và tránh việc quá tải. Từ chối một cách lịch sự và tôn trọng không chỉ tôn vinh giá trị bản thân mà còn đem lại sự tôn trọng từ người khác. 

Làm thế nào để đưa ra một lời từ chối hoàn hảo?

Từ chối thực chất không phải là một hành động xấu chỉ là chúng ta khó nói ra lời từ chối thành lời. Nhưng thực tế là chúng ta không thể làm hài lòng mọi người, vì vậy không nên cảm thấy áy náy vì từ chối một yêu cầu, chỉ có như thế thì lời từ chối của bạn mới được thể hiện một cách thật thà nhất.

Điều quan trọng là chúng ta biết cách diễn đạt từ chối một cách lịch sự và chân thành.

• Hiểu rõ yêu cầu: Trước khi đưa ra lời từ chối, hãy lắng nghe và hiểu rõ yêu cầu của người khác. Điều này giúp bạn có thông tin đầy đủ để đưa ra lời từ chối một cách rõ ràng và chính xác.

• Tôn trọng và chân thành: Khi từ chối, hãy luôn tôn trọng người khác và nói một cách chân thành. Hãy thể hiện sự quan tâm và đánh giá cao sự tin tưởng của người khác đối với bạn. Làm cho lời từ chối trở thành một cuộc trò chuyện chân thành và tôn trọng.

• Diễn đạt một cách rõ ràng: Để tránh hiểu lầm và làm mất lòng người khác, hãy diễn đạt lời từ chối một cách rõ ràng và thẳng thắn. Sử dụng ngôn từ lịch sự và tránh sử dụng từ ngữ tiêu cực hoặc gây xúc phạm.

• Giải thích lý do: Đôi khi, việc giải thích lý do từ chối có thể giúp người khác hiểu và chấp nhận lời từ chối của bạn. Tuy nhiên, hãy tránh việc đưa ra lời biện minh dài dòng hoặc nói quá nhiều. Hãy tập trung vào điểm chính và giữ nó đơn giản.
• Đề xuất giải pháp khác: Nếu có thể, hãy đề xuất giải pháp khác hoặc gợi ý một sự lựa chọn thay thế. Điều này giúp người khác thấy rằng bạn đang quan tâm và muốn giúp đỡ, dù không thể đồng ý với yêu cầu của họ.
• Tạo không gian cho người khác: Hãy tạo không gian cho người khác để họ có thời gian suy nghĩ và chấp nhận lời từ chối của bạn. Hãy tránh cảm giác ép buộc hoặc đưa ra quá nhiều lời giải thích.

Hãy nhớ rằng việc từ chối là một phần tự do cá nhân và không phải lúc nào cũng có thể đáp ứng mọi yêu cầu. Quan trọng là đưa ra lời từ chối một cách lịch sự và phù hợp trong các tình huống. Bằng cách thể hiện sự quan tâm và đồng điệu với người khác, bạn có thể giữ được mối quan hệ tốt và đồng thời bảo vệ sự tự do và giới hạn của bản thân mình. 

Nếu bạn đang loay hoay không biết làm thế nào để đưa ra lời từ chối mà vẫn nhận được sự đồng thuận từ người đối diện, chắc chắn bạn sẽ cần tới cuốn sách "Lời từ chối hoàn hảo" của tác giả William Ury.

Cuốn sách giống như một tấm bản đồ, mà tác giả là người vẽ ra tấm bản đồ đó, sẽ dẫn bạn đi qua từng bước cụ thể, từng giai đoạn tuần tự để bạn nói lời từ chối một cách dễ dàng nhất trong mọi tình huống khác nhau. Trong mỗi giai đoạn lại có ba bước khác nhau. Mục đích cuối cùng của bạn không phải là phủ nhận, chỉ trích hay loại bỏ quan điểm, ý kiến, giá trị của người khác mà là khẳng định được những điều mình quan tâm, giá trị của bản thân và đạt được sự đồng thuận của mọi người. 

Mời các bạn tìm đọc./