Bộ sách Hồi ký Lý Quang Diệu gồm 2 tập “Câu chuyện Singapore” và “Từ thế giới thứ ba lên thế giới thứ nhất” kể về câu chuyện phát triển của Singapore - từ một quốc gia thuộc thế giới thứ ba với tài nguyên nghèo nàn, kinh tế yếu kém và xã hội lạc hậu - dưới sự chèo lái của chính phủ do cố Thủ tướng Lý Quang Diệu lãnh đạo đã vươn lên vị thế hàng đầu thế giới. 

Câu chuyện Singapore - được bắt đầu viết từ năm 1994, và xuất bản lần đầu tiên năm 1998 - kể lại những ký ức đáng tự hào của chàng sinh viên giỏi Lý Quang Diệu trong những ngày tháng du học trên đất Anh; từ câu chuyện tình yêu cảm động của ông với người vợ, đến những hoài bão của chàng thanh niên trẻ tuổi: Kết giao, từng bước thâm nhập chính trường, học cách đối nhân xử thế, xây dựng đảng và lèo lái đất nước vượt qua khó khăn.

Tập 1 kết thúc ở thời điểm Singapore tuyên bố độc lập năm 1965, sau khi tách ra từ Liên bang Malaysia, cũng là lúc đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình hình thành suy nghĩ, tính cách của ông Lý.

Những bước đi “bươn chải” của một nhà lãnh đạo năng động được tả lại trong cuốn sách cũng giúp người đọc có thêm góc nhìn về tình hình thế giới thời Chiến tranh Lạnh, phong trào không liên kết, Mỹ, Anh, Nga, Trung Quốc và các cường quốc khác ở thời điểm còn đang “ẩn tàng” giữa hai bên màn sắt; về Liên minh châu Âu thời kỳ hình thành, khối Thịnh vượng chung, cùng những liên minh, hiệp ước khác.

Trong tập 2, tác giả Lý Quang Diệu thuật lại sự chuyển đổi của Singapore để trở mình từ đất nước nghèo khổ thành một “Con rồng châu Á”.

Ông nêu ra những nỗ lực phi thường để đưa đảo quốc nhỏ bé ở Đông Nam Á trở thành cường quốc chỉ trong vòng 30 năm: Bắt đầu từ xây dựng hệ thống đường sá, cơ sở hạ tầng, trên vùng đất chủ yếu là đầm lầy; xây dựng lực lượng quân đội từ nguồn dân số nhỏ bé, nạn phân biệt chủng tộc phổ biến, chia rẽ ý thức hệ; loại bỏ vấn đề tham nhũng còn tồn tại từ thời thuộc địa,…

“Nếu Singapore là một đứa trẻ, tôi tự hào vì đã chăm sóc và nuôi dưỡng đứa trẻ ấy”, Lý Quang Diệu viết trong hồi ký của mình.

Cũng trong cuốn sách, ông tỉ mỉ thuật lại những trải nghiệm và cảm nghĩ của mình qua thời gian dài tiếp xúc với những đất nước khác (trong đó có Việt Nam và Trung Quốc) mà có lẽ bạn đọc Việt Nam sẽ quan tâm nhiều.

Bộ sách được viết dựa trên những ghi chú của ông, cũng như các giấy tờ của chính phủ chưa được công bố, và những hồ sơ chính thức của chính phủ trước đây, là nguồn tư liệu quý giá để chúng ta tìm hiểu về một đất nước tuy nhỏ bé nhưng có trình độ phát triển cao trong khu vực.

 TĐ