Vào những năm 1970, nhà nghiên cứu khoa học thần kinh trẻ John Cacioppo đã thực hiện một số nghiên cứu để chứng minh mối liên hệ giữa trạng thái và cảm giác cô đơn của một con người với căn bệnh nan giải thời hiện đại mang tên "trầm cảm".
Quá trình nghiên cứu 5 năm của ông đã đưa ra kết quả: trong hầu hết các trường hợp, trạng thái cô đơn có trước các triệu chứng trầm cảm. Nếu hình dung phạm vi cô đơn là một đường thẳng, một đầu là 0% cô đơn, đầu kia là 100% cô đơn; thì nếu một người chuyển từ mức trung bình 50% lên 65%, thì khả năng người đó mắc phải các triệu chứng trầm cảm sẽ tăng lên 8 lần.
Tại sao cô đơn lại gây trầm cảm và lo âu nhiều đến vậy. Ông nghĩ hẳn phải có một lý do chính đáng.
Loài người ban đầu tiến hóa trên các đồng cỏ xavan ở châu Phi, sống thành các bộ lạc săn bắt hái lượm nhỏ có khoảng vài trăm thành viên trở lại. Bạn và tôi tồn tại nhờ một lý do – bởi vì những con người đó đã tìm ra cách để hợp tác với nhau.
Họ chia sẻ thức ăn. Họ chăm sóc người bệnh. Họ “có thể hạ gục những con thú rất lớn”, John giải thích, “nhưng chỉ khi làm việc cùng nhau”. Họ chỉ có ý nghĩa khi hợp thành một nhóm.
“Mọi xã hội tiền nông nghiệp mà chúng ta biết đều có cấu trúc cơ bản giống nhau”, ông viết cho một người đồng nghiệp. “Đối mặt với những điều kiện khắc nghiệt, họ khó có thể sống sót, nhưng thực tế là họ đã sống sót được nhờ mạng lưới liên kết xã hội dày đặc và rất nhiều cam kết qua lại mà họ duy trì với nhau. Trong trạng tự nhiên này, không cần phải áp đặt sự kết nối và hợp tác xã hội... Tự nhiên là sự kết nối”.
Bây giờ hãy tưởng tượng trên những đồng cỏ xavan ấy, bỗng dưng bạn bị chia tách khỏi nhóm và chịu cảnh cô đơn trong một khoảng thời gian dài. Điều đó có nghĩa là bạn đang gặp nguy hiểm khủng khiếp.
Bạn rất dễ bị những kẻ săn mồi tấn công. Nếu bạn bị ốm, sẽ không có ai ở đó để chăm sóc bạn; và những người còn lại trong bộ dễ bị tấn công hơn vì thiếu bạn. Bạn đã đúng khi cảm thấy khủng khiếp. Đó là một tín hiệu khẩn cấp từ cơ thể và bộ não để kêu gọi bạn quay trở lại với nhóm bằng bất kỳ cách nào có thể
Vì vậy, mọi bản năng của con người được mài giũa không phải cho cuộc sống của riêng họ, mà cho cuộc sống trong một bộ lạc. Con người cần có bộ lạc như ong cần có tổ vậy.
Đọc thêm: Rũ bỏ cô đơn và trầm cảm: Kết nối với những người xung quanh
Theo Mất kết nối