“Martin Eden” là một trong những cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của nhà văn nổi tiếng người Mỹ Jack London bên cạnh các tác phẩm như: “Gót sắt”, “Tiếng gọi nơi hoang dã”, “Tình yêu cuộc sống”….
Nhân vật chính cũng là tên gọi của cuốn tiểu thuyết, Martin Eden xuất thân là một thủy thủ, đã lý tưởng hóa "xã hội thượng lưu", nơi anh cảm thấy luôn có "sự hào hiệp của tâm hồn, những tư tưởng trong sạch và cao thượng…".
Khi còn là một thủy thủ bình thường, Martin bị choáng ngợp bởi sự tinh tế và vẻ ngoài học thức của gia đình ông chủ nhà băng Morse. Tình cảm ấy biến thành sự ngưỡng vọng, say mê khi anh gặp Ruth - cô con gái nhà Morse – người mà anh ngỡ rằng đó là hiện thân của vẻ đẹp tinh thần trắng trong, thuần khiết.
Trải qua bao nhiêu vấp ngã, gian khổ trên đường đời, cuối cùng Martin đã trở thành một nhà văn nổi tiếng với hào quang và sự giàu có vây quanh. Nhưng càng gần gũi thế giới thượng lưu bao nhiêu, anh càng cảm thấy thất vọng và cô đơn bấy nhiêu.
Chẳng bao lâu sau khi bước chân vào tầng lớp thượng lưu, Martin đã nhận ra đằng sau cái vẻ bên ngoài hào nhoáng của những con người này là những cuộc buôn bán bẩn thỉu, lọc lừa mà những người tham gia chỉ để ý duy nhất đến lợi ích của bản thân, sẵn sàng chà đạp lên những người ở phía dưới để đạt được mục đích. Học vấn của họ cùng những người bạn hữu cũng chỉ là những thứ dùng để tô vẽ, khoe mẽ. Sau rốt ngự trị nơi mỗi người chỉ là sự trống rỗng về tinh thần.
Sợi dây cuối cùng nối Martin với xã hội thượng lưu là tình yêu của anh với Ruth. Tình cảm này đã truyền cảm hứng cho anh, khiến anh có được sức mạnh sáng tạo. Nhưng điều này càng khiến anh thất vọng khủng khiếp khi khám phá ra Ruth cũng chỉ là một cô gái cũng tầm thường như những người trong gia đình hay bạn hữu của cô. Với những quan điểm hẹp hòi và nhỏ nhen, Ruth không hiểu nổi Martin, xa lánh anh khi anh cần sự khuyến khích của cô hơn bao giờ hết. Cô chỉ quay lại làm lành với anh khi anh đã trở thành một nhà văn nổi tiếng.
Nhìn lại những quan hệ cũ, Martin nhận thấy những quan hệ chân chính chỉ có thể tìm thấy trong những người lao động như Lizzie Collonny, Maria Silva và rất nhiều bạn cũ cùng giai cấp anh. Họ không quan tâm tới vinh quang và sự giàu có, họ đánh giá anh trước hết là đánh giá con người anh. Nhưng Martin lại không thể tìm được con đường để quay về với những người bạn cũ trong giai cấp anh từng thuộc về.
Thất vọng cay đắng, cuối cùng Martn đã tự chon cho mình một kết thúc bi thảm: chết trong vòng vây của xã hội, và vẫn còn hoang mang trong sự tìm kiếm về triết học và lẽ sống của mình.
Tiểu thuyết “Martin Eden” mang đậm giá trị hiện thực khi phản ánh về ‘”giấc mơ Mỹ”- từ nghèo hèn đi lên đài cao danh vọng. Cuốn tiểu thuyết cùng đồng thời mang tới cho độc giả câu chuyện và bài học vô cùng ý nghĩa và sâu sắc về cuộc sống thông qua chặng đường đấu tranh nội tâm căng thắng của nhân vật chính. Đó là con mắt hiện thực để đánh giá cuộc sống, tâm thế vững vàng để đối mặt khi hiện thực khác xa những ngỡ tưởng cao đẹp chúng ta nghĩ trong đầu, và cả khả năng tìm ra con đường, lối sống riêng ngay cả khi những mộng tưởng đẹp đẽ đã sụp đổ hết dưới chân mình…
Từng được xuất bản tại Việt Nam cách đây tầm 40 năm, bản dịch tiếng Việt Martin Eden vừa tái xuất độc giả qua bản dịch của dịch giả Hàn Băng Vũ.
Tác giả cuốn tiểu thuyết Jack London được coi là một trong những đại biểu xuất sắc nhất của nền văn học tiến bộ Mỹ. Trong 16 năm cầm bút, ông đã cho ra đời 19 cuốn tiểu thuyết, 18 cuốn bình luận và truyện ngắn cùng rất nhiều tác phẩm tự thuật và xã hội học. Mặt nổi bật trong sáng tác của ông là vốn sống thực tế và những bi kịch cuộc đời. Ông là nhà văn Mỹ được quần chúng lao động khắp nơi ưa chuộng, và có ảnh hưởng lớn đến các nhà văn tiến bộ sau đó. Các tác phẩm của ông được dịch ra nhiều thứ tiếng, nhiều tác phẩm đã được dựng thành phim
VH th
