Để giải quyết bài toán này trong điều kiện như vậy, nhiều lần tôi tự hỏi: “Làm thế nào đây?”, “Làm thế nào đây?” Khi hỏi như vậy có nghĩa là ta đang suy nghĩ để tìm cách, suy nghĩ và trăn trở nhiều thì con đường nên đi sẽ mở ra với bạn, dù có thể chưa thực sự rõ nét và còn đầy chông gai, nhưng cũng là điều rất quý.
Thành lập công ty tại nhà trọ
Năm ấy, tôi không thuê nổi một văn phòng làm trụ sở mở công ty. Sau khi suy đi tính lại, tôi đã quyết định mở công ty ngay tại nhà trọ. Đó là một căn nhà hai tầng tại Xóm 9, thôn Thị Cấm, huyện Từ Liêm, Hà Nội lúc bấy giờ. Khi thành lập công ty, tôi quy hoạch tầng một dùng làm nơi nấu ăn, để xe, lắp ráp…, tầng hai dùng làm nơi ngủ nghỉ và làm việc luôn bởi lúc đó chúng tôi không có tiền, đó là sự lựa chọn duy nhất mà anh em tôi có. Tôi đã phải sắp xếp khéo léo để đảm bảo được hai công năng mà tôi đặt ra, đó là vừa làm nơi ở và vừa làm văn phòng công ty, nơi làm việc luôn.
Pháp nhân là công ty nhưng mọi việc đều do hai anh em tôi tự làm; vừa làm giám đốc, vừa làm nhân viên, ôm tất cả mọi việc bởi chúng tôi không có sự lựa chọn nào khác. Muốn thuê văn phòng nhưng không có tiền trả tiền thuê, tiền cọc, muốn thuê nhân viên nhưng không có tiền trả lương, mà công ty ở nhà trọ thì ai dám về làm nhân viên.
Những công việc vẫn phải giải quyết thì làm thế nào?
Chúng tôi tự tay làm mọi việc, cái gì không biết thì lên mạng học hoặc mua sách vở về học, rồi suy nghĩ tìm những cách làm phù hợp để tối ưu. Bình thường chúng ta có thể làm việc 8–10 giờ đồng hồ nhưng trong hoàn cảnh ấy, chúng tôi đã thường xuyên làm việc từ 16–20 giờ mỗi ngày. Ngày nào cũng thế, ngày nào cũng vậy, chúng tôi chấp nhận gạt bỏ thời gian dành cho cá nhân, vui chơi, bạn bè… để toàn tâm, toàn ý và toàn thời gian dành cho công việc. Nhờ đó mà tuy không có tiền thuê nhân viên nhưng đầu mục công việc vẫn được quan tâm và giải quyết.
Đó là hai thứ chúng tôi làm để tối ưu chi phí và không có tiền nhưng vẫn triển khai được. Trong trường hợp này, chúng ta phải chấp nhận để bắt đầu được, để đẩy được những bánh
xe đầu tiên trên hành trình khởi nghiệp, vì nếu không bắt đầu thì sẽ không có gì tiếp theo. Chúng ta không thể cầu toàn, cái gì cũng muốn; trong một số hoàn cảnh không thuận lợi, điều kiện không tốt khiến chúng ta không dám bắt đầu thì sẽ không có gì phía sau.
Trong hoàn cảnh, điều kiện, nền tảng như vậy, chúng tôi vẫn tìm được cách để bắt đầu và điều quan trọng là chúng tôi đã dám bắt đầu – đó là một việc vô cùng khó. Nhưng, đôi khi cơ hội chỉ mong manh như vậy. Và thành công sẽ chỉ đến với những ai có đủ bản lĩnh để bắt đầu từ những xuất phát điểm tương tự như thế.
Bắt đầu với tám triệu đồng
Lúc ấy, tất cả tài sản của anh em tôi chỉ là tám triệu đồng và một chiếc xe Wave cũ mà tôi dành dụm mua được khi đi làm gia sư thời sinh viên. Tôi vẫn nhớ như in lúc đó tôi sử dụng tám triệu này như thế nào. Tôi thuê công ty luật làm giấy phép thành lập công ty hết 1,2 triệu đồng, tôi mua cái máy in đa năng kiêm máy fax, scan, photocopy… hết 4,8 triệu đồng, tôi mua một số đồ dùng văn phòng nữa – thế là hết sạch số tiền tám triệu vốn khởi nghiệp. Tôi còn nhớ lúc đó chúng tôi phải căn ke từng đồng, phải suy nghĩ xem cái gì cần mua, cái gì chưa cần.
Do sinh ra ở vùng quê nghèo thuần nông, anh em họ hàng cũng không ai có điều kiện kinh tế nên tôi không nhìn thấy được ai có thể giúp mình. Tôi thử hỏi mượn tiền một người thân gọi là “có điều kiện” và có khả năng giúp đỡ một chút; nhưng có lẽ do tôi còn quá trẻ, không có cơ sở nào để người ta tin là tôi sẽ kinh doanh thành công, nên cái tôi nhận được là một lời từ chối khéo. Với tôi lúc này chỉ cần vài triệu đồng thôi cũng rất quý và giúp được rất nhiều, thế nhưng để có được vài triệu cũng thật không dễ dàng.
Quyết tâm khởi nghiệp, “muốn làm được cái gì đó”, nhưng đến lúc mở doanh nghiệp, thứ mà tôi đối mặt là một con đường mơ hồ phía trước. Nhiều đêm nằm vắt tay lên trán nghĩ ngợi mà hai hàng nước mắt cứ ứa ra, những dấu hỏi “Làm thế nào đây?” cứ hiện hữu trong đầu, tôi tự đặt ra và tự phải trả lời. Nhiều lúc mệt quá, tôi muốn chìm vào giấc ngủ mà không thể bởi có quá nhiều cái phải nghĩ, phải tính, phải tìm lời giải. Đã bắt đầu rồi là phải nhìn về phía trước và tìm cách thôi. Với tinh thần quyết làm và sự lạc quan “cứ đi rồi sẽ đến”, mọi việc đều có cách giải quyết của nó, tôi cứ thế bước tới.
Tiền đâu để thực hiện các đơn hàng?
Xoay xở sao cho công ty hoạt động bình thường trong số vốn eo hẹp thì tôi tối ưu như đã chia sẻ, chúng tôi có thể lấy sức mình để làm dù phải làm quần quật thường xuyên từ 16 đến 20 giờ một ngày. Vậy khi có khách hàng thì tôi thực hiện các đơn hàng như thế nào?
Trong điều kiện nền tảng của công ty lúc đó, dù cố gắng, nỗ lực và chân thành hết sức với khách hàng, ban đầu chúng
tôi cũng chỉ nhận được những đơn hàng trị giá vài triệu đồng. Song, để thực hiện đơn hàng vài triệu đồng này, tôi cũng phải cặm cụi đi vay mượn bạn bè, người thân từng triệu một để mua linh kiện, đặt gia công rồi mang về nhà trọ lắp ráp hoàn thiện sản phẩm và giao cho khách hàng.
Cứ thế, từ những đơn hàng nhỏ, tôi gom góp từng đồng một và dần dần tôi có tích lũy về mặt tài chính. Những đơn hàng cũng lớn dần lên khi tôi tiếp cận được nhiều khách hàng hơn, và chính nhờ sự chắt chiu tích lũy mà tôi có đủ khả năng triển khai chúng. (Tôi sẽ chia sẻ sâu hơn về cách tôi quản trị và phát triển tài chính từ con số 0 như vậy ở phần sau.)
Tập đoàn Intech mà mọi người biết đến ngày nay đã bắt đầu từ nền tảng tài chính như vậy, từ những đơn hàng như vậy.
Điều tôi muốn nhấn mạnh với bạn đọc ở đây là:
Trường hợp của tôi là một minh chứng hiện hữu. Tôi đã làm từ những việc nhỏ, đơn hàng nhỏ và chính những đơn hàng nhỏ này lại phù hợp với điều kiện của tôi khi đó.
Việc làm tuy nhỏ nhưng nếu ta toàn tâm, toàn ý và tập trung, ta sẽ đạt được kết quả; tuy là kết quả nhỏ nhưng lại vô cùng quan trọng bởi chúng ta tích cóp nhiều kết quả nhỏ mới có được nguồn lực lớn hơn trong tương lai để làm những việc lớn hơn. Không những thế, chính những kết quả nhỏ này còn
mang lại động lực vô cùng to lớn và giúp chúng ta có được niềm tin để đi những bước tiếp theo – điều này rất quan trọng. Do vậy, các bạn hãy hết sức chú ý, đây là mấu chốt để đạt được những thành công lớn, để giải quyết những vấn đề lớn từ một nền tảng thấp và trong điều kiện không mấy thuận lợi.
Đó là những câu hỏi và khó khăn về tiền mà tôi đã tự hỏi, rồi phải từng bước đi tìm câu trả lời, đi tìm lời giải.
Theo "Hành trình biến những điều tưởng như không thể thành có thể"