Marguerite Duras là một trong những nữ nhà văn Pháp xuất sắc và nổi tiếng nhất. 

“Người tình” là cuốn tự truyện nổi tiếng nhất của Duras. Cuốn sách lấy bối cảnh ở Miền Nam Việt Nam thời thuộc địa Pháp và được kể lại dưới góc nhìn của thiếu nữ 15 tuổi vô danh có quan hệ với một doanh nhân Trung Quốc lớn hơn cô nhiều tuổi. 

Vì vậy, nó thường được so sánh với “Lolita” của Nabokov và thậm chí còn được mô tả là Anti-Lolita.

Nội dung cuốn sách tuy hơi lộn xộn nhưng lại gợi lên sự say mê. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về văn học Pháp hiện đại thì cuốn sách này rất phù hợp cho khởi đầu của bạn. 

Phần lớn các cuốn sách trong danh sách này lấy bối cảnh ở Paris, nên cái nhìn sâu sắc về Việt Nam trong “Người tình” đã khiến cuốn tiểu thuyết này trở nên khác biệt so với phần còn lại. 

“Bà Bovary” là một trong những tiểu thuyết Pháp nổi tiếng nhất từng được viết. Đây là cuốn tiểu thuyết đầu tay của Gustave Flaubert và được xuất bản vào những năm 1850. 

Nhân vật chính, Bà Bovary, là một phụ nữ luôn muốn có nhiều hơn - cô đã đọc quá nhiều tiểu thuyết lãng mạn của Pháp nên lúc nào cũng muốn có một cuộc sống và cuộc hôn nhân lý tưởng. 

Cô không ngừng phấn đấu để có địa vị xã hội cao hơn, những màn thể hiện sự lãng mạn hoành tráng, những đồ vật đẹp đẽ và hơn thế nữa. Cô hi vọng cuộc hôn nhân với Charles Bovary sẽ mang lại cho cô những điều đó, nhưng người chồng của cô lại không được như kỳ vọng, và cuộc sống của cô cũng vậy. 

Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết Pháp hay nhất và là cuốn tiểu thuyết mà bất kỳ ai muốn tìm hiểu sâu về văn học Pháp nên chọn đọc. Flaubert được coi là một trong những tiểu thuyết gia người Pháp có ảnh hưởng nhất, và cuốn tiểu thuyết “Bà Bovary” mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc và hấp dẫn về xã hội Pháp thế kỷ 19, Trong đó, sự hòa trộn giữa chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa lãng mạn là điểm thu hút người đọc. 

“Chàng Candice ngây thơ” dường như là phiên bản người lớn của “Hoàng tử bé”. Đây là một cuốn tiểu thuyết phiêu lưu của một trong những triết gia người Pháp có ảnh hưởng nhất, Voltaire.

Bề ngoài, cuốn sách giống như một câu chuyện phiêu lưu, khám phá, thậm chí là lãng mạn, nhưng thực chất nó là một tác phẩm nghị luận về xã hội Pháp thế kỷ 18. Thời kỳ này, truyện ngắn đã trở thành một thể loại văn học thực sự khi các nhà văn che đậy những ý định giáo huấn và triết học của họ đằng sau những câu chuyện. Trong câu chuyện của Voltaire, ông xây dựng nhân vật chính là một du khách để so sánh hai thế giới khác nhau và tạo ra những câu hỏi “ngây thơ” về những ý tưởng xa lạ. 

Người đọc có thể chọn thưởng thức cuốn sách này như một truyện ngắn vui nhộn hoặc khám phá những lời chỉ trích sâu cay của Voltaire đối với xã hội mà vẫn còn phù hợp cho đến ngày nay. 

Là một phần quan trọng trong chương trình giảng dạy tiếng Pháp ở trường học, “Kẻ ngoại cuộc” là một trong những tiểu thuyết Pháp hiện đại hay nhất và là một trong những cuốn sách tiếng Pháp nổi tiếng nhất trong thế giới nói tiếng Anh. 

Truyện ngắn của Camus là một câu chuyện triết học về một người đàn ông có cuộc sống rất bình thường bị gián đoạn bởi cái chết của người mẹ. Cái chết ấy không quá tác động tới anh, thậm chí anh không khóc, nhưng xã hội đánh giá anh vì anh không có biểu hiện như họ trông đợi, và điều này sau đó đã khiến số phận anh thay đổi. 

Đây là ví dụ điển hình nhất của Camus về triết lý phi lý. Theo cách nói của Camus, người hùng trong cuốn sách bị lên án vì không tuân theo quy tắc. Anh là một “kẻ ngoại cuộc” với xã hội và Camus xây dựng nhân vật này để chỉ trích các chuẩn mực xã hội, cũng như lên án những ai tẩy chay người không tuân theo chúng. 

Bạn nên đọc cuốn tiểu thuyết này nhiều lần để nắm bắt được mọi sắc thái trong đó. Tuy ngắn nhưng nó chứa đầy những vấn đề thách thức cách bạn nhìn nhận về xã hội và công lý. 

Cuốn tiểu thuyết đã được chuyển thể thành bộ phim cùng tên nổi tiếng năm 1988. Phim có dàn diễn viên toàn sao bao gồm John Malcovich Glenn Close, Michelle Pfeiffer, Peter Capaldi, Keanu Reeves và Uma Thurman.

“Dangerous Liaisons” là câu chuyện về sự suy đồi và trụy lạc của tầng lớp quý tộc Pháp. Câu chuyện bối cảnh vài năm trước Cách mạng Pháp, nói về thói hưởng lạc và ăn chơi để không cảm thấy nhàm chán của lớp quý tộc. 

Hai nhân vật chính, là người yêu cũ của nhau, thách thức nhau quyến rũ giới quý tộc. Nhưng khi trò chơi đã bắt đầu, nó sẽ kết thúc với hậu quả mà cả hai không thể lường trước được. 

“Giới nữ”, Le Deuxième Sexe, được coi là Kinh thánh của chủ nghĩa nữ quyền phương Tây hiện đại. Đây là cuốn tiểu thuyết phi hư cấu, gồm hai tập, trong đó Beauvoir phân tích cách đối xử với phụ nữ trong suốt lịch sử nhân loại.

Đây là một cuốn sách khá khó đọc nhưng đáng đọc vì những góc độ và giai đoạn lịch sử rộng lớn mà nó đề cập đến. Tác giả giúp người đọc khám phá vị trí của người phụ nữ trong lịch sử, trong gia đình, trong văn học và hơn thế nữa, từ thời Hy-La cho tới thế kỷ 20.

Nội dung sách có những phần khá trừu tượng, phần khác được viết ra từ những nghiên cứu của de Beauvoir về khoa học, sinh học và cơ thể phụ nữ. 

Trong thế kỷ qua, vai trò của phụ nữ đã có sự cải thiện nhưng cuốn sách này vẫn còn phù hợp cho tới ngày nay, dù nó được xuất bản từ năm 1949. Đây là cuốn sách cần phải đọc cho những ai ủng hộ nữ quyền và đấu tranh cho bình đẳng giới.

Nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết là một người đàn ông đã có vợ con, người bị cuốn vào một mạng lưới các mối quan hệ phức tạp và trách nhiệm chồng chéo. Anh ta coi cả cuộc đời là một sự giả tạo của đạo đức, và để theo đuổi sự thật, bản ngã và người tình đồng tính, anh ta đã từ bỏ tất cả. 

“Kẻ vô luân” là một câu chuyện đơn giản nhưng đầy mỉa mai, trong đó người kể chuyện ở ngôi thứ nhất tiết lộ những mơ hồ về mặt đạo đức của cuộc sống thông qua những hồi tưởng tưởng chừng như vô hại. Đó là câu chuyện về quá trình mà Michel, người vừa trầm ngâm vừa bốc đồng, phát hiện ra chính mình, phải trả giá bằng cuộc hôn nhân và mạng sống của vợ mình.

Cuốn tiểu thuyết này rất quan trọng vì nó quan nói lên mối quan hệ công dân Pháp và Algeria thuộc Pháp, một phần quan trọng của lịch sử Pháp gần đây. Văn phong của Gide sử dụng trong cuốn sách cũng đáng chú ý, ông sử dụng ngôi thứ nhất để đánh lạc hướng những liên hệ giữa nhân vật với cuộc sống của ông, ông nói rằng mình đang viết ra suy nghĩ của nhân vật chứ không phải bản thân ông. 

Điều này rất có ý nghĩa trong giai đoạn đầu thế kỷ XX khi việc viết và tìm hiểu về tình yêu đồng giới một cách công khai là điều cấm kỵ.

Nếu bạn là fan của T.S. Eliot thì Baudelaire là một nhà thơ khác mà bạn sẽ muốn thêm vào giá sách của mình. Baudelaire là một trong những nhà thơ Pháp có ảnh hưởng nhất, truyền cảm hứng cho những người như Verlaine, Rimbaud và Mallarmé.

Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là “The Flowers of Evil” (Les Fleurs du Mal), một tập thơ viết về những thay đổi mà Paris trải qua do quá trình công nghiệp hóa trong thế kỷ 19.

Baudelaire nhấn mạnh rằng Les Fleurs du Mal không chỉ là một tập thơ biệt lập mà là một chuỗi được sắp xếp có chủ ý.

Tập thơ của ông có thể được chia thành ba phần với ba dạng cảm xúc: khao khát vươn tới trạng thái xuất thần, sự dằn vặt khi không đạt tới sự hoàn hảo, và cuối cùng là lời khẳng định của kẻ cay đắng vẫn còn chút giá trị nhưng giá trị ấy lại rất mãnh liệt. 

Xuyên suốt tập thơ, ông miêu tả sự tầm thường của xã hội theo cách trung thực nhưng đầy chất thơ, điều này khiến tập thơ rất đáng đọc. 

Stendhal đề cập đến nhiều vấn đề xã hội trong tiểu thuyết của mình, bao gồm chính trị, nhà thờ, đời sống tỉnh lẻ ở Pháp, vai trò của phụ nữ và giai cấp xã hội. Nhiều nhà văn nổi tiếng đã đề cập đến những chủ đề này vào thời điểm đó, nhưng Stendhal trở nên nổi bật khi tập trung vào tâm lý của các nhân vật chính. Vì vậy, ông được nhiều người coi là người tạo ra dòng tiểu thuyết tâm lý. 

Trong “Đỏ và Đen”, chúng ta sẽ dõi theo cuộc đời của Julien Sorel, một chàng trai trẻ có xuất thân khiêm tốn đang cố gắng vượt lên trên nền giáo dục của mình. Anh có khát vọng lớn lao và sớm nhận ra rằng cách duy nhất để thăng tiến trong xã hội là chấp nhận thói đạo đức giả đang lan tràn trong tầng lớp quý tộc coi trọng vật chất. Tuy nhiên trong quá trình dấn thân ấy, anh lại trở thành con tốt thí của những gã có quyền lực hơn. 

Cuốn tiểu thuyết này được coi là bức chân dung châm biếm xã hội Pháp và đi trước thời đại. Cách Stendhal xây dựng nhân vật nữ rất ấn tượng. Ông có cái nhìn sâu sắc về sự khuất phục xã hội và tình cảm của phụ nữ, và cuốn tiểu thuyết này cũng đã thể hiện sự đồng cảm với phụ nữ của ông.

Xã hội nước Pháp thế kỷ 19 với những bất ổn chính trị là bối cảnh của phần lớn các tác phẩm văn học, và thời bấy giờ, Honoré de Balzac được coi là một nhà văn đực biệt đáng chú ý, ông thường được coi là một trong những người sáng lập chủ nghĩa hiện thực trong văn học. Tiểu thuyết của ông đã được ca ngợi vì khắc họa được hiện thực xã hội sau sự sụp đổ của Napoléon Bonaparte vào năm 1815.

“Lão Goriot” được nhiều người coi là cuốn tiểu thuyết quan trọng nhất của Balzac. Nội dung cuốn sách là sự đan xen của ba câu chuyện riêng biệt, trong đó là chàng trai trẻ Eugene de Rastignac vừa bước vào đời và đang học cách hòa nhập với xã hội Pairs, cùng Vautrin - tên tội phạm ở cái tuổi tứ tuần, và nhân vật chính là lão Goriot - một người đã chết trong cảnh nghèo khó, cô độc và không nhận được đèn đáp từ hai cô con gái mà ông đã nuôi dưỡng. 

Đây là một cuốn tiểu thuyết buồn.  Balzac vẽ nên một bức tranh ảm đạm về xã hội Pháp và cuộc đời khốn khổ của lão Goriot. 

“La Bête Humaine” lấy bối cảnh nước Pháp thế kỷ 19 như nhiều cuốn tiểu thuyết khác trong danh sách này, nhưng cách tiếp cận và phong cách của Zola đã khiến tiểu thuyết tâm lý kinh dị này trở nên khác biệt. 

Nó là một phần của bộ tiểu thuyết Rougon-Macquart gồm 20 cuốn, bao gồm các kiệt tác khác của Zola: Germinal và L'Assommoir.

Cuốn tiểu thuyết này có tình tiết căng thẳng và màu sắc đen tối, kể về Lantier, một “con quái vật” thực sự, người mắc chứng điên loạn di truyền. Anh ta chỉ cảm thấy được sự phấn khích khi nghĩ đến việc giết phụ nữ, và ham muốn giết người của anh ta đã bộc lộ trên chuyến tàu từ Paris đến Le Havre.

Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết bạo lực nhất của Zola và ông đã lấy cảm hứng từ Jack the Ripper, vì vậy nếu bạn thích những câu chuyện đen tối và mang tính vặn vẹo, thì cuốn sách này phù hợp với bạn. 

Nội dung cũng chứa đựng nhiều vấn đề chính trị, công nghiệp hóa và hệ thống luật pháp của Pháp nhưng cách miêu tả tâm lý tội phạm của Zola sẽ thu hút bạn.

Vào thế kỷ 19, George Sand được coi là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất trong thời đại của mình. Ở Anh, bà thậm chí còn nổi tiếng hơn cả Victor Hugo và Balzac!

Tuy nhiên, George Sand chỉ là bút danh của Amantine Lucile Aurore Dupin - nữ văn sĩ phi thường luôn đấu tranh và từ chối tuân theo những ràng buộc xã hội đối với phụ nữ. 

Bà thường mặc quần áo nam giới, mà thời bấy giờ, nếu phụ nữ muốn mặc quần áo nam giới thì phải có giấy phép. Bà hút thuốc lá ở nơi công cộng và viết tiểu thuyết. 

“Indiana” là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của bà dưới bút danh George Sand và chính việc sử dụng cái tên này đã khiến bà nổi tiếng.

Cuốn tiểu thuyết đề cập đến nhiều chủ đề điển hình của văn học thế kỷ 19: phê phán các chuẩn mực xã hội, khao khát sự lãng mạn, ngoại tình, giai cấp, Đế quốc Pháp và hơn thế nữa. 

Nhưng nó có sự khác biệt vì được viết dưới góc nhìn của phụ nữ, điều này rất quan trọng vì tiếng nói của phụ nữ thời điểm đó không được lắng nghe hoặc thừa nhận. 

Tác phẩm này mang nét đặc trưng của chủ nghĩa lý tưởng, nhưng bà cũng là một cây viết lãng mạn, hiện thực, chính trị và nữ quyền. 

Molière về cơ bản là Shakespeare của Pháp. Ông đã viết một số lượng lớn các vở kịch vào thế kỷ 17 và những vở kịch này vẫn còn phổ biến ở Pháp cho đến ngày nay. 

Ông nổi tiếng với tài châm biếm xã hội, nhưng điều đáng nói là những đánh giá về nhân phẩm của ông từ 400 năm trước vẫn còn mang tính trào phúng và phù hợp ở xã hội hiện đại. 

Trên thực tế, cách châm biếm của ông sắc sảo đến mức khiến nhiều người tức giận nên một số vở kịch của ông đã bị cấm diễn. 

“Kẻ ghét đời’’ là một trong những vở kịch của ông để chế nhạo những khuyết điểm của loài người. Nó liên quan đến tầng lớp quý tộc Pháp và nhân vật chính của chúng ta, Alceste, là một kẻ luôn trốn tránh và không thích xã hội loài người.

Anh ta từ chối cư xử tử tế và không muốn tuân theo những quy ước xã hội vô nghĩa. Molière tạo dựng nhân vật này để chỉ trích những vấn đề tràn lan trong xã hội lúc bấy giờ, nhưng ông cũng chỉ trích chính nhân vật của mình. Không ai có thể thoát khỏi con mắt chỉ trích của Molière!

Đọc một vở kịch sẽ không giống như khi xem kịch, và nó không dành cho tất cả mọi người.  Tuy nhiên, những vở kịch cực kỳ hài hước của Molière rất thú vị và bạn sẽ thích tác phẩm của ông nếu bạn là người hâm mộ văn học trào phúng.

“Đi tìm thời gian đã mất” của Proust là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của văn học Pháp, thậm chí New York Review of Books còn gọi nó là “cuốn tiểu thuyết được kính trọng nhất thế kỷ 20”.

Câu chuyện được chia thành 7 phần, viết về sự trôi qua của thời gian và những ký ức. Đó là câu chuyện về cuộc đời của chính Proust, bắt đầu bằng hình ảnh người kể chuyện ăn chiếc bánh madeleine và ngay lập tức được gợi nhớ về tuổi thơ hạnh phúc của mình. 

Câu chuyện cũng bao gồm những chủ đề lãng mạn, tham nhũng, chiến tranh, sự điên rồ của con người nhưng trên hết là việc tìm kiếm sự thật trong khoảng thời gian đã qua. 

Việc chọn đọc “Những người khốn khổ” của Victor Hugo là một việc khá khó khăn vì nó khá khó đọc. Nhưng danh sách những cuốn sách hay nhất của văn học Pháp sẽ không thể hoàn thiện nếu không có kiệt tác này. Sẽ không có gì ngạc nhiên khi “Những người khốn khổ” là tác phẩm đầu tiên hiện lên trong đầu bạn khi nhắc đến văn học cổ điển Pháp. 

Có lẽ không cần phải nói nhiều về nội dung cuốn sách nữa. Cuốn tiểu thuyết này đã làm sáng tỏ hệ thống chính trị và tư pháp tàn lụi của Pháp thế kỷ 19, cuộc chiến lâu năm giữa thiện và ác, cũng như tuyệt sống tuyệt vọng của những người trong thế giới ngầm của Pháp. 

Có sự lãng mạn, kịch tính, phê phán xã hội, tính lực sử… Nếu bạn đọc hết tiểu thuyết dày hơn 1200 trang này, bạn sẽ nhận ra được những giá trị mà văn học Pháp mang lại. 

- Trạm Đọc

- Tham khảo What’s Hot?