Cuốn sách ấn tượng của nhà sử học xuất sắc người Hà Lan Rutger Bregman, "Utopia – Hành trình xây dựng xã hội với tầm nhìn xa" nhận được rất nhiều sự chú ý của các chuyên gia, nhà nghiên cứu về kinh tế, xã hội cũng giới truyền thông.
Cuốn sách đồng thời làm dấy lên mối quan tâm mới đối với việc làm và xóa đói giảm nghèo, đặc biệt là thu nhập cơ bản phổ thông. Thông điệp nổi bật của tác giả trong cuốn sách là “chúng ta cần những điều không tưởng có thể thay đổi thế giới”.
Utopia – Hành trình xây dựng xã hội với tầm nhìn xa đưa ra những ý tưởng đặc biệt ấn tượng về xóa đói giảm nghèo, rút ngắn thời gian làm việc, khuyến khích công việc có ích cho xã hội và mở cửa biên giới giữa các quốc gia... Không chỉ dựa trên những lời kêu gọi về đạo đức, tác giả Bregman đã sử dụng các lập luận kinh tế được trình bày bằng ngôn ngữ đơn giản để mọi người đều có thể hiểu được dễ dàng các quan điểm, ý tưởng của ông.
Đề xuất chính của Bregman về xóa đói giảm nghèo là thu nhập cơ bản chung (UBI), hay còn được ông gọi là việc “tặng tiền miễn phí cho mọi người”. Một loạt các ví dụ được trích dẫn, bao gồm thử nghiệm thu nhập cơ bản ở thị trấn nhỏ Dauphin - Canada vào những năm 1970, các sáng kiến xóa đói giảm nghèo trong thời gian gần đây ở Utah và Amsterdam… Kết quả của các chương trình này cho thấy: việc cung cấp mức thu nhập cơ bản cho người dân giúp giảm tội phạm và các vấn đề sức khỏe thể chất và tinh thần, đồng thời cải thiện thành tích học tập, tăng trưởng kinh tế và bình đẳng giới.
Quan điểm hấp dẫn thứ hai của Bregman trong cuốn sách là thời gian làm việc ngắn hơn. Kể từ những năm 1980, tăng trưởng kinh tế đã dẫn đến làn sóng căng thẳng và làm việc quá sức, điều này thực sự làm giảm năng suất lao động của con người. Theo Bregman, làm việc ít hơn là “giải pháp cho (hầu hết) mọi thứ”. Làm việc ít hơn làm giảm căng thẳng, giảm tai nạn (nhiều nguyên nhân do làm thêm giờ và kiệt sức), và giảm thất nghiệp (thông qua chia sẻ việc làm). Nó cũng làm giảm bất bình đẳng và giúp mọi người có nhiều thời gian hơn dành cho gia đình, người thân, văn hóa tinh thần và là điều mà nhiều người mong muốn.
Bregman đưa ra đề xuất “không tưởng” nhất của mình vào cuối cuốn sách. Ông lập luận rằng việc mở cửa biên giới là một biện pháp có thể xóa sổ nghèo đói, nâng cuộc sống của người dân ở châu Phi lên trên mức nghèo khổ của phương Tây và làm cho tất cả nhân loại đều trở nên giàu có hơn. Biên giới mở cho mọi người (không chỉ đối với hàng hóa và dịch vụ) sẽ làm cho toàn thế giới trở nên giàu có gấp đôi và sẽ thúc đẩy sự giàu có toàn cầu lên khoảng 65 nghìn tỷ đô la Mỹ.
Theo Bregman, trái ngược với một số câu chuyện, người di cư thực sự tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn: “lực lượng lao động lớn hơn có nghĩa là tiêu dùng nhiều hơn, nhu cầu nhiều hơn, nhiều việc làm hơn”. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng việc mở cửa biên giới chỉ có thể được thực hiện từ từ và dần dần. Nhưng nếu tất cả các nước phát triển nhận thêm 3% người nhập cư, thì điều đó sẽ tạo ra sự khác biệt đáng kể đối với tình trạng nghèo đói trên toàn cầu.
Utopia – Hành trình xây dựng xã hội với tầm nhìn xa cung cấp cho độc giả nhiều lập luận, quan điểm hấp dẫn, tiến bộ với một lượng lớn bằng chứng chi tiết, được diễn giải một cách đơn giản để mọi người đều có dễ dàng nắm bắt được vấn đề. Tất cả những điều này đều có thể được sử dụng để thách thức và di chuyển “cửa sổ Overton”, vì vậy ý tưởng trước đây bị coi là phi thực tế hoặc phi lý có thể được coi là chìa khóa để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
Utopia – Hành trình xây dựng xã hội với tầm nhìn xa xuất bản lần đầu bằng tiếng Hà Lan và trở thành cuốn sách bán chạy nhất tại quốc gia này, đồng thời thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế về phong trào thu nhập cơ bản. Phiên bản tiếng Anh của cuốn sách lọt vào danh sách bán chạy nhất của tờ Sunday Times; đồng thời nhận được rất nhiều lời ngợi khen của các tờ báo lớn, các học giả, chuyên gia, nhà nghiên cứu nổi tiếng trên thế giới.
Rutger Bregman là tác giả, nhà lịch sử danh tiếng người Hà Lan, đồng thời là một trong những nhà tư tưởng trẻ tuổi nổi bật nhất châu Âu. Ông đã hai lần được đề cử giải Báo chí châu Âu danh giá cho các bài viết của mình. Ngoài Utopia ông còn là tác giả của 3 cuốn sách khác, trong đó cuốn Humankind là cuốn sách bán chạy số 1 tại Hà Lan, Anh, Đức, Mỹ và đã bán bản quyền cho 43 nước trên thế giới.
Vietnamnet