Tại sao lại cần thêm một cuốn sách nữa về Kennedy? Rất nhiều người đã hỏi tôi câu này trong suốt năm năm tôi viết cuốn tiểu sử này. Các tư liệu mới, các bản tốc kí, các cuộc điện thoại, các ghi chép ở Phòng Bầu Dục và các cuộc trao đổi với nhiều nhân vật lịch sử, có vẻ như là nguyên cớ để tìm hiểu lại cuộc đời riêng và sự nghiệp của Kennedy.

Tôi đồng thời cũng nghe theo sự hướng dẫn của nhà khoa học Jacob Bronowski: “Hãy hỏi một câu ngược lại và anh sẽ tìm được câu trả lời thuận chiều theo cách của anh. Vì tôi làm việc theo cách của mình, nên tôi đã phát hiện ra vô số điều mới mẻ trên cơ sở kết hợp các tư liệu cũ và mới về nhân vật này, gia đình và sự nghiệp của ông. Ví dụ, các tư liệu mới làm rõ hơn nguyên nhân vụ tai nạn đã làm Joseph Kennedy Jr. thiệt mạng trong Thế chiến II, làm thế nào Bobby Kennedy trở thành Tổng chưởng lý vào năm 1960 và JFK đã nghĩ gì về Tổng tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ, kế hoạch của họ cho một cuộc tấn công vào Cuba, cuộc thảo chạy của quân Mỹ khỏi Sài Gòn và các bài học rút ra từ Chiến tranh Việt Nam.

So với các nhân vật lịch sử, Kennedy là một tính cách đặc biệt, khó nắm bắt; giống như bao chính khách khác, ông luôn cố gắng thể hiện những phẩm chất được yêu thích và che giấu đi những hạn chế của bản thân. Ông và các cộng sự của mình đã cực kì khéo léo trong việc tạo ra những hình ảnh tích cực để định hình ấn tượng trong lòng công chúng.

Mục đích của tôi không phải là viết một cuốn sách cứng nhắc khác, mà là tìm cách khắc họa lại chân dung hào hoa và lôi cuốn của John F. Kennedy thật chính xác hoặc ít ra cũng phải gần đạt được như vậy. Kết quả không phải là vẽ nên một bức chân dung với các mặt trái, mà là mô tả một con người với đầy đủ những đức tính và những thiếu sót khiến ông dường như vừa phi thường lại vừa bình thường - Một con người có trí tuệ khác thường, có mục đích, kỉ luật và óc phán đoán tốt, đồng thời vẫn có nhiều vấn đề về sức khỏe thể chất và cảm xúc.

Tôi không có ý để khía cạnh này lấn át khía cạnh khác mà cố tìm cách cân bằng chúng. Chẳng hạn, nhờ tìm hiểu về bệnh sử của Kennedy nhiều hơn bất kì tác giả viết tiểu sử nào trước đây, tôi đã có cơ hội được thấy mức độ ông che giấu bệnh tật của mình trước công chúng cũng như tính cách mạnh mẽ của ông.

Bên cạnh đó, tôi đã cố gắng tìm hiểu khả năng “hấp dẫn phụ nữ” không thể phủ nhận của ông, trong đó bao gồm cả các ví dụ ít được biết đến về những lần chinh phục phụ nữ bốc đồng của ông. Quan trọng hơn, tôi quyết tâm tìm ra câu trả lời cho những hoài nghi về việc liệu có phải chính các vấn đề về sức khỏe và hành vi đã ảnh hưởng xấu tới năng lực làm việc của Kennedy trên cương vị tổng thống hay không.

Tôi cũng cố gắng tìm kiếm các ảnh hưởng tích cực và tiêu cực từ gia đình đối với tính cách của ông, các ghi chép về giai đoạn ông phục vụ trong Hải quân, về công việc ở Hạ viện và Thượng viện. Quan trọng nhất là các chính sách trong giai đoạn làm tổng thống, về kinh tế, quyền công dân, trợ cấp liên bang cho giáo dục, bảo hiểm y tế cho người già, đói nghèo, và đặc biệt là các vụ việc với Liên Xô, vấn đề vũ khí hạt nhân, vũ trụ, vấn đề Cuba và cuộc chiến tranh ở Việt Nam.

Tôi không ngần ngại nói về điều mà tôi tin là Kennedy sẽ làm với những vấn đề chắc chắn ông sẽ phải đối mặt trong nhiệm kì thứ hai dù những giải pháp này có thể sẽ vấp phải nhiều hoài nghi. “Tranh luận về một vấn đề dù không đưa ra được lời giải còn tốt hơn là đưa ra lời giải cho một vấn đề mà không được tranh luận gì về nó, trích lời của Joseph Joubert, một triết gia người Pháp sống vào cuối thế kỉ 18 và đầu thế kỉ 19.

Tôi tin là cuốn tiểu sử này sẽ tạo ra các cuộc tranh luận nghiêm túc về sự nghiệp và cuộc sống riêng tư của Kennedy. Tuy nhiên, bất kể hiểu biết về JFK được nâng lên nhiều đến mức nào, tôi không cho rằng đây sẽ là những ghi chép cuối cùng về ông. Nhà kinh tế Thorstein Veblen đã rất đúng khi nhận định: “Kết quả của bất kì sự tìm kiếm nghiêm túc nào chỉ có thể là làm nảy sinh hai câu hỏi ở chính nơi trước đó đã nảy sinh một câu hỏi.

Bên cạnh đó, tầm quan trọng của JFK đối với người dân Mỹ và hàng trăm triệu người trên khắp toàn cầu cũng đạt gần đến mức huyền thoại. Và chúng ta có thể tin rằng các thế hệ tương lai chắc chắn sẽ dành sự quan tâm mới cho ông tùy vào bối cảnh thời đại của họ.

Robert Dallek

(Theo cuốn sách Một cuộc đời dang dở John F. Kennedy 1917-1963)