Kể từ đó đến nay, sự nổi tiếng của The Beatles trở thành động lực cho hàng nghìn cuốn sách ra đời, với nội dung viết về cả ban nhạc hoặc về từng nghệ sĩ riêng biệt trong số họ. Sự đột phá, tiên phong trong âm nhạc của Beatles đã khai sinh ra những phương pháp nghiên cứu và cả những cách viết sách trước đây chưa từng tồn tại. Số lượng khổng lồ các cuốn sách viết về ban nhạc đến từ thành phố cảng Liverpool vừa vẽ nên bức tranh tổng thể vừa đi rất sâu vào những chi tiết, từ đời tư, gốc tích của một bài hát, cho đến tất cả thế giới xoay xung quanh họ. Sách được chia thành nhiều thể loại như tiểu sử (Biography), sách in ấn đẹp để trưng bày (Coffee table book), sách chuyên về ảnh (Photobook), biên niên sử (Chronicle) hay thậm chí là những cuốn “ngôn tình ăn bám” (Kiss and Tell)…
Mặc dù có nhiều cuốn tiểu sử với vô số chi tiết về đời tư của ban nhạc đã được xuất bản nhưng không có nhiều cuốn được cho là xác thực, công bằng, được các thành viên của ban nhạc đánh giá tốt. Trong hơn nửa thế kỷ vừa qua, chỉ có khoảng hơn chục cuốn giành được sự công nhận rộng rãi. Shout! của tác giả Philip Norman thuộc số ít những cuốn như vậy, với độ xác thực khá cao, dù có đôi phần hâm mộ, thiên hướng về John nhiều hơn.
Đó cũng là một trong những cuốn sách đầu tiên về ban nhạc Beatles mà tôi mua và đọc nguyên bản tiếng Anh với ấn bản năm 1993. Dưới ngòi bút của Philip, những năm tháng sôi động ngắn ngủi của The Beatles được thể hiện hết sức sống động, lôi cuốn người đọc với nhiều thông tin, tình tiết thú vị. Thời gian qua đi, Shout! ngày càng khẳng định vị trí của mình, rất nhiều cuốn sách sau này đã trích dẫn từ đây và nó được coi là cuốn sách gối đầu giường, cuốn sách không thể thiếu về ban nhạc huyền thoại nhất thế kỷ 20. Sau này, tác giả Philip Norman tiếp tục cho ra đời hai cuốn tiểu sử chuyên biệt về John Lennon và Paul McCartney.
Với ý nghĩa như thế, tôi cho rằng việc chọn dịch Shout! là một quyết định hết sức đúng đắn. Đây sẽ là cuốn sách đầu tiên về ban nhạc được chuyển ngữ toàn bộ từ nguyên gốc và xuất bản ở Việt Nam. Một món quà vô cùng ý nghĩa cho tất cả chúng ta, những người yêu mến ban nhạc tại Việt Nam đúng vào dịp tổ chức sự kiện The Beatles Symphony 2020, kỷ niệm 80 năm ngày sinh và 40 năm ngày mất của John Lennon. Đây thực sự là “A splendid time is guaranteed for all” như John đã nói với chúng ta trong album Sgt. Pepper lừng lẫy.
Beatlemania Cao Xuân Thành, Mùa Thu Hà Nội, 2020
Rock and Roll, thứ âm nhạc tràn đầy năng lượng và sự phản kháng, ra đời ở thập niên 1950 trên đất Mỹ với những nghệ sĩ tiên phong như Chuck Berry, Little Richard, Buddy Holly và Elvis Presley đã tạo nên một làn sóng khuấy động nền âm nhạc với sự cách tân và nổi loạn của mình. Nhưng rock and roll có lẽ đã không bao giờ được coi là một loại hình nghệ thuật nghiêm túc và có ảnh hưởng sâu rộng đến âm nhạc đương đại nếu không có sự xuất hiện của bốn chàng trai The Beatles đến từ Liverpool trong thập niên 1960. Chỉ trong khoảng 10 năm tồn tại ngắn ngủi, John Lennon, Paul McCartney, George Harrison và Ringo Starr của The Beatles đã tạo nên một cuộc cách mạng vô tiền khoáng hậu, không chỉ đối với âm nhạc mà còn đối với văn hóa nửa sau thế kỷ 20, với những ca khúc phong phú về cả hình thức lẫn nội dung.
Đối với những người yêu nhạc của thế kỷ 20, cái tên The Beatles gần như đã trở thành một huyền thoại thiêng liêng và gần gũi. Nhưng liệu âm nhạc của The Beatles có bao giờ trở nên lỗi thời hoặc mất đi giá trị của nó trước những làn sóng K-pop, EDM hay hip hop của thế kỷ 21? Nếu xét về mặt thời gian thì chẳng phải âm nhạc của Bach, Mozart hay Beethoven còn “cổ xưa” hơn cả âm nhạc của The Beatles sao? Tôi tin rằng cho dù ra đời ở thế kỷ hoặc thời kỳ nào, âm nhạc nói riêng và nghệ thuật nói chung sẽ vẫn giữ nguyên giá trị của nó nếu có thể chạm được vào trái tim của người biết thưởng thức. Với sự tiện ích của YouTube, Spotify và các mạng xã hội, việc tiếp cận với âm nhạc The Beatles không phải là một điều quá khó khăn như 20 – 30 năm trước.
Và với tác phẩm Shout! của Philip Norman, tôi tin rằng việc tìm hiểu về một nhóm nhạc huyền thoại như The Beatles và di sản âm nhạc mà họ để lại càng dễ dàng và thuận tiện hơn, không chỉ đối với những người vốn đã từng là fan của nhóm mà còn với thế hệ thính giả của thế kỷ 21, những người muốn làm quen với thứ âm nhạc đầy mê hoặc mang tên The Beatles.
Sài Gòn, 3/11/2020 Huỳnh Chí Viễn, tác giả The Beatles, Nửa Thế Kỷ, Một Huyền Thoại
