Quả thực, nếu bạn muốn tìm hiểu về Nietzsche với tư cách là người lần đầu đọc sách của ông, sức mạnh trong ý tưởng của ông sẽ dễ tiếp cận hơn khi được bối cảnh hóa bởi các học giả mà cả cuộc đời họ đã cống hiến hết mình để hiểu ông.

Đây là cuốn tiểu sử về Nietzsche đang được chờ đợi, giành giải cho hạng mục Tiểu sử của The Times năm 2019. “I Am Dynamite” của Sue Prideaux là một bức chân dung đầy sức thuyết phục và phá tan những lời đồn về một trong những triết gia bị hiểu lầm nhiều nhất trong lịch sử.

Prideaux làm sáng tỏ tất cả các sự kiện đã định hình tư duy của Nietzsche, các mối quan hệ quan trọng của ông - bao gồm cả những mối quan hệ với nhà soạn nhạc Richard Wagner và nhà phân tâm học Lou Salomé - cũng như việc ông rơi vào trạng thái điên loạn thương tâm. 

Nếu bạn muốn hiểu cuộc đời mà Nietzsche đã sống và nó đã hình thành nên triết lý của ông như thế nào thì đây là cuốn tiểu sử dành cho bạn. 

Vừa là lời giới thiệu vừa là lời bình luận sâu sắc về triết lý đạo đức của Nietzsche, cuốn sách “Nietzsche on Morality” xuất bản năm 2002 của Brian Leiter đã trở thành một trong những cuốn sách được sử dụng và tranh luận rộng rãi nhất về Nietzsche trong hai thập kỷ qua.

Tập trung vào đạo đức nhưng cũng đề cập đến các chủ đề liên quan, “Nietzsche on Morality” là một tác phẩm tổng quan dành cho những ai quan tâm đến triết học của Nietzsche.

Bộ sưu tập xuất sắc này gồm 32 bài tiểu luận hàng đầu của các học giả về Nietzsche trên hầu hết mọi khía cạnh, từ nhận thức luận và siêu hình học, đến lý thuyết giá trị và siêu hình. 

“The Oxford Handbook of Nietzsche” là cuốn sách nghiên cứu về Nietzsche mang tính học thuật nhất, nhưng giúp người đọc đào sâu và diễn giải được những suy nghĩ của ông. 

Mỗi bài tiểu luận đều làm sáng tỏ những điều mới mẻ về nhà triết học vĩ đại khiến nó trở thành cuốn sách thiết yếu đối với những ai theo đuổi Nietzsche.

Nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách nhập môn hiện đại, dễ tiếp cận, hấp dẫn về triết học của Nietzsche mà không bỏ qua sắc thái nào thì “Introduction to Nietzsche and His 5 Greatest Ideas” năm 2023 sẽ giúp bạn tìm hiểu mọi thứ bạn cần biết về nhà triết học lỗi lạc này trong 42 bài học theo nhịp độ riêng của bạn. 

“Twilight of the Idols” năm 1889 được xem là cánh cổng dẫn đến toàn bộ tư tưởng triết học của Nietzsche. Cuốn sách được xem là điểm khởi đầu tốt hơn những cuốn khác vì ông đã cố gắng viết một bản tóm tắt ngắn gọn về một số ý tưởng chính trong triết lý trưởng thành của mình.

Không chỉ vậy, “Twilight of the Idols” còn chứa một số đoạn rất vui, và là phần giới thiệu hay về phong cách cách ngôn của Nietzsche và nó khá ngắn. 

Các tác phẩm trong giai đoạn đầu đến giữa của của Nietzsche - “Human, All Too Human”, “Daybreak” và “The Gay Science” - có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển tư duy của ông, và chúng chứa đựng nhiều ‘nguyên liệu’ để tạo nên những ý tưởng sau này của ông. 

Mặc dù chúng khá dài (“Human, All Too Human” dài hơn 500 trang), nhưng ở một khía cạnh nào đó, tất cả đều đáng đọc; nhưng nếu bạn đang tìm kiếm một cuốn sách dễ tiếp cận hơn trong giai đoạn sự nghiệp này của ông thì “The Gay Science” là một lựa chọn tốt.

Trong cuốn sách, lần đầu tiên Nietzsche đề cập đến những ý tưởng của ông về cái chết của Chúa, vòng luân hồi vĩnh cửu và con người ở hình thái cao hơn. Và nó sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về các tác phẩm sau này của Nietzsche, như “Những suy niệm bên kia thiện và ác”, “On the Genealogy of Morals” và “Zarathustra đã nói như thế”. 

Cuốn sách “Những suy niệm bên kia thiện và ác” xuất bản năm 1886 của Nietzsche là một tác phẩm phong phú, phổ quát, trong đó ông khám phá tất cả các chủ đề: nguồn gốc và bản chất của đạo đức, ý chí quyền lực, những thất bại và sự nguy hiểm của tư duy phản biện, sự trống rỗng của thời hiện đại, những thiếu sót của ‘lý ​​trí’, sự thiển cận và sai lầm của các triết gia trước đây (bao gồm Socrates, Kant, Schopenhauer và nhiều người khác), cũng như cách chúng ta có thể vượt qua sự tầm thường và đau khổ để trở thành con người thực sự của mình.

Cùng với cuốn sách “On the Genealogy of Morals”, các học giả đương đại ngày càng công nhận “Những suy niệm bên kia thiện và ác” có lẽ là đóng góp quan trọng và lâu dài nhất của Nietzsche cho triết học.

Mặc dù tạo ra nhiều thách thức cho người đọc nhưng “Những suy niệm bên kia thiện và ác” vẫn cực kỳ bổ ích khi bạn đã nắm vững một số nguyên tắc cơ bản của Nietzsche và bạn có thể tìm hiểu các câu cách ngôn và phần khác nhau để dễ dàng trải nghiệm đọc của mình.

Trong cuốn “On the Genealogy of Morals” năm 1887, Nietzsche đã áp dụng hình thức tiểu luận ba phần để mang lại trải nghiệm ‘thường’ hơn và kết nối hơn so với một số tác phẩm khác của ông. 

“On the Genealogy of Morals” là tác phẩm mang tính phê phán nhất của Nietzsche về đạo đức và tôn giáo thông thường, nơi ông đề cập và thảo luận về các ý tưởng mới lạ, bao gồm cả cuộc nổi dậy của nô lệ về đạo đức, đạo đức ‘bậc thầy’ và lý tưởng khổ hạnh. 

Trong số những tác phẩm được nghiên cứu nhiều nhất hiện nay của Nietzsche, On the Genealogy of Morals đứng cạnh “Những suy niệm bên kia thiện và ác” như một phần đệm, như một kiệt tác triết học của ông.

Quả thực, nếu  “Những suy niệm bên kia thiện và ác” là đỉnh cao triết học của Nietzsche trong phong cách cách ngôn đặc trưng của ông, thì “On the Genealogy of Morals” là đỉnh cao triết lý của ông dưới dạng tiểu luận.

Nếu “Những suy niệm bên kia thiện và ác” và “On the Genealogy of Morals” là đỉnh cao của triết học Nietzsche dưới dạng văn xuôi, thì “Zarathustra đã nói như thế” là đỉnh cao của triết học của Nietzsche dưới dạng thơ. 

Được viết từ năm 1883 đến năm 1885, “Zarathustra đã nói như thế” là một bài thơ sử thi đậm chất trữ tình mà Nietzsche coi là đóng góp triết học quan trọng nhất của ông. 

Bắt chước phong cách của “Tân Ước”, nó kể về cuộc hành trình của một nhà tiên tri tên là Zarathustra, người từ trên núi xuống để chia sẻ “triết lý về tương lai” của mình. 

“Zarathustra đã nói như thế” là một tác phẩm đầy thử thách và có nhiều cách giải thích, với chủ đề chính là chúng ta phải vượt qua tất cả các hệ thống giá trị cũ và trau dồi sự tự khẳng định bản thân - một chủ đề được thể hiện qua nhân vật Übermensch của Nietzsche, cũng như ý tưởng của ông về vòng luân hồi vĩnh cửu.

Mặc dù cuốn sách này không phù hợp với người mới đọc về Nietzsche nhưng “Zarathustra đã nói như thế” là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Nietzsche vì: sự táo bạo, độc đáo và phong cách. 

- Theo Philosophy Break