1/ “March” của Geraldine Brooks

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2006.

Trong cuốn tiểu thuyết “March” năm 2005 của mình, Geraldine Brooks đã tái hiện lại tác phẩm kinh điển dành cho trẻ em của Louisa May Alcott Little Women từ góc nhìn của tộc trưởng March gần như vắng mặt. 

Các giám khảo Giải Pulitzer khen ngợi Brooks vì đã thêm "sự cộng hưởng của người lớn vào câu chuyện lạc quan dành cho trẻ em của Alcott để khắc họa sự phức tạp về mặt đạo đức của chiến tranh và một cuộc hôn nhân bị thử thách". Họ gọi March là “một câu chuyện hoàn toàn nguyên bản, được viết một cách khéo léo, ngập tràn các chi tiết của một dòng thời gian khác.”

2/ “Chùm nho phẫn nộ” của John Steinbeck

Giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết năm 1940. 

Cuốn sách “Chùm nho phẫn nộ” của John Steinbeck hiện được nhiều người coi là tác phẩm kinh điển của văn học giai cấp công nhân Mỹ và là ứng cử viên nặng ký cho danh hiệu Tiểu thuyết vĩ đại của nước Mỹ. 

Cuốn sách được phát hành năm 1939 và một năm sau đó,  Steinbeck đã được trao Giải Pulitzer cho Tiểu thuyết và Giải thưởng Sách Quốc gia cho những bình luận về những vấn đề nhức nhối trong xã hội. Đây cũng là cuốn tiểu thuyết bán chạy nhất trong năm (430.000 bản). 

3/ “Ánh sáng vô hình” của Anthony Doerr

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2015.

“Ánh sáng vô hình” của Anthony Doerr khám phá chiều sâu và chiều rộng của bản chất con người thông qua câu chuyện về những lần gặp gỡ của một cô gái mù người Pháp và một chàng trai người Đức trong những hoàn cảnh khó có thể xảy ra trong Thế chiến thứ hai. Theo các giám khảo giải Pulitzer, Doerr “đã soi sáng những con đường, bất chấp mọi khó khăn, mọi người đều cố gắng đối xử tốt với nhau”. Họ gọi cuốn sách bán chạy nhất của New York Times này là “rực rỡ… một cuốn tiểu thuyết tuyệt vời và cảm động sâu sắc”. 

4/ “Ông già và biển cả” của Ernest Hemingway

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 1953. 

“Ông già và biển cả” được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1952, tác phẩm hư cấu lớn cuối cùng của Hemingway được xuất bản trong suốt cuộc đời của ông. Câu chuyện tưởng chừng như ngắn gọn và đơn giản xoay quanh một ngư dân già người Cuba và cuộc đấu tranh của ông để câu được một con cá marlin khổng lồ ở Gulf Stream. Hemingway đã được trao giải Pulitzer cho hạng mục “Sách hư cấu” vào năm sau khi cuốn sách được phát hành, và nó cũng được trích dẫn cụ thể trong nhận xét của ban giám khảo khi ông nhận được giải Nobel Văn học. 

5/ “Lưỡng giới” của Jeffrey Eugenides

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2003.

Cuốn tiểu thuyết “Lưỡng giới” năm 2002 của Jeffrey Eugenides kể về lịch sử đan xen độc đáo của Cal, một người Mỹ gốc Hy Lạp thế hệ thứ ba, một người lưỡng giới. Hội đồng Pulitzer mô tả nó là “một cuốn tiểu thuyết đa thế hệ mang tính phổ quát, vừa cao thượng, vừa đầy trí tuệ. 

6/ “Vòm rừng” của Richard Powers

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2019.

“Vòm rừng” của Richard Powers là “một tác phẩm sâu rộng, đầy nhiệt huyết về chủ nghĩa hoạt động và phản kháng", tác phẩm đã mang về cho ông giải Pulitzer cùng một số giải thưởng khác, cũng như lọt top những danh sách khác năm 2019. 

Cuốn sách là câu chuyện về 9 người Mỹ hư cấu, mỗi người trong số họ có một số mối liên hệ đặc biệt với cây cối, bất chấp hoàn cảnh và thời đại của chúng. Trang web Giải thưởng Pulitzer mô tả nó là “một câu chuyện có cấu trúc khéo léo, trong đó, các cành và tán của những cái cây tựa những điều kỳ diệu và sự kết nối của những con người sống giữa chúng.”

7/ “Cuốn theo chiều gió” của Margaret Mitchell

Giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết năm 1937.

“Cuốn theo chiều gió” ngày nay được biết đến nhiều nhất nhờ bộ phim kinh điển, nhưng nhưng vào năm 1936, đây là một cuốn tiểu thuyết cực kỳ nổi tiếng của tác giả người Mỹ Margaret Mitchell.  Nó ngay lập tức trở thành sách bán chạy nhất, với hàng trăm nghìn bản bán ra rất lâu trước khi có bộ phim chuyển thể năm 1939. Tuy các nhà phê bình ngày nay không đánh giá cao nó nhưng vào thời điểm ra mắt, “Cuốn theo chiều gió” đã là một hiện tượng và được trao giải Pulitzer cho tiểu thuyết vào năm sau khi phát hành.

8/ “Thời khắc” của Michael Cunningham

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 1999.

Khi thập niên 90 sắp kết thúc, Michael Cunningham đã được trao giải Pulitzer cho tác phẩm https://shope.ee/3fgR97asgK, một cuốn tiểu thuyết dựa trên cuộc đời và sự nghiệp của Virginia Woolf “để kể câu chuyện về một nhóm nhân vật đương đại đang đấu tranh với những nghịch lý một cuốn tiểu thuyết dựa trên cuộc đời và sự nghiệp của Virginia Woolf “để kể câu chuyện về một nhóm nhân vật đương đại đang đấu tranh với những tuyên bố trái ngược nhau.” Đó là một cuốn tiểu thuyết “đầy đam mê, sâu sắc và cảm động”, một cuốn tiểu thuyết vẫn được nhiều người công nhận là thành tựu văn học đáng chú ý nhất của Cunningham. 

9/ “Ký ức đen” của Jennifer Egan

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2011.

 “Ký ức đen” là “một cuộc điều tra sáng tạo về quá trình lớn lên và già đi trong thời đại kỹ thuật số, thể hiện sự tò mò sâu sắc về sự thay đổi văn hóa với tốc độ chóng mặt”. Egan tập trung vào cuộc đời của Bennie Salazar, một cựu nghệ sĩ nhạc punk rock già nua và nhân viên của ông, Sasha trẻ trung và đầy nhiệt huyết. Câu chuyện được  kể thông qua một loạt hình thức sáng tạo và đổi mới, “nắm bắt được nguồn gốc của sự tự hủy diệt mà tất cả chúng ta phải làm chủ hoặc chịu thua; sự khao khát cơ bản của con người về sự cứu chuộc; và xu hướng chung là đạt được cả hai”.

10/ “Yêu dấu” của Toni Morrison

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 1988.

Toni Morrison đã được trao rất nhiều giải thưởng cho cuốn tiểu thuyết “Yêu dấu” năm 1987 của bà, trong số đó có Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu. Bà đã hy vọng cuốn sách sẽ trở thành một minh chứng tưởng niệm cho những sinh mạng đã mất và bị tổn hại đến mức không thể nhận ra bởi hoạt động buôn bán nô lệ ở Đại Tây Dương. Trong câu chuyện độc đáo này, về một cựu nô lệ sống một cuộc đời bị ám ảnh ở Cincinnati, Morrison đã nắm bắt được nỗi đau và sự tủi hổ của một thế hệ. 

11/ “Less - Vòng quanh thế giới cùng một trái tim tan vỡ” của Andrew Sean Greer

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2018. 

Thật hiếm khi một cuốn sách thực sự hài hước lại giành được giải Pulitzer - điều này khiến nó trở nên đặc biệt hơn khi giành được giải thưởng đó! “Less” đã nhận được trao giải vào năm 2018 và nó rất xứng đáng. 

Câu chuyện xoay quanh Arthur Less, một người đàn ông đồng tính lớn tuổi đang cố gắng trốn tránh đám cưới của người yêu cũ đến mức chấp nhận mọi lời mời tham dự mọi sự kiện văn học nửa vời trên khắp thế giới. Cuốn sách là “sự châm biếm sâu sắc về người Mỹ ở nước ngoài, một sự suy ngẫm về thời gian và trái tim con người, và một mối tình lãng mạn buồn vui lẫn lộn về những cơ hội đã mất”.

12/ “Thời thơ ngây” của Edith Wharton

Giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết năm 1921.

 Năm 1921, Edith Wharton trở thành người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Pulitzer cho tác phẩm “Thời thơ ngây”. Đó là một lựa chọn gây tranh cãi, nhưng không (nhất thiết) vì giới tính của tác giả. Giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết ban đầu được ấn định trao cho Sinclair Lewis cho tác phẩm “Main Street” (tạm dịch: Đường chính), theo lựa chọn của ban giám khảo Giải thưởng vào thời điểm đó, nhưng hội đồng đã bác bỏ và thay vào đó trao giải cho Wharton. Lý do là bởi cuốn tiểu thuyết của Lewis đã "xúc phạm một số nhân vật nổi tiếng ở Trung Tây", và Wharton nói trong một ghi chú cho Lewis rằng bà cảm thấy "thất vọng" về quyết định này.

13/ “Cuộc đời ngắn ngủi và lạ kỳ của Oscar Wao” của Junot Diáz

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2008

Junot Diaz đã không còn được yêu thích kể từ khi được trao giải Pulitzer cho tiểu thuyết năm 2008, sau khi bị chỉ trích vì hành vi hèn hạ như một phần của phán quyết #MeToo. Tuy nhiên, bất chấp những bê bối này, “Cuộc đời ngắn ngủi và lạ kỳ của Oscar Wao” vẫn được tái bản với con dấu Giải thưởng Pulitzer in nổi trên trang bìa. Bản thân câu chuyện là một cánh cửa để người đọc nhìn vào một khía cạnh của cuộc sống Mỹ - một người Mỹ gốc Dominica mơ ước vượt qua những thử thách trong ngôi nhà ổ chuột của mình để tìm thấy tình yêu và thành công - nhưng liệu chúng ta có thể thực sự tách biệt nghệ thuật khỏi nghệ sĩ?

14/ “All The King’s Men” (tạm dịch: Tất cả những người đàn ông ấy) của Robert Penn Warren

Giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết năm 1947.

Ai có thể nghĩ rằng, khi Robert Penn Warren được trao giải Pulitzer về tiểu thuyết vào năm 1947 cho câu chuyện hư cấu của ông về nhiệm kỳ đầy rắc rối của một thống đốc theo chủ nghĩa dân túy, rằng bảy mươi năm sau nó vẫn còn gây được tiếng vang như vậy? “All The King’s Men” theo dõi sự nghiệp chính trị của Willie Stark, một người miền Nam hoài nghi, người dường như đã được định sẵn là một người cứu thế. New York Time Book Review gọi cuốn sách là “một cuốn sách có sức sống tuyệt vời, một cuốn sách đầy căng thẳng kịch tính đến mức gần như phát ra những tia lửa.”

15/ “Tuyến hỏa xa ngầm” của Colson Whitehead

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2017. 

“Tuyến hỏa xa ngầm” là một lịch sử thay thế bán suy đoán của miền Nam thời tiền chiến, một lịch sử mà Barack Obama gọi là “tuyệt vời” và đã giành được Giải Pulitzer cho Sách hư cấu năm 2017. Nó “là sự kết hợp của bạo lực của chế độ nô lệ và sự giải thoát đầy kịch tính trong một câu chuyện thần thoại nói về nước Mỹ đương đại.” Theo ban giám khảo của giải thưởng, “Tuyến hỏa xa ngầm” là một câu chuyện phiêu lưu đầy động lực về ý chí kiên cường của một người phụ nữ để thoát khỏi nỗi sợ kinh hoàng của sự trói buộc và là một sự suy ngẫm mạnh mẽ, choáng váng về lịch sử mà tất cả chúng ta đều biết đến.”

16/ “Màu tím” của Alice Walker

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 1983. 

Alice Walker trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên giành được giải Pulitzer với cuốn tiểu thuyết “Màu tím” năm 1983. Nó vẫn giữ được giá trị văn hóa của mình trong suốt nhiều thập kỷ qua - đến mức nó tiếp tục bị cấm và bị thách thức trong trường học và thư viện ở Mỹ. Cuốn sách kể câu chuyện về một cô gái da đen trẻ tuổi, được kể qua những bức thư cô gửi cho Chúa, là một câu chuyện đầy thử thách nhưng lại là một câu chuyện quan trọng và có mối liên hệ với xã hội lâu dài. 

17/ “The road” (tạm dịch: Con đường) của Cormac McCarthy

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 2007. 

Cormac McCarthy là một nhà văn đương đại nổi tiếng ẩn dật, nhưng ông đã có cái nhìn sâu sắc hiếm có và đặc biệt về quá trình viết lách cũng như trí óc sáng tạo của mình sau khi được trao giải Pulitzer cho cuốn “The Road” vào năm 2007. Ông nói với Oprah rằng ông chỉ mất sáu tuần để viết cuốn sách hậu tận thế đầy ám ảnh này. Ý tưởng về cuốn sách đến với ông một chuyến đi cùng con trai ở El Paso, nơi ông tự hỏi con đường này sẽ như thế nào sau một trăm năm nữa. Theo nhà xuất bản của ông, “Đó là sự suy ngẫm điềm nhiên về điều tồi tệ nhất và điều tốt nhất mà chúng ta có thể làm được”.

18/ “Giết con chim nhại” của Harper Lee

Giải Pulitzer dành cho Sách hư cấu năm 1961.

“Giết con chim nhại” đã được nhiều người coi là một trong những tiểu thuyết Mỹ mang tính biểu tượng nhất mọi thời đại kể từ khi phát hành, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi Harper Lee nhận được giải Pulitzer dành cho tiểu thuyết hư cấu vào năm 1961. Ban giám khảo đã công khai bày tỏ sự thất vọng về tác phẩm văn học của các nhà văn đã thành danh vào năm đó, nhưng lại ghi nhận Lee là người đã "hồi sinh tiểu thuyết Mỹ" và tạo ra một cuốn tiểu thuyết "khác thường". Bạn của bà, Truman Capote, mừng cho bà nhưng vẫn tiếc nuối cho đến khi qua đời vì bà đã giành được giải Pulitzer, trong khi ông thì không. 

- Trạm Đọc

- Tham khảo: Keeping up with the Penguins