1/ “Kafka bên bờ biển” của Haruki Murakami

“Kafka bên bờ biển” là một trong những cuốn tiểu thuyết kỳ lạ nhất của Murakami. Những con mèo biết nói, những cơn mưa cá, một cô gái bán hoa thường trích dẫn những câu nói của Hegel… 

Nhân vật chính Kafka Tamura của chúng ta chạy trốn khỏi nhà để thoát khỏi việc thực hiện một lời tiên tri kinh hoàng theo kiểu Oedipus – đúng vậy, Oedipus là người đã giết cha mình rồi sau đó ngủ với mẹ mình.

Kafka quyết tâm tránh khỏi số phận này, vì vậy anh rời nhà để bắt đầu lại từ đầu, trên đường đi gặp Nakata, một ông già đáng mến không thể hồi phục sau một vết thương thời chiến.

Những ai đã quen thuộc với tác phẩm của Murakami sẽ biết mình nên mong đợi điều gì nhưng những người mới bắt đầu nên cẩn thận.

Tác phẩm của ông rất siêu thực, xóa nhòa ranh giới giữa quá khứ và hiện tại, giữa giấc mơ và thực tại, đến mức đôi khi bạn phải chấp nhận rằng bạn sẽ không hiểu hết mọi điều ông muốn truyền tải và chỉ cần tận hưởng hành trình.

Chính tác giả cũng khuyên đọc cuốn tiểu thuyết đầy thách thức này nhiều lần để đánh giá nó, vì vậy đừng cảm thấy nản lòng nếu ban đầu bạn cảm thấy hoàn toàn lạc lối.

2/ “A Tale for the Time Being” (tạm dịch: Truyện kể đương thời) của Ruth Ozeki

Ruth Ozeki là một phần của cộng đồng người Nhật ở hải ngoại và cuốn tiểu thuyết này đan xen hai câu chuyện: một ở Nhật Bản và một ở Canada. 

Ruth, một trong những nhân vật chính, là một tác giả sống trên một hòn đảo xa xôi và một ngày nọ, cô tình cờ tìm thấy một hộp cơm Hello Kitty bị sóng đánh dạt vào bờ biển. Bên trong, cô phát hiện ra câu chuyện của Nao, được viết tay trong một cuốn nhật ký, cũng như câu chuyện của người bà hơn một trăm tuổi của Nao, một nữ tu Phật giáo.

Ozeki đề cập đến các chủ đề như bắt nạt, mại dâm, Alzheimer, môi trường, đạo đức, triết học và thậm chí là vật lý lượng tử. Thông qua Nao, Ozeki khám phá một mặt tối của xã hội Nhật Bản.

Nao bị các bạn học tàn nhẫn bắt nạt vì là một người sống ở nước ngoài (sau khi sống ở Mỹ vài năm), cha cô trở thành một hikikomori, hay một ẩn sĩ, và cuối cùng đã cố gắng tự tử, trong khi chính Nao cũng phải tìm đến công việc tại các quán cà phê hẹn hò bù đắp để trốn tránh trường học.

Hiếm khi có một cuốn sách mà cả hai người dẫn chuyện trong một câu chuyện đều cuốn hút như nhau, nhưng Ozeki đã thực hiện điều đó một cách hoàn hảo.  Tâm trí bạn chắc chắn sẽ bị choáng ngợp khi hai câu chuyện bắt đầu va chạm. 

3/ “The Memory Police” (tạm dịch: Cảnh sát ký ức) của Yoko Ogawa

Ngay từ dòng đầu tiên của cuốn sách này, bạn đã nhận ra rằng có điều gì đó không hoàn toàn đúng. Người kể chuyện, một phụ nữ không rõ tên, suy ngẫm về 'thứ gì bị biến mất đầu tiên'. Ngay lập tức, chúng ta bị cuốn vào câu hỏi về ý nghĩa của việc 'bị' biến mất, và không lâu sau đó sự thật đáng sợ về hòn đảo được hé lộ.

Những vật dụng vô hại như nhạc cụ và mũ bị biến mất một cách có chiến lược và hoàn toàn bởi Lực lượng Cảnh sát Ký ức đáng gờm. Một khi đã biến mất, bất kỳ ai bị phát hiện sở hữu ký ức về những vật dụng hiện đã bị cấm này sẽ bị trừng phạt.

Không có nhân vật nào được đặt tên cụ thể, điều này tạo ra một khoảng cách nhất định giữa họ và người đọc, nhưng có thể lập luận rằng điều này chỉ làm tăng thêm sức mạnh của tiểu thuyết. Chúng ta không biết tên họ, nhưng chúng ta vẫn cảm thấy quan tâm sâu sắc đến số phận của họ – thực sự là một thành tựu ấn tượng trong việc khắc họa nhân vật.

4/ “In the Miso Soup” (tạm dịch: Trong bát súp miso) của Ryu Murakami

Khi bạn nghĩ về tác phẩm văn học Nhật Bản, có thể bạn sẽ ngay lập tức nghĩ đến Haruki Murakami, nhưng Ryu là một Murakami khác cũng rất nổi tiếng. 

Những tác phẩm của Ryu Murakami chỉ dành cho những độc giả có dạ dày mạnh mẽ và không sợ hãi trước những cảnh bạo lực, nhưng nếu bạn thích thể loại tiểu thuyết có màu sắc u ám, thì Ryu chắc chắn nên nằm trong tầm ngắm của bạn.

Ryu nổi tiếng với việc khám phá bản chất con người thông qua mặt tối của văn hóa Nhật Bản, và tác phẩm "In the Miso Soup" là một ví dụ hoàn hảo.

Lấy bối cảnh là khu đèn đỏ của Tokyo, Kanji là một hướng dẫn viên du lịch về đêm, người có cảm giác rằng khách hàng mới nhất của mình có thể có những ham muốn đen tối… thực tế là ham muốn giết người. 

Ông đã tạo nên sự căng thẳng một cách hoàn hảo trong suốt cuốn tiểu thuyết, khiến người đọc nhận ra ngay từ vài trang đầu tiên rằng có điều gì đó về Frank không đáng tin cậy. Một cảm giác khó chịu rùng rợn ngứa ngáy bên dưới làn da của bạn trước khi bùng nổ thành cơn hỗn loạn.

Tuy nhiên, giữa cảnh bạo lực cũng có một số suy ngẫm về nỗi sợ hãi và sự cô đơn, những suy nghĩ về điều gì có thể khiến con người thực hiện những hành động tàn ác như vậy.

Những độc giả khó tính, hãy tránh xa, nhưng những ai thích chủ nghĩa hiện sinh về bóng tối của thân phận con người, hãy thử đọc Ryu Murakami. 

5/ “Tia lửa” của Naoki Matayoshi

Là cuốn sách bán chạy nhất tại Nhật Bản và đoạt giải Akutagawa danh giá, “Tia lửa” là tựa sách mới từ Pushkin Press của diễn viên hài nổi tiếng Naoki Matayoshi. 

“Tia lửa” đã được chuyển thể thành loạt phim nổi tiếng của Netflix và mang đến cái nhìn sâu sắc về bối cảnh hài kịch Nhật Bản, đặc biệt là phim hài ‘manzai’.

Manzai là một loại hình nghệ thuật truyền thống, trong đó một bộ đôi khiến khán giả bật cười bằng cách trò chuyện hài hước. 

Câu chuyện xoay quanh một diễn viên hài manzai đầy tham vọng, Tokunaga, người chuyển đến Tokyo để thực hiện ước mơ trở thành ngôi sao. Ở đó, anh gặp Kamiya, một diễn viên hài giàu kinh nghiệm, người đồng ý làm thầy của Tokunaga nếu anh viết tiểu sử cho mình.

Với cuốn sách này, Matayoshi đặt ra câu hỏi cho người đọc rằng một trò đùa như thế nào thì được chấp nhận, và kết thúc câu chuyện sẽ mang lại một bất ngờ lớn. Ông cũng ghi lại chính xác những khó khăn của những người theo đuổi nghề sáng tạo, nơi mà sự từ chối và nghèo đói là điều thường gặp trên con đường vươn lên.

6/ “Cô nàng cửa hàng tiện ích” của Sayaka Murata

Keiko Furukura đang trên đà phát triển trong công việc của mình là một nhân viên cửa hàng tiện lợi. Bị coi là một "đứa trẻ kỳ lạ" suốt cuộc đời, bố mẹ cô rất vui mừng khi cô có được công việc đầu tiên tại một cửa hàng tiện lợi khi 18 tuổi.

18 năm sau, Keiko vẫn làm việc tại cửa hàng, tìm thấy sự an ủi trong sự ổn định của mình, bắt chước cách cư xử của đồng nghiệp để giả vờ là một người "bình thường."

Mặc dù Keiko hài lòng với cuộc sống của mình, cô không thể không cảm thấy rằng mình đang không đáp ứng được kỳ vọng của bố mẹ và xã hội đối với cô. Khi một người đàn ông trẻ lạ lẫm bắt đầu làm việc tại cửa hàng của cô, cô quyết định rằng mình cần có một người bạn trai để duy trì vẻ "bình thường."

Bất kỳ ai từng làm việc trong ngành bán lẻ và có khả năng giao tiếp kém ở mức độ nào đó sẽ cảm thấy mình có thể liên hệ với Keiko ở một khía cạnh nào đó.

Murata sẽ giúp người đọc khám phá ý nghĩa của việc trở nên "bình thường", đi sâu vào những kỳ vọng cao của Nhật Bản đối với công dân để được coi là những thành viên có ích trong xã hội, bất kể trong lòng họ cảm thấy thế nào. 

Keiko kiên quyết từ chối tuân theo những chuẩn mực này, hạnh phúc với cách sống không theo lẽ thường của mình.

Cuốn sách này là một tác phẩm không thể bỏ qua đối với những người hâm mộ các nhân vật chính kỳ quặc. 

7/ “Kitchen” của Banana Yoshimoto

Không thể thiếu Banana Yoshimoto trong danh sách các tác phẩm văn học Nhật Bản hay nhất. Ngọt ngào nhưng buồn bã, “Kitchen” giống như việc cuộn mình với một bát súp ấm hoặc một cốc trà lớn sau một ngày tồi tệ.

Là một tác phẩm suy ngẫm về nỗi buồn và mất mát, “Kitchen” gồm hai câu chuyện, một là truyện vừa và một là truyện ngắn, cả hai đều xoay quanh hai người phụ nữ trẻ đã trải qua nhiều mất mát hơn mức mà một người trẻ nên biết đến.

Trong câu chuyện đầu tiên, “Kitchen”, Mikage tìm thấy sự an ủi trong sự ấm cúng của những gian bếp – dù là hiện đại và sang trọng hay mộc mạc và giản dị, cô chưa bao giờ cảm thấy yên bình hơn là ở trong căn phòng này của ngôi nhà.

Nhưng sự yên bình là thứ khó tìm thấy sau khi mất cả gia đình, và rồi lại mất tiếp người mẹ nuôi của mình.

Trong “Moonlight Shadow”, câu chuyện còn lại, một người lạ mặt bí ẩn xuất hiện bên dòng sông vào một đêm khi Satsuki đang thương tiếc bạn trai của mình, người đã mất trong một vụ tai nạn xe hơi. Với sự giúp đỡ của người lạ này, Satsuki có thể đối mặt với nỗi đau của mình theo một cách kỳ lạ nhưng đẹp đẽ.

Nhưng câu văn của Yoshimoto thưa thớt, nhưng đầy cảm xúc, điều này khiến nỗi buồn của những câu chuyện lặng lẽ xâm nhập, khiến bạn không ngờ tới cho đến khi nhận ra mình đang cùng các nhân vật chia sẻ nỗi đau.

Một suy ngẫm nhẹ nhàng và đầy hy vọng về nỗi buồn và mất mát mà bạn có thể mong đợi.

8/ “Rừng Nauy” của Haruki Murakami

Đúng vậy, Haruki Murakami giỏi đến mức ông xứng đáng được nhắc đến hai lần trong danh sách này. Ông thường là cái tên đầu tiên người ta nghĩ đến khi nhắc đến các nhà văn Nhật Bản và được xem là một trong những tác giả Nhật Bản xuất sắc nhất. "Rừng Na Uy" là tiểu thuyết nổi tiếng nhất của Murakami và cũng là một trong những tiểu thuyết Nhật Bản nổi tiếng nhất được dịch sang nhiều ngôn ngữ khác nhau. 

Cuốn sách này theo chân câu chuyện của Toru Watanabe, một sinh viên ở Tokyo vào những năm 1960. Anh ấy là người trầm lặng và nghiêm túc, nhưng bằng cách nào đó lại bị cuốn vào giữa hai người phụ nữ xinh đẹp nhưng rất khác nhau.

Người đầu tiên là Naoko, bạn gái cũ của người bạn thân nhất của anh, người đã tự tử khi họ còn là thiếu niên. Sự kiện này đã để lại vết sẹo trong tâm hồn cả Toru và Naoko, nhưng Naoko thì không bao giờ còn như trước nữa. Mặc dù cô ấy gặp nhiều rắc rối, Toru vẫn không thể ngừng yêu cô và suốt phần lớn cuốn tiểu thuyết, anh bị ám ảnh bởi cô

Sau đó là Midori. Midori bước vào cuộc đời Toru khi anh đang học đại học và mang đến một chút tia sáng cho nó. Cô ấy vui vẻ và bướng bỉnh và vô cùng táo bạo, điều mà Toru thấy khá mới mẻ. 

Dù bề ngoài, "Rừng Na Uy" chỉ là một câu chuyện tình yêu đơn giản, nhưng nó đã nhận được sự khen ngợi từ giới phê bình trên toàn thế giới. Điều này khiến tác giả hoàn toàn bất ngờ vì ông chưa từng có ý định tạo a một tác phẩm như vậy. 

Tuy nhiên, câu chuyện này không phải là về những gì xảy ra, và thực ra thì rất ít điều xảy ra. Nó là một câu chuyện về quá trình trưởng thành, tập trung vào những cảm xúc ẩn sâu bên dưới bề mặt và cũng có một chút thất vọng với hệ thống xã hội.

Một số đoạn văn mang chất thơ, nhưng một số khác lại khiến bạn kinh tởm. Dù sao đi nữa, có vẻ như đây là một cuốn sách cần phải đọc đối với những ai yêu thích văn học Nhật Bản, vì vậy bạn sẽ phải tự mình đọc để hiểu lý do tại sao nó được đánh giá cao như vậy.

9/ “The Sailor Who Fell From Grace With The Sea” (tạm dịch: Người thủy thủ thất thế trước biển cả) của Yukio Mishima 

 Lối viết của Mishima vừa u ám vừa đẹp đẽ khiến Yukio Mishima là một trong những nhà văn Nhật Bản xuất sắc nhất.

Cốt truyện của cuốn sách này gợi nhớ đến "Chúa Ruồi". Nó kể về câu chuyện của một nhóm thiếu niên trẻ tuổi tin rằng cuộc sống con người và xã hội là vô nghĩa.

Một thủy thủ hào hoa bắt đầu hẹn hò với mẹ của trưởng nhóm, và ban đầu tất cả các cậu bé đều thần tượng hóa anh ta, nghĩ rằng anh ta là biểu tượng của nam tính.

Tuy nhiên, sự ám ảnh của họ chuyển biến theo chiều hướng đen tối khi họ nhận ra anh ta thực chất không phải là người như họ đã nghĩ. 

Viết về các chủ đề như vinh quang, sự phi nhân hóa, giới tính và sự cô lập, đây là một cái nhìn thú vị về những cảm xúc đang phát triển ở Nhật Bản sau Thế chiến II. Cuốn sách này đưa chúng ta từ những gì thường được coi là sự ngây thơ trẻ con hay “các cậu bé chỉ là các cậu bé” đến một con đường đen tối và tàn bạo.

Điều làm cho cuốn sách này càng trở nên hấp dẫn hơn là sự kết nối giữa cốt truyện và cuộc đời của chính tác giả. Nếu bạn biết kết thúc của cuốn sách này, hãy tìm hiểu về cái kết bi thảm của Mishima.

Hai cuốn sách khác của Mishima mà bạn cũng nên đọc là “Khao khát yêu đương” và “Tiếng sóng”. 

10/ “Nana du ký” của Hiro Arikawa

Không thể hoàn thiện danh sách văn học Nhật Bản mà không nhắc đến vài cuốn sách của Nhật xoay quanh những chú mèo. Người Nhật dường như bị ám ảnh bởi chúng!

Cuốn “Nana du ký” là một trong những tiểu thuyết về mèo nổi tiếng của Nhật, mang đến cho chúng ta cái nhìn sâu sắc về tâm trí của chú mèo Nana. Chẳng phải mọi chủ mèo đều tự hỏi điều gì đang diễn ra trong đầu thú cưng của mình sao?

Nana bắt đầu một chuyến hành trình cùng chủ nhân Satoru. Họ ghé thăm nhiều người bạn cũ của Satoru trên khắp Nhật Bản, và dường như ai cũng đặc biệt quan tâm đến Nana. Nana không hiểu tại sao họ lại thực hiện chuyến đi này, nhưng chú vẫn kiên quyết không rời xa chủ nhân của mình.

Phải đến tận sau này, cả Nana lẫn người đọc mới nhận ra mục đích thực sự của chuyến đi này, và điều đó có thể khiến trái tim bạn tan vỡ. Thật khó để không yêu mến chú mèo đường phố này. Có điều gì đó sâu sắc và rất "con người" trong câu chuyện của Nana, vừa gây bối rối vừa thân thuộc.

Nhìn thế giới qua đôi mắt của chú mèo này mang lại cho bạn một góc nhìn mới về các chuẩn mực của con người và khiến bạn tự hỏi liệu chúng có thực sự bình thường hay không.

Đọc về những điều ngớ ngẩn mà con người làm xung quanh loài mèo chắc chắn làm tăng thêm yếu tố hài hước cho cuốn tiểu thuyết này. 

Bên dưới giọng điệu khá nhẹ nhàng là một dòng chảy ngầm đang dần dâng lên mà bạn không hề nhận ra cho đến khi nó đánh vào bạn một cách bất ngờ. Hãy chắc chắn rằng bạn có sẵn một hộp khăn giấy bên cạnh cho cái kết gây sốc đó vì bạn sẽ khóc nức nở khi đọc đến cuối cuốn sách này.

 “Nana du ký” là một cuốn sách có nhịp điệu chậm rãi nhưng chắc chắn sẽ là cuốn mà bạn sẽ đọc đi đọc lại nhiều lần. 

11/ “Hiến đăng sứ” của Yoko Tawada

“Hiến đăng sứ” là một câu chuyện ngắn đầy ám ảnh về một ông lão và cháu trai của ông. Độc giả không được cho biết câu chuyện diễn ra vào năm nào, nhưng có thể đoán rằng đó là một tương lai xa (hoặc có lẽ không xa lắm!). Một thảm họa khủng khiếp do con người gây ra đã khiến mọi quốc gia phải đóng cửa biên giới và Nhật Bản bị bỏ lại để tự mình xoay xở.

Trong xã hội hư cấu này, người già khỏe mạnh và đảm nhận vai trò chăm sóc trong khi thế hệ trẻ yếu đuối và bệnh tật. Yoshiro đã hơn 100 tuổi nhưng tất cả những gì ông lo lắng là sức khỏe của cháu trai mình, Mumei.

Hơn nữa, Yoshiro còn là thành viên của một Hội Sứ Giả ngầm, nơi họ lén đứa những đứa trẻ được chọn lên tàu để đến các quốc gia khác, nhằm cho các nhà khoa học quốc tế nghiên cứu về sức khỏe của trẻ em Nhật Bản.

Như nhiều tác phẩm văn học Nhật Bản xuất sắc khác, thế giới trong “Hiến đăng sứ” mà Tawada đã xây dựng thật đáng sợ khi nghĩ đến, và cô đã làm mờ ranh giới giữa già và trẻ, nam và nữ, quá khứ và tương lai.

Mặc dù đây là một tác phẩm khoa học viễn tưởng, nhưng nó đặc biệt thú vị khi đọc trong bối cảnh những khó khăn mà chúng ta đang đối mặt vào năm 2020.

Dù nội dung có nặng nề, nhưng văn phong của tác phẩm lại nhẹ nhàng và có chút kỳ ảo. Những khoảng trống trong câu chuyện được bù đắp bằng lối văn mê hoặc.

12/ “Cuộc gặp gỡ mùa hè” của Takashi Hiraide

Một cuốn tiểu thuyết về mèo nữa! Đây là câu chuyện về một chú mèo tự đến ở nhà của một cặp vợ chồng không có con và hiếm khi nói chuyện với nhau. 

Đây là một trong những cuốn sách mà chẳng có gì thực sự xảy ra và thực ra nó nói nhiều hơn về việc không phải mọi vấn đề trong cuộc sống đều có thể giải quyết được.

Nó ít liên quan đến việc con mèo bước vào cuộc sống của cặp đôi này mà nói nhiều hơn về những chi tiết nhỏ nhặt trong sự tồn tại hàng ngày của họ. 

 Chúng ta không bao giờ biết tên của họ, điều này càng làm nổi bật ý tưởng rằng cuốn sách này nói nhiều hơn về tình trạng con người hơn là về con mèo.

Lối viết của tác giả rất trữ tình, và đôi chỗ, cảm giác giống với thơ hơn là văn xuôi. Không có gì ngạc nhiên đối với những người đọc “Cuộc gặp gỡ mùa hè” khi biết rằng Takashi Hiraide thực ra nổi tiếng nhất với thơ ca của mình. 

Câu chuyện ngắn này vừa ấm áp vừa cuốn hút, nhưng đừng ngạc nhiên nếu trang cuối cùng của cuốn sách này khiến bạn cảm thấy hơi bối rối.

13/ “Lãnh địa ánh sáng” của Yuko Tsushima

Cuốn sách kể về câu chuyện của một người mẹ trẻ đang sống một mình ở Tokyo. Chồng cô đã bỏ đi, và cô phải tìm cách tiếp tục cuộc sống của mình một cách tốt nhất có thể, trong khi không để cuộc sống cá nhân làm gián đoạn công việc hay việc chăm sóc con của mình. Các sự kiện diễn ra trong suốt một năm, và chúng ta chứng kiến những thăng trầm (chủ yếu là những khoảnh khắc khó khăn) của giai đoạn điều chỉnh này.

Tương tự như nhiều cuốn sách khác, cốt truyện của “Lãnh địa ánh sáng” không phải là điều sẽ đọng lại trong bạn, mà chính là những cảm xúc và những miêu tả mang chút huyền ảo.

Như tựa đề đã gợi ý, câu chuyện được nhấn nhá bằng những miêu tả về ánh sáng: cách nó chạm vào sàn nhà, mái nhà, đèn đường, pháo hoa trên bầu trời và nhiều hơn thế nữa. Dù phần lớn cuộc sống là những điều tầm thường, nhưng có một vẻ đẹp trong những điều bình dị mà cuốn sách này đã nắm bắt một cách tuyệt vời.

- Trạm Đọc

- Tham khảo What’s hot blog