Năm 1906, có một nhà kinh tế học người Ý tên là Vilfredo Pareto. Một ngày nọ, khi đi dạo trong vườn, Pareto nhận ra rằng mỗi năm, 20% cây đậu trong vườn của ông tạo ra khoảng 80% lượng đậu.

Điều này khiến ông suy nghĩ về sản lượng kinh tế ở quy mô lớn hơn. Và thực tế, ông phát hiện ra rằng trong nhiều ngành công nghiệp, xã hội, và thậm chí các công ty, 80% sản lượng thường đến từ 20% nhóm sản xuất hiệu quả nhất.

Khám phá này trở thành nguyên tắc Pareto, hay ngày nay thường được gọi là Nguyên tắc 80/20.

Nguyên tắc 80/20 chỉ ra rằng 80% kết quả hoặc đầu ra sẽ đến từ 20% đầu vào hoặc hành động.

Nguyên tắc này đã được áp dụng nhiều nhất trong lĩnh vực quản lý kinh doanh. Các doanh nghiệp thường phát hiện rằng khoảng 20% khách hàng mang lại 80% doanh thu. Họ cũng phát hiện rằng 20% nhân viên bán hàng tạo ra 80% giao dịch. Hơn nữa, 20% chi phí có thể dẫn đến 80% tổng chi tiêu. Các công ty công nghệ như Microsoft cũng nhận thấy rằng 20% lỗi họ tìm thấy gây ra 80% vấn đề cho người dùng.

Trong quản lý thời gian, các doanh nghiệp thường nhận ra rằng 20% thời gian làm việc tạo ra 80% năng suất, và 20% nhân viên tạo ra 80% giá trị.

Qua thời gian, Nguyên tắc 80/20 đã trở thành công cụ quản lý phổ biến được sử dụng rộng rãi để tăng hiệu quả và năng suất trong các doanh nghiệp và ngành công nghiệp. Và ngày nay nó vẫn được giảng dạy rộng rãi, không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh.

Người ta đã đề xuất rằng trong đại dịch, khoảng 20% người nhiễm bệnh chịu trách nhiệm cho việc lây lan 80% bệnh, điều này đã xảy ra với các bệnh như STDs, SARS, và gần đây nhất là COVID-19.

Những ví dụ như thế cứ tiếp tục. Tất nhiên, không ai thực sự đứng đó đo lường chính xác 80% và 20%, nhưng tỷ lệ 4:1 gần đúng thường xuất hiện liên tục. Dù có thể là 76/24 hay 83/17, điều đó không quan trọng. Điều cốt lõi là bạn đạt được kết quả lớn từ đầu vào nhỏ, hoặc có gì đó đang tiêu tốn nhiều hơn giá trị của nó.

Mặc dù nguyên tắc này được sử dụng rộng rãi trong kinh doanh, ít người nghĩ đến việc áp dụng Nguyên tắc 80/20 vào cuộc sống hàng ngày và những tác động tiềm ẩn của nó.

Ví dụ:

• 20% tài sản nào của bạn mang lại giá trị lớn nhất?
• Bạn dành 20% thời gian làm gì mà mang lại 80% niềm vui cho bạn?
• Ai là người trong số 20% bạn bè mang lại hạnh phúc lớn nhất cho bạn?
• 20% quần áo nào bạn mặc 80% thời gian?
• 20% thực phẩm nào bạn ăn trong 80% thời gian?

Có lẽ đây là những câu hỏi bạn có thể dễ dàng trả lời. Bạn chỉ đơn giản là chưa từng nghĩ đến chúng trước đây.

Khi bạn trả lời những câu hỏi đó, bạn có thể dễ dàng tập trung vào việc tăng hiệu suất trong cuộc sống. Ví dụ, 80% người bạn gặp nhưng chỉ mang lại 20% niềm vui (hãy dành ít thời gian hơn với họ). 80% đồ đạc bạn chỉ sử dụng 20% thời gian (hãy vứt bỏ hoặc bán chúng). 80% quần áo bạn mặc 20% thời gian (làm điều tương tự).

Xác định 20% thực phẩm bạn ăn 80% thời gian có thể giải thích xem liệu bạn có giữ một chế độ ăn lành mạnh hay không và mức độ lành mạnh của nó. Bạn không cần phải tuân thủ một chế độ ăn kiêng, chỉ cần đảm bảo rằng 20% thực phẩm bạn ăn 80% thời gian là thực phẩm lành mạnh.

Có khả năng cao rằng 80% những thứ bạn sở hữu chỉ mang lại một phần nhỏ niềm vui hoặc hạnh phúc cho bạn. Một nơi rõ ràng để bắt đầu áp dụng Nguyên tắc 80/20 là loại bỏ tất cả những đồ vật thừa thãi xung quanh bạn.

Một yếu tố khác là thời gian và cách bạn sử dụng nó. Loại bỏ sự xao lãng và sắp xếp những giờ làm việc hiệu quả nhất (buổi sáng hoặc buổi tối) để đạt được 80% công việc trong 20% thời gian.

Khi tôi lần đầu tiên áp dụng Nguyên tắc 80/20 vào cuộc sống của mình, tôi ngay lập tức nhận ra một số điều.

• Một vài sở thích của tôi (xem TV và chơi video game) chiếm 80% thời gian của tôi, nhưng chỉ mang lại 20% sự thỏa mãn.
• Tôi không thực sự thích một số người bạn mà tôi dành 80% thời gian cùng họ (kết quả là tôi không hạnh phúc trong cuộc sống xã hội).
• 80% những gì tôi tiêu tiền không thực sự hữu ích hay tốt cho lối sống của tôi.

Nhận ra những điều này cuối cùng đã thúc đẩy tôi thay đổi lớn trong lựa chọn và lối sống của mình. Tôi từ bỏ việc chơi video game và xem TV. Tôi nỗ lực tìm kiếm những người bạn mới để dành thời gian cùng, và tôi chú ý hơn đến cách tôi tiêu tiền của mình.

- Theo Mark Manson