Cho dù cùng một hoàn cảnh sống, nhưng lựa chọn của mỗi người chưa chắc đã giống nhau. Mỗi lựa chọn lại giống như một ngã rẽ đưa từng số phận đi theo vô số những con đường khác biệt, tạo nên sự phong phú của thế giới này. Chúng ta, chẳng ai giống ai cả. Mỗi người trong chúng ta đều có một cuộc đời độc đáo và độc quyền.

Xuyên suốt cuốn tự truyện Dám lựa chọn của Kim Hà Vi, tôi luôn tự hỏi bản thân liệu có làm như chị trong hoàn cảnh ấy?

Dám lựa chọn là một câu chuyện đời của một người phụ nữ bốn mươi lăm tuổi tên Trang, kể về hành trình rời xa gia đình của mình, rời xa đứa con trai nhỏ và người chồng trẻ để gây dựng cuộc sống mới tại châu Âu; về quá trình học tập không ngừng cùng những khó khăn mà chị gặp phải trong gần hai mươi năm xa quê hương ấy. Nó không chỉ là những khó khăn do bất đồng ngôn ngữ hay vấn đề tiền bạc, mà hơn hết là những trắc trở để tìm kiếm hạnh phúc sau hai lần đổ vỡ hôn nhân. Lần thứ nhất là với người chồng Việt Nam và lần thứ hai là với người chồng Ðức hơn 17 tuổi. Ở mỗi đoạn hôn nhân, độc giả sẽ thấy sự khác biệt lớn lao trong thói quen suy nghĩ, hành động và phản ứng của từng nhân vật chịu ảnh hưởng lớn bởi hoàn cảnh và môi
trường sống.

Cũng là một người phụ nữ sống ở châu Âu nhiều năm, tôi có thể khẳng định với các bạn rằng, tự truyện của Kim Hà Vi rất thật, rất gần gũi bởi chính bản thân tôi cũng đã quen biết và chứng kiến nhiều câu chuyện éo le như vậy. Nhưng điều ấn tượng nhất với tôi ở Kim Hà Vi, đó chính là ngọn lửa khao khát kiến thức trong chị thật mạnh mẽ, chị như một bông hoa nhỏ bé giữa đồng cỏ dại luôn tìm mọi cách để vươn lên cao, tranh đấu cho đến khi thấy được ánh mặt trời. Ðiều mà nhiều người khác không thể làm được trong cùng một hoàn cảnh sống.

Tuy nhiên, tôi cảm thấy những ngã rẽ trong cuộc đời chị, lại đa phần do những chọn lựa của chị tạo nên chứ không hoàn toàn do số phận đưa đẩy. Người đọc có thể cảm thấy đúng, hoặc thấy sai. Thậm chí không đồng tình với những quyết định của chị. Người ta có thể hỏi “tại sao lại làm vậy”. Nhưng như ngay ở những dòng đầu tôi đã nói, đó chính là điều đã tạo nên sự phong phú trên trái đất này, mỗi người một số phận, một câu chuyện riêng của chính mình. Cuộc đời luôn khắc nghiệt hơn trong phim, và không thể sửa đổi hay viết lại, ai mà biết được nỗi buồn của ai rộng dài hơn ai, ai mà biết được kiếp sau ta sẽ đầu thai vào nhà nào? 

Sau tất cả, tác giả đã khám phá ra được chính mình, đã hiểu rõ bản thân muốn gì, đã tìm thấy niềm hạnh phúc trong những điều không hạnh phúc. Chẳng phải may mắn lắm sao?

Sau tất cả, chúng ta bước vào cuộc đời này là để trải nghiệm, mỗi sự kiện xảy ra đều mang lại một ý nghĩa nào đó. Phải trái đúng sai cũng chỉ là tương đối. Ngay cả với những đứa trẻ, hoàn cảnh xuất thân quá tốt chưa hẳn sẽ khẳng định sự viên mãn mãi mãi về sau. Ngược lại, nghèo đói bần hàn không kết luận một cuộc đời luôn luôn u tối. Ðọc Dám lựa chọn, bạn sẽ thấy rõ điều này từ câu chuyện đời của tác giả. Cũng sẽ thấy con đường tri thức sẽ luôn mở ra cho người hiếu học một cánh cửa chạm đến nhận thức cao độ vượt qua mọi khó khăn.

Khi viết cuốn tự truyện này để dành tặng mẹ và các con, chị ấy mới chỉ bốn mươi lăm tuổi, tôi hy vọng chị sẽ sống thật lâu bởi tôi tin chắc rằng, chị đã tìm thấy cách đi vững chãi nhất, tự tin nhất, khoan thai nhất cho những năm về sau, cho dù gặp phải sóng gió gì thì chị cũng sẽ luôn tìm được sự an yên và niềm hạnh phúc.

Chúc chị và các cháu càng ngày càng thân thiết và hiểu nhau hơn.

VƯƠNG THUÝ AN 

(Tác giả của các cuốn sách Hạnh, Chuyện đàn bà)